Denize mi dökelim?
Vergilerin yarıya inmesini isteyen OSD Başkanı İlkbahar: Pazar yüzde 72 daraldı. Ne yapalım? Fabrikaları kapatıp pikniğe mi çıkalım? Otomobilleri denize mi dökelim?
Ekonomik kriz otomobil satışlarını bıçak gibi kesti. Şirketler ellerinde biriken stoklar nedeniyle sıfır kâr marjıyla satış yaparak pazarı hareketlendirmeye çalışıyor. Ancak, hâlâ hiçbirinin yüzü gülmüyor. Geçtiğimiz günlerde 1600 cc'nin altındaki araçlara uygulanan yüzde 12'lik Ek Taşıt Alım Vergisi'nin yüzde 6'ya indirilmesi, sektörü yeterince tatmin etmedi.
ANKARA'DA LOBİ
Bu gelişmeler üzerine soluğu Ankara'da alan otomotivciler, hummalı bir çalışma başlattı. Sektör yetkilileri motor silindir hacmi 1600 cc'ye kadar olan otomobillerde yüzde 26, 1601 ve üstü motor hacmine sahip otomobillerde ise yüzde 40 olan KDV'de indirim istiyor.
Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) Başkanı Ali İhsan İlkbahar, Türkiye'de otomobile uygulanan vergilerin çok yüksek olduğunu belirterek, devletin en kısa sürede vergiyi yüzde 25'e indirmesi gerektiğini söyledi. Ankara'nın kendilerini dinlemediği belirten İlkbahar, "Fabrikaları kapatıp, pikniğe mi çıkalım? Araçları denize mi dökelim?" diye yakındı.
SATIŞLAR 3'E KATLANIR
SABAH gazetesinde başlayan "İndirin vergiyi, canlansın ekonomi" kampanyasını desteklediğini belirten İlkbahar, şöyle devam etti: "Brezilya, Fransa ve İngiltere gibi ülkeler, pazarın yüzde 10-15 daraldığını görünce derhal önlem aldı. Türkiye'de 1600 cc'nin altındaki araçlar için vergi indirimi uygulanabilir. Satışlar 3 katına çıksa yeter. Hem hükümet daha fazla vergi toplar, hem de ekonomi canlanır."
Koca dört haftada 4 bin 52 oto satıldı
Ekim ayının ilk 3 haftasında 4 bin 52 adet otomobil satıldığını belirten OSD Başkanı Ali İhsan İlkbahar, "Geçtiğimiz yıl aynı dönemde 48 bin adet otomobil satılmıştı. 1989 yılı rakamlarına geri döndük. Şimdi o yılın raporlarını, karşılaştırmak için arşivlerden çıkartıyoruz" dedi.
Satan 1.2 milyar devlet 4.5 milyar kazanıyor
Fiat Palio 1.6i HL AJ
Fabrika çıkış fiyatı: | 10.3 milyar |
KDV: | 2.6 milyar |
Taşıt Alım Vergisi: | 891 milyon |
Ek Taşıt Alım Vergisi: | 620 milyon |
Çevre Koruma Fonu: | 222 milyon |
Eğitime katkı: | 33 milyon |
Plaka-ruhsat gideri: | 180 milyon |
Yıllık vergi: | 48 milyon |
Toplam vergi yükü: | 4.5 milyar |
Anahtar teslim fiyatı: | 15 milyar |
Ortalama bir yerli otomobilin fabrika çıkış fiyatı 10 milyar lira. Kriz nedeniyle bu rakamın içinde üretici ve bayinin toplam kâr marjı olan yüzde 12 de dahil. Yaklaşık 15 milyara satılan otomobilden üretim ve pazarlama 1.2 milyar kazanırken, devletin kasasına 4.5 milyar giriyor.
SAMBA MODELİ SATIŞLARI ARTIRIYOR...
Brezilya ne yaptı?
Brezilya'da "Popüler Otomobil" adı altında vergi indirimi uygulandı. 1993 yılında yaşanan ekonomik kriz sırasında hükümetin 1000 cc'nin altındaki otomobillerden aldığı yüzde 40'lık vergi üç yıl boyunca 8'e indi, satışlar 20 bin adetten 240 bin adete fırladı.
Bir otomobil fiyatının ortalama 10 bin dolar olduğu düşünülürse, bu karardan önce yılda 200 milyon dolar satış olacak, devlet 80 milyon dolar vergi alacaktı. Ancak indirim sonrası 2.4 milyar dolarlık satış yapıldı. Devlet, 200 milyon doların üzerinde yıllık vergi geliri sağladı.
Fransa ne yaptı?
1995 yılında otomobil satışları azaldığı için Fransız Hükümeti, 1995-1996 yılları arasında pazarı canlandırmak için yeni bir formül buldu. 8 yaşından büyük otomobilini satanlara, 5 bin ile 7 bin frank arasında vergi kolaylığı sağladı. Aynı şekilde otomobil şirketleri de bu kampanyaya destek verdi. Renault, tüketicilere 5 bin ile 12 bin frank arasında indirim yaptı. Devlet ve özel sektörün ortaklaşa yaptığı kampanyayla otomobil satışları Fransa'da 1996 yılında yüzde 30 arttı. Buna benzer bir uygulama 1994'te de yapılmış ve satışlar yüzde 26 artmıştı.
Türkiye ne yapmalı?
OSD verilerine göre bu yıl ilk 9 ayda 94 bin otomobil satıldı. Bu sayının yüzde 70'i, yani 65 bin adedini 1600 cc'nin altındakiler oluşturuyor. Bir otomobil fiyatının ortalama 10 bin dolar olduğu düşünülürse, bunun yaklaşık 3 bin doları vergiye gidiyor. Devlet buradan 260 milyon dolar vergi geliri elde ediyor. Ancak yüzde 52'lere varan vergi oranı yüzde 25'e çekilirse, otomobilde verginin payı bin 750 dolara inecek. Samba formülüyle ekonomi canlanacak, satışlar artacak. Satışların 3'e katlanmasıyla birlikte devletin vergi geliri yaklaşık 360 milyon dolara çıkacak.
Mete TANSU
|