DENİZ ESENTAŞ
Jam Echelon Day 2001 - Echelon'u Örseleme GünüÉ
Hala bilmeyenler için günün anlam ve önemini kisaca bildirmek istiyorum..
ECHELON nedir?
ECHELON, 5 devletin (ABD, İngiltere, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda) istihbarat örgütlerinin dünya üzerinde iletişim sistemlerini denetlemek için kurdukları ortak projenin kod adıdır.
ECHELON projesinin temelleri 1947'deki UKUSA anlasmasıyla atılmış.
1971'de hayata geçmesinden günümüze dek kapsamımın ve kullandığı teknolojileri sürekli genişletmiştir. Liderliğini ABD Milli Güvenlik Dairesi NSA'nın yaptığı ECHELON'un bugün telefon görüşmeleri, e-mailler,
internet bağlantıları, uydu haberleşmeleri gibi akla gelebilecek tüm modern iletişim sistemlerini büyük oranda denetlediğine inanılmaktadırÉ
ECHELON sisteminin veri toplamak için kullandığı çeşitli yollar vardır. Gelişmiş anten sistemleriyle uydu haberleşmelerini dinlemek -ki çesitli raporlara göre bu antenler ABD, İtalya, İngiltere, Türkiye, Yeni Zellanda, Kanada, Avustralya, Pakistan, Kenya topraklarında ve muhtemelen diğer bazı ülkelerde de faaliyettedir- yeryüzündeki telefon hatlarını dinlemek, internet bağlantılarını dinlemek -internet ağının anahtar bağlantı- router noktalarında ECHELON'un veri iletişimini filtreden geçiren sniffer sistemlerinin bulunduğuna inanılmaktadır.
Kıtalararası iletişim hatlarını dinlemek (ABD'nin okyanus tabanındaki telefon hatlarını kontrol altında tutabilmek için bu kablolara dinleme cihazları yerleştirdiği bilinmektedir. Bu cihazlardan biri 1982'de kabloların bakımını yapan bir Fransız sualtı ekibi tarafından bulunmuştur. Bu gibi çesitli yöntemlerle, dünya üzerindeki iletişim sistemlerinden geçen veri paketleri ECHELON tarafından düzenli olarak toplanmaktadır.
Elde edilen bu veriler, DICTIONARY (sözlük) adı verilen bir filtreleme sisteminden geçirilir.
DICTIONARY, dinlenen veriler içinde ECHELON projesinin 5 ortak devletince belirlenen anahtar kelimeler, isimler, adresler, vs. gibi bilgileri tarayan bir bilgisayarlar ağıdır. Ayıklanan bu "tehlikeli" iletişim unsurları uzmanlarca incelenmek üzere takibe alınır...
ECHELON bu kadar güçlüyse neden daha önce duymadım, yönünde sözleri şimdiden duyar gibi oluyorumÉ
ABD hükümeti ECHELON'un varlığıyla ilgili tüm iddiaları reddetmektedir. Ama bu yeterli olmamalı. Avustralya ve Yeni Zelanda hükümetleri ECHELON'un varlığını kabul ettiler. ECHELON hakkında Avrupa Parlamentosu'ndaki ilk rapor 1988'de yayınlandı. 1997'de Steve Wright tarafından hazırlanan politik kontrol teknolojileri konulu ikinci bir Avrupa Parlamentosu raporu -raporun ingilizce orijinali için https://cryptome.org/echelon-ep.htm sitesinden ECHELON hakkında daha detaylı bilgiler edinebilirsiniz.
Bu rapora göre ABD, Avrupa'daki telefon, faks ve e-mail haberleşmelerinin yüzde 90'ini ECHELON sistemiyle denetliyordu. Projeye ortak 5 devletin DICTIONARY'ye girdiği anahtar kelimeleri içeren bir veri elde edildiğinde, o anahtarı içeren iletişim paketi otomatik olarak isteği yapan ülkenin istihbarat örgütüne gönderiliyordu. Avrupa Parlamentosu'nu rahatsız eden nokta, bu sistemin potansiyel terör eylemleriyle ilgili bilgilerin ele geçirilmesinin yanında, çesitli ülkelerle ilgili ekonomik istihbaratın da ele geçirilmesine olanak vermesiydi.
Gerçekten de, soğuk savaş dönemi sırasında geliştirilen ve askeri bilgileri filtreleyen çeşitli elektronik istihbarat sistemlerinin aksine ECHELON, resmi daireler, şirketler, organizasyonlar ve bireyler gibi kaynakları dinlemektedir. Avrupa Parlamentosu bu kaygıların sonucu olarak kişisel mahremiyetin korunmasına yönelik bir arastırma komitesi görevlendirdi.
(https://www.heise.de/tp/english/inhalt/co/6724/1.html).
İtalyan hükümeti ECHELON'un bilgi toplama yöntemlerinin İtalyan kanunlarına aykırılığının incelenmesi için bir komisyon kurdu.
(https://www.sunday-times.co.uk/news/pages/sti/98/05/31/stifocnws01003.
Danimarka Parlamentosu da benzer bir araştırma başlattı...
Ve 1999'da, ABD'deki elektronik mahremiyet örgütü EPIC, ECHELON'un faaliyetleriyle ilgili olarak ABD hükümetini mahkemeye verdiÉ
(https://www.epic.org/open_gov/foia/nsa_suit_12_99.html).
ECHELON'un topladığı verilerin ne işe yaradığıyla ilgili de birkaç satırÉ
ECHELON'un 1947 UKUSA anlaşmasında karara bağlanan temel görevi ulusal güvenliğin korunmasıydı. Projenin bugün de bu amaca hizmet ettiği biliniyor. Ama bunun yanında, endüstriyel casusluk, sivil oluşumların
denetlenmesi (Amnesty International, Greenpeace, vs.) ve kişisel iletişimin kontrol altında tutulması gibi otoriter amaçlarla da kullanıldığı konusunda kanıtlar var.
ECHELON türünün tek örnegi degil, Rusya, Fransa, İsrail gibi devletlerin de benzer sistemler kullandığı
biliniyor ; ama ECHELON benzerlerinin en gelişmişi ve en utanmazı...
İlk kez 1999'da denenen bir sivil eylem olan Jam ECHELON Day, 21 Ekim 2001'de ikinci kez denenecektir. Eylemin mantığı, aynı günde, ECHELON filtreleme sistemine takılacağı bilinen anahtar kelimeleri içeren
mümkün olduğunca çok e-mail iletisi göndererek, ECHELON sistemini bir günlüğüne de olsa kilitlemektir.
1999'daki denemenin başarıya ulaşıp ulaşmadığı bilinmemektedir. ECHELON'u oluşturan bilgisayar sistemlerinin ABD tarafından finanse edilen sınırsıza yakın kapasitesi göz önüne aıindığında, böyle bir eylem girişiminin sembolik kalacağı hemen hemen kesindir. Ama eylemin asıl amacı, insanları ECHELON hakkında bilgilendirmek ve ECHELON'a karşı tepkisiz kalınmayacağını, projenin sahiplerine göstermektir.
