|
|
|
Petrol bilmecesi
ABD, kendisine meydan okuyan teröre savaş açarken, olası çatışmaların petrol fiyatları üzerindeki etkisi korkutuyor. Fiyatlardaki yüzde 30 artış, Türkiye'ye 1 milyar dolarlık ek maliyet getirecek
Amerika'ya yapılan terörist saldırının ardından, petrol fiyatları da tırmanışa geçti. Saldırıdan bir gün önce varil fiyatı 27.50 dolar olan Brent petrollerinin fiyatı 31 dolara kadar çıktı. Daha sonra gelen satışlarla fiyat 30 doların altına kadar indi. Şu anda 28 dolar civarında. OPEC'in açıkladığı varil fiyatı ise 26 dolar. Ancak savaş çıkar ve petrol muslukları kapatılırsa fiyat artışının kaçınılmaz olduğu bir gerçek.
DENGELER TEHLİKEDE
Şimdi tüm piyasalar bekleyişte. Ancak öyle ya da böyle petrol fiyatlarının tırmanmasından en fazla gelişmekte olan ülkeler etkilenecek. Yaklaşık 15 dolarlık bir fiyat artışı halinde, ülkelerin dış ticaret dengesi altüst olacak. Krizden belini doğrultamayan Türkiye'nin zararı da küçümsenemeyecek boyutlara çıkacak. 2001 yılı için 3.7 milyar dolar tutarında 21.5 milyon ton hampetrol ithal edileceğini belirten TÜPRAŞ Genel Müdürü Hüsamettin Danış'ın verdiği rakamlardan yola çıkıldığında, varili 26 dolar olan petrol 30 dolara çıkarsa, Türkiye'nin bir yıllık petrol faturası 600 milyon dolar artacak. 35 dolara çıktığında ise kayıp 1 milyar doların çok üzerinde olacak.
Stoklar yeterli
Son gelişmeler üzerine bir açıklama yapan TÜPRAŞ Genel Müdürü Hüsamettin Danış, gerek hampetrol stoklarının gerekse LPG, benzin, motorin, jet yakıtı ve askeri ürün stoklarının yeterince mevcut olduğunu bildirdi. Danış, "Türkiye'de petrol ürünleri sıkıntısı yaşanması söz konusu değil" dedi.
Saldırı sonrası hampetrol fiyatlarının yükseldiği ortamda, "stoklar ve akaryakıt ihtiyacının karşılanmasında" olası sıkıntı yaşanıp yaşanmayacağına açıklık getiren Danış, Tüpraş'ın İzmit, İzmir, Kırıkkale ve Batman rafinerilerinin normal kapasitelerinde çalışmalarını sürdürdüğünü vurguladı.
TÜPRAŞ: 28 $'I AŞMAZ
Danış, "Gerek hampetrol stoklarımız, gerekse LPG, benzin, motorin, jet yakıtı ve askeri ürün stoklarımız yeterince mevcuttur" dedi. Dünya petrol piyasalarında olağanüstü bir gelişme olmadıkça, Türkiye'de petrol sıkıntısı yaşanmasının söz konusu olmadığını vurgulayan Danış, ayrıca ürün fiyatlarında otomatik fiyatlandırma mekanizmasının işleyişi dışında hiçbir değişim olmayacağını duyurdu.
Danış bu arada, bu olayda da OPEC'in alacağı kararlarla sağduyulu davranacağı ve petrol fiyatlarını varil başına 28 doların üzerine çıkartmayacağını düşündüklerini de ekledi.
EN FAZLA GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER ETKİLENECEK
Petrol fiyatlarının tırmanması en fazla gelişmekte olan ülkeleri etkileyecek. Eğer petrol fiyatlarında yaklaşık 15 dolarlık bir fiyat artışı olursa, gelişmekte olan ülkelerdeki dış ticaret dengesi altüst olacak... Hatırlanacağı gibi 2000 yılı eylül ayında petrol fiyatları son 10 yılın en yüksek seviyesine çıkmış ve bir yıl içinde 9 dolardan 37 dolara fırlamıştı. O tarihte sebep, arz-talep dengesizliğiydi.
Bugün benzer bir durumla karşılaşılır ve fiyatlar birden tırmanırsa, sonuçtan en olumsuz etkilenecek ülkelerin başında Tayland ve Güney Kore geliyor.
OPEC: 30 dolar kabul edilemez
Gerek OPEC gerekse OECD'den yapılan açıklamalarda petrol fiyatlarının dizginleneceği yönünde. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü OPEC, petrol fiyatlarının, "kabul edilemez" bir düzeye çıkması durumunda müdahale edeceğini açıkladı.
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Petrol Bakanı Obaid bin Saif el-Nasıri, Dubai'de yaptığı açıklamada, ABD'de düzenlenen terörist saldırıların ardından, petrol fiyatlarının yükselmesi durumunda, gerekli önlemleri alacaklarını söyledi. Obaid bin Saif el-Nasiri, "kabul edilemez" fiyat düzeyini 30 dolar olarak ifade etti. OPEC'in sepet fiyatı halen varil başına 26 dolar düzeyinde bulunuyor. OPEC Genel Sekreteri Ali Rodriguez ise, kuruluşun yeteri kadar petrol garantisi konusunda verdiği sözü tutacağını açıkladı. OECD de petrol musluklarının kapıtılması halinde ellerinde 50 günlük rezerv bulunduğunu bildirdi. Fransız Petrol Enstitüsü Başkanı'nın danışmanı Jean-François Giannesini, "Söz konusu olan terörist saldırıysa önce piyasalar allak bullak olacak ancak fiyatlar daha sonra düşecektir" dedi.
|
|
|
|