|
 |
|
9 Saniye karardi
8 kent sadece 9 saniyede coktu. Elektrik halen kesik. Metroda binlerce kisi mahsur kaldi, ATM'ler calismadi, su sistemi iflas etti, halk sokakta yatti
Amerikan filmlerindeki isil isil New York manzarasi karanliga gomuldu... Onceki gun 16.00'da baslayan ve tamamen duzelmesinin aylar surecegi belirtilen elektrik kesintisi, sadece kenti karanliga burundurmekle kalmadi. Her sistemin elektrikle calistigi, her seyin otomatik oldugu Amerika'da hayat durdu. Amerika'nin kuzey eyaletleri ve Kanada'nin sinir kentlerine elektrik veren Niagara santralinde meydana gelen ariza New York, Detroit, Cleveland, Toledo, Erie, Albany, Ottawa ve Toronto kentlerinde hayati felc etti. Kanada'nin "Yildirim dustu", Amerika'nin da "Santralin Kanada tarafinda asiri yuklenmeden cokme yasandi" seklinde acikladigi kesinti nedeniyle Amerikalilar'in bircogu belki de ilk kez sokakta yatti...
HAVALANDIRMA SISTEMI COKTU
Para cekme makineleri calismadi; asansorler durdu, iclerinde bircok kisi mahsur kaldi; kesinti basladiginda hareket halinde olan 600 metro treninde yerin metrelerce altinda mahsur kalanlar polislerce kurtarildi; elektrikle calisan su pompalama sistemi durunca hicbir yere su verilemedi; klimalar ve havalandirma sistemleri devredisi kaldi; yagmadan korkan marketler kepenk indirince halk yiyecek bulamadi; trafik isiklari calismadi; bircok kentte 18 yasin altindakilere sokaga cikma yasagi getirildi...
Yuksek binalarda oturanlar elektrik ve asansor olmadigi icin dairesine cikamadi. Olay aninda dairelerinde olanlar da saatler sonra asagi inebildi. New York'ta belediye yetkilileri, acil durum siginaklarini actirdi. Ancak sicak havanin da etkisiyle sokaklarda, tren istasyonlarinda ve parklarda yatan binlerce kisi "evsizdi"...
ABD, KANADA'YI SUCLUYOR
New York Belediye Baskani Michael Bloomberg ve Vali George Pataki, "Ariza Kanada'da meydana geldi. New York sebekesinin fazla elektrik almasi durumunda tedbir alinmasi gerekiyordu. Operator arizanin Ontario'da meydana geldigini dusunuyor. Neden onlenemedigini, neler oldugunu bilmiyoruz" aciklamasinda bulundu.
ABD basini ulkeyi bir anda krize sokan kesintiyle ilgili uc konu uzerinde duruyor
1. Elektrik geldiginde ayni anda herkes kullanmaya baslayacak. Asiri yuklenmeyle ya sistem yine cokerse? 2. Herkes baska bir gerekce gosteriyor. Bu cokuntunun nedeni ne? 3. Cok genis bir bolge ayni yerden elektrik aliyor. Kesintiyle hayat felc oldu. Ya teroristler bunu kullanmaya kalkarsa?... 1965 yilindan bu yana yasanan en buyuk elektrik kesintisinin nedeni hakkinda halen kesin bir bilgi verilemedi. Teror saldirisi olmadiginin aciklanmasi dahi 2 saati buldu. New York'un yarisina dun elektrik vermeye baslandi. Edison sirketi sozcusu "3.1 milyon abonemizden yarisina elektrik verildi" dedi. Yetkililer sistemin normal duzene girmesinin uzun sure alacagi konusunda uyarida bulundu.
POSTANE MERDIVENLERI EVE GIDEMEYENLERE YATAK OLDU
Isten cikan New Yorklular ulasimin felce ugramasi nedeniyle evlerine gidemeyince geceyi sokaklarda gecirmek zorunda kaldi. Yuzlerce kisi careyi 8. caddede 33. sokakta bulunan postanenin merdivenlerinde uyumakta buldu.
Elektriklerin kesilmesiyle trafik isiklari da devreden cikti. Kolombiya Universitesi Profesoru Peter Abeles (sagda) de arapsacina donen yollarda mahsur kalan suruculere yardim etmek icin gonullu trafik polisligi yapti.
Karanligin yani sira sicaklarla da bas etmek zorunda kalan Amerikalilar marketlere akin etti. Yagmalama olmamasi icin satislar polis gozetiminde kapidan yapildi, iceri musteri alinmadi. Ote yandan asiri heyecan ve klimalarin iptal olmasiyla artan sicaklik yuzunden bircok yasli hastaneye kaldirildi.
METRODAKILER KURTARILDI
Amerika'nin bircok eyaletinin yani sira Kanada da elektrik kesintisinden nasibini aldi. Toronto kentindeki metroda mahsur kalan yolcular uzun suren calismalar sonucu kurtarildi. Amerika'da da metro ve asansorde yuzlerce kisi rehin kaldi. Sans eseri can kaybi olmadi. Polisler fenerlerle metro tunellerindeki yolculari acil cikislardan caddeye ulastirdi.
TEKNOLOJIDEN UZAK GECEDEN NOTLAR
*Coken Niagara santralini 3 yildir Ingiliz National Grid sirketi yonetiyor. Santralin urettigi elektrigin yuzde 60'i ABD'ye, yuzde 40'i Kanada'ya veriliyor;
*50 milyon insan, 200 bin kilometrekarelik alan karanlikta kaldi;
*10 nukleer elektrik santrali kapatildi;
*10 bini New York'ta olmak uzere, 40 bin polis gorevlendirildi;
*Ottawa'da onlarca magaza yagmalandi. New York'ta sadece 4 soygun yasandi;
*ABD ve Kanada'da 6 havaalani kapatildi;
*Ontario'da 140 madenci mahsur kaldi;
*Trafik isiklari calismadigi icin bircok kisiye araba carpti;
*Asansorde mahsur kalanlardan bazilari kalp krizi gecirip hastanelik oldu;
*Pentagon guvenlik icin, F-16'lari havalandirdi;
*18'inci kattan saatler sonra disari cikan bir kadin oldu;
*El fenerleri 25, piller 10, bir sise su ise 5 dolardan satildi;
*Broadway'de muzikaller iptal edildi;
*Ford'un 21 otomobil fabrikasinda uretim durdu;
*New York'ta, ozel egitimli ATLAS timleri gorevlendirildi;
*Kanada ve ABD'de borsalar normal saatinde acildi. New York borsasi dalgali seyir izledi;
*Gunde 2 saat elektrikle yasayan Iraklilar, "Partilere, gunde defalarca dus almalara son. Onlar da bizim yasadiklarimizi biraz yasasin. Yardim gerekirse bizi arasinlar" aciklamasi yapti;
*Rus yetkililer, kendi elektik sistemlerinin daha iyi oldugunu, kesintinin nedenini arastiracaklarini soyledi;
*Gazeteler, diger eyaletlerdeki matbaalari kullandi. New York Times gazetesi sayfa sayisini azaltti. ABC televizyon kanali yayinlarini Washington studyosundan yapti;
*Mumlar yuzunden 3 bin yerde yangin cikti;
*Amerika'da acil yardim hattina 80 bin telefon geldi.
Asli AYDINTASBAS
Haberleri gazete sayfasi goruntusunde okumak icin
SABAH e-Medya"ya
tiklayin
|
|
|
|
