|
|
|
Üç haftada rahatlarsınız
Kura çok fazla takıldınız. Oysa kamu finansmanında, cari açıkta olumlu gelişmeler var. Üç hafta içinde havanın değiştiğini göreceksiniz
Korkulduğu gibi Ağustos'ta Hazine iç borç ödemelerinde hiç bir sorun yaşanmayacak. Yapılan teknik çalışmaları inceledim ve tatmin oldum
Dalgalı kurdan dönüş yok. Diğer kur rejimlerini denediniz ve krize girdiniz. Sıkıntınızı anlıyorum. Piyasalar yakında istikrara kavuşacak
Ekonomi dünyasıyla IMF Birinci Başkan Yardımcısı Stanley Fischer arasında günlerden beri merakla beklenen "zirve" dün gerçekleşti. Sırasıyla akademisyenler, bankacılar ve iş dünyasıyla biraraya gelen Fischer, hafta boyunca kur sistemi üzerinde değişiklikler yapılması konusunda kendisini ikna etmek için çalışan sektör temsilcilerini dalgalı kura "ikna etti." İyimser ve uzlaşmacı bir üslupla iletişim kuran Fischer, hükümetin çalışmalarını ve Türk özel sektörünün dinamizmini övdü.
Türkiye'nin kur konusuna çok fazla takıldığını, oysa kamu finansmanı ve cari işlemlerde olumlu yönde çok önemli adımlar atıldığını hatırlatan Fischer, "2-3 haftaya kadar rahatlayacağınızı göreceksiniz" dedi. En önemli sorunun yüksek faiz ve iç borcun çevrilebilirliği olduğunu belirten Fischer, "Ağustos'ta iç borç ödemelerinden hiç bir sorun çıkmaz" diye konuştu.
Dalgalı kurdan taviz verilemeyeceğini de belirten Fischer, Merkez Bankası'nın kurdaki aşırı dalgalanmaya zaman zaman büyük bankaları da kullanarak müdahale edebileceğini ifade etti.
İşadamlarına iyimserlik pompalayan Fischer, kendisine "Türkiye'yi kayırıyorsunuz" diyen Arjantinli yöneticilere karşı Türkiye'yi savunduğunu da söyledi. Fischer, artık sıcak para döneminin sona erdiğinin anlaşılması gerektiğini de belirtti.
Bankacılara: Sabırlı olun!
IMF Birinci Başkan Yardımcısı Stanley Fischer'la bankacıların randevusu dün sabah saat 11:00'deydi. Önceki gün Bankalar Birliği'nde toplantı yapan ve sıkıntıları aktarmak üzere ortak bir noktada buluşan bankacılar, Fischer'e kurun dalga boyutundan duydukları rahatsızlığı dile getirdiler. Fischer ise bankacılara "Bu sistem başarılı olacak, sabırlı olun" telkininde bulundu.
Fischer: Dün liderlerle yaptığım görüşmeden çok memnun ayrıldım. Programın arkasında olduklarının mesajını net şekilde dile getirdiler. Ancak bu arada bazı kesimlerin de mağdur olduğunu söylediler.
Bankacılar: Şu anda uygulanan dalgalı kur sistemi, her kesimin öngörü yapabilmesinin önünü tıkıyor.
Fischer: Türkiye daha önce diğer kur sistemlerini denedi ve bu politikalarla başarılı olunmadığını gördü, krize girdi. Diğer sistemler çalışmıyor. Bu sadece Türkiye için değil, diğer ülkeler için de geçerli.
YÖN İSTİYORUZ
Bankacılar: Biz, dalgalı kur sisteminden çıkalım demiyoruz. Ancak belli bir öngörü istiyoruz. Merkez Bankası bize bir yön göstersin diyoruz. Kurlardaki dalganın boyutu çok tedirgin edici boyutta. İnsanların TL'den dövize yönelmesine neden olacak seviyede.
Fischer: Merkez Bankası bir seviye belirleyemez. Bu sistemin çalıştığını kısa süre sonra göreceksiniz.
Bankacılar: Merkez Bankası yeni uygulamaya geçildiğinden beri 54 tane döviz satış ihalesi açtı. 4.8 milyar dolar döviz sattı. Bu sırada kur 1.2 milyon liradan 1.6 milyon liraya çıktı. Bu sistemin çalıştığını söylemek çok doğru mu sizce?
KREDİLER BATIYOR
Fischer: Ama kur 1.6 milyon liradan 1.3 milyon liraya indi. Demek ki çalışmaya başladı.
Bankacılar: Türkiye'nin dalgalı kur politikası uygulayan diğer ülkelerle arasında bir fark var. Burada enflasyon iki haneli seviyelerde. Dolayısıyla dalga boyu da günlük yüzde 10'u aşıyor. Bu durum da hem reel kesimde, hem mali sistemde çok önemli sorun yaratıyor. Ekonomiyi çok daraltıcı ve işsizliği artırıcı bir ektisi var. Yüzde 5 oranında bir küçülme ile karşı karşıyayız. Tahsili geciken kredi miktarı artıyor. Türkiye, kur politikası veya para politikası ile değil, ekonomideki küçülmeden çöküş yaşayacak.
DIŞARDA ANLATIYORUZ
Fischer: Bu sıkıntıların farkındayız. Türkiye'de kur çok ön plana çıktı. Ama cari işlemler dengesinde, kamu maliyesinde çok önemli gelişmeler var. İhracat, turizm gelirleri artıyor. Makro ekonomik dengeler böyle giderse kur oturur. Enflasyon düşecektir, faiz düşecektir.
Bankacılar: Dolar yüzde 100 oranında değer kazandı. Ancak bizim ihracatımız ancak yüzde 10 arttı. Ayrıca Türkiye ihraç ettiği ürünler açısından çok rekabetçi bir ülke de değil.
Fischer: Kısa süre sonra enflasyon hedeflemesine de geçilecek. Ondan sonra kurdaki istikrar da artacak. IMF olarak programı ve yapılanları destekliyoruz. Dış dünyaya da anlatıyoruz.
Akademisyenlere:'Ağustos o kadar kötü değilmiş'
Fischer'İn akademisyenlerle yaptığı toplantı gergin başladı. Ancak Fischer'in rahat kişiliği ve yumuşak üslubu, kısa sürede gerginliği ortadan kaldırdı. Deniz Gökçe'nin tabiriyle, "Fischer bir anlamda herkesin gazını aldı." Akademisyenler, Fischer için "Gördük ki Ağustos sendromunu çoktan atlatmış. Hazine'de oturup bütün rakamları incelemiş ve önümüzdeki dönemde iç borç çevrilmesinde bir sorun yaşanmayacağı görüşüne varmış" yorumunu yaptılar.
Siyasilerin programa verdiği destekten memnun olduğunu dile getiren Fischer, genellikle türbülans ortamlarında siyasilerin desteklerini çektiklerini, Türkiye'de ise bunun aksi olduğunu söyledi. Türkiye'nin bir daha krize girmeyeceğini, kur rejiminin sağlamlığına dikkat çeken Fischer, özetle şunları dile getirdi: "Kur konusuna fazla takıldınız. Ancak asıl önemli konu, Türkiye'nin iyi performans gösterdiği kamu finansmanı. Ayrıca iç borcun çevrilebilirliğinin sağlanması ve yüksek faizlerin indirilmesi lazım. İç borç- yüksek faiz sarmalının kırılabilmesi için de artık 'Ver yüksek faizi, topla parayı' stratejisinden vazgeçmek gerekiyor. Ülkeler iki şekilde doğru yolu bulur, kriz ya da ağır krizle. Yaptığınız iyi şeyleri daha çok anlatın. Kur rejiminden vazgeçilemeyeceğine göre aktörler kur riski ile yaşamayı öğrenecekler.
Arjantin'in kıskançlığı
Fischer Arjantin'de yetkililerin "Türkiye'yi kayırıyorsunuz. Bize bu kadar esnek değilsiniz" diye şikayet ettiğini söyledi. Fischer, buna karşılık "Türkiye sizden daha fazla çalıştı. Birçok reformu gerçekleştirdi. İç borç sorununu çözdüğünde Türkiye'nin herhangi bir sorunu kalmayacak ve program istendiği rotada gidecek" dediğini belirtti. Fischer, "Dış piyasalar Arjantin ile Türkiye'yi birlikte görüyor. İki ülkenin boşanması nasıl mümkün" sorusuna "Faiz-borç dengesini kurun, piyasalar sizi anında boşar" dedi.
|
|
|
|