|
 |
|
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Düşük kur ve daralan pazarda sanayici nasıl ayakta kalıyor?
Merkez Bankası bir faiz indirimi daha yaptı. Bunu yaparken de, "Türk Lirası'nın diğer para birimleri karşısında kazandığı istikrarın bozulmasının ve enflasyondaki düşüşü frenleyici yönde etki yapmasının düşük bir olasılık olarak görüldüğünü" belirtti. Yani kurun ani sıçramasını düşük bir olasılık olarak görüyor Merkez Bankası. Buna da güvenerek faiz indiriyor.
Konumuz faiz veya döviz kurunun seviyesi değil. İhracatla olan ilişkisi. Yani ihracatçıların bir süreliğine daha düşük kur düzeyinden mal satmaya devam etmeleri gerekebilecek. Eğer siyaset tarafında herhangi beklenmedik olumsuz bir olay meydana gelmez ve dengeleri alt üst etmezse.
Bu durumda ihracat ya kârlı olmaktan çıkacak ya da çok düşük kâr marjıyla devam edecek. İç pazar ise öyle canlı ve cazip değil. O zaman sanayici nasıl ayakta kalacak?
* Cironun %40'ı ihracat- İstanbul Sanayi Odası'nın yılın ilk yarısına ilişkin değerlendirmeleri ve ikinci yarısına ilişkin beklentileri içeren "Ekonomide Durum Tespiti Anketi" bunun yanıtını veriyor. Bitişikteki tabloda da yer alıyor, sanayici büyük ölçüde verimliği artırarak, işgücü verimliliğini yükselterek, teknoloji yenileyerek, yeniden yapılanarak ayakta kalıyor. En büyük ağırlık, maliyetlerin düşürülmesinde. İSO'nun anketine yanıt veren 501 sanayi kuruluşunun yüzde 49.3'ü bunu gerçekleştirmiş. Yüzde 45.5'i işgücü verimliliğini artırmış, yüzde 30'u teknolojisini yenilemiş. Sanayicinin yüzde 17.8'i ihracatı öğrenmiş ve dış pazara yönelmiş. Bunun sonucunda cirolarının yüzde 40.7'sini ihracat oluşturmuş. Bu oran 500 büyük sanayi kuruluşunda yüzde 25 idi. Buradan, İSO üyelerinin daha ağırlıklı olarak ihracata yöneldiği sonucunu çıkartabiliriz.
* Kur engel değil mi?- Anket, düşük dolar kuruna rağmen ihracatın artış nedenlerini de sorgulamış. Sanayicilerin yüzde 63.9 gibi büyük çoğunluğu, bunun nedenini iç pazardaki düşük talepten dolayı çok düşük kâr marjıyla da olsa ihracata yönelinmesi olarak açıklamış. Yüzde 27 gibi bir bölüm, ihracatta dolar yerine Euro ile fiyatlandırma yapılmasını neden göstermiş. Yüzde 22 gibi bir sanayici girdilerin dolara bağlı olması nedeniyle fiyat düzeylerinden etkilenmediklerini belirtmiş. Yüzde 6.4 gibi bir azınlık fiyatlarını dolar bazında artırabildiklerinden dolayı ihracata devam ettiklerini bildirmiş.
* Düşük kurun faturası- Kurun gerilemesi makro büyüklükleri ve finansal piyasaları olumlu etkilerken, üretim kesimine belli bir fatura çıkarıyor. Aynı olumluluk sanayi kesiminde yok. Zorunluluktan dolayı sanayi kesimi kabuk değiştirmeye, yeniden yapılanmaya devam ediyor. Kurtuluş ihracatta ve maliyetleri düşürmede. Ancak kur da düşük olunca yeniden yapılanmanın yükü çalışanların sırtına biniyor. Hem istihdam azalması hem de ücretlerdeki reel azalma olarak.
* Sonuç- "Açlık tilkiyi aslan yapar" Türk Atasözü
Mesajlarınız için:
ayildirim@sabah.com.tr
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
