kapat
27.07.2001
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi

banner
Dünyadan
Spor

banner
Magazin
Astroloji

Para Durumu
Hava Durumu

Bizim City
Sizinkiler

www.euronet-tr.com
Sarı Sayfalar
İstanbul

Cumartesi Eki
Pazar Eki

Künye
E-Posta
Reklam
Arşiv

A T V

Win-Türkçe
ASCII

banner
 

Önce güven, sonra önlem


Piyasaları rahatlatmak için alınan tedbirleri açıklayan Bakan Derviş, "Ancak başarı için güven en önemli koşuldur" diye konuştu
Derviş'in bu çağrısına piyasalardan olumlu yanıt geldi. Dün dolar 1 milyon 300 bine kadar indi, faiz 2 puan geriledi. Devlet Bakanı Kemal Derviş, dün piyasaları rahatlatacak ve tasarrufu yeniden Türk Lirası'na çekecek tedbirleri açıkladı. Son günlerde piyasaları tedirgin eden iç borçların çevrilmesi sorununa da değinen Derviş, Hazine'nin rahat olduğu mesajını verdi. Derviş, bu yıl yapılacak 40 katrilyon liralık itfaya karşın, toplam borçlanma ihtiyacının 32.6 katrilyon lira olacağını, bunun da bir kısmının kamu kuruluşlarından karşılanacağını belirtti. Derviş, alınan önlemlerin, tasarruflarını Türk Lirası'nda değerlendirmek isteyenlere biraz daha yardımcı olmak amacını taşıdığını vurguladı.

ÖNCELİKLE GÜVEN
Derviş, alınan teknik birtakım önlemlerden daha önemli olanın ekonomide temel istikrarın sağlanması, makro ekonomik dengelerin oturması, toplumsal barış ve geleceğe güven olduğunu da ifade ederek, şunları söyledi: ''Finans, maliye veya vergi politikasında alınacak teknik önlemler hiç bir zaman bu güvenin yerine geçemez, yardımcı olurlar. Fakat temel istikrara güven, toplumsal barışa güven bu programın başarısı için ve Türkiye'nin geleceği için en önemli koşuldur. Bu konuda birbirimize yardımcı olmamız ve bu güveni mutlaka sağlamamız lazım. Teknik ve ekonomik politik önlemler çok önemli, çok gereklidir ve buna yardımcı olabilir. Ama toplumsal barışa olan inanç mutlaka toplumun her kesimi tarafından desteklenmelidir.''

MUNZAMA FAİZ
Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti de Merkez Bankası tarafından Türk Lirası mevduat karşılığında tutulan munzam karşılılıklarına faiz uygulaması getirildiğini bildirdi. Serdengeçti, şunları kaydetti:

''Bu şekilde mevduat maliyetini dolayısı ile Hazine'nin de borçlanma maliyetini olumlu şekilde etkilemeyi düşünüyoruz. Bu faiz üç ayda bir ödenecek senetler itibariyle ve mevduata uygulananan faiz oranının ağırlıklı ortalamasının başlangıç için yüzde 80'i mertebesinde belirlenecek.''

Döviz tevdiat hesapları zorunlu karşılıklar için ise herhangi bir faiz ödemesi öngörülmedi. Bankalar topladıkları mevduatın belli bir bölmünü Merkez Bankası'na karşılık olarak yatırmak zorundalar. Buna da mevduat munzam adı veriliyor.

100 milyarlık bono geliri vergisiz
* 3 ile 6 aylık Türk Lirası mevduata uygulanan stopaj oranı yüzde 14'e

* 6 ve 12 ay vadeli hesaplara uygulanan stopaj oranının yüzde 10'a

* 12 aydan uzun vadeli hesaplara uygulanan stopaj da yüzde 6'ya indirilecek.

* Repo stopaj oranı yüzde 16'dan yüzde 20'ye yükseltilecek.

* Döviz tevdiat hesabı stopaj oranı bir yıldan uzun vadeli olanlar için aynı kalacak. Bir yıldan kısa vadeliler için 2 puan eklenerek, yüzde 16'dan yüzde 18'e yükseltilecek.

* Hazine bonolarının vergilenmesinde beyannameye tabi alt sınırı yükselten ve Başbakanlığa gönderilen yasa teklifine göre enflasyondan arındırılmış alt sınır 50 milyar liraya çıkarılacak. Bu tutarın brüt olarak ifadesi yaklaşık 100 milyar liraya geliyor.

* Reel sektörü güçlendirmek için KKDF'nda kredi maliyetleri düşürülecek. Bu çerçevede, bankalarca kullandırılan tüketici kredileri dışındaki kredilerde, yüzde 5'den yüzde 3'e bir düşüş öngörülüyor.

* Türkiye'deki yerleşik kişilerin yurtdışından sağladıkları kredilerde KKDF, yüzde 6'dan, yüzde 3'e inecek. Kabul kredili, vadeli akreditif mal mukabili ithalat işlemlerinde ise yüzde 6'dan yüzde 3'e düşecek.

Bankalar Hazine'ye 19 katrilyon verecek
Devlet Bakanı Kemal Derviş'in verdiği bilgiye göre Hazine'nin yıl sonuna kadar 40 katrilyon liralık iç borç geri ödemesi var. Ancak bunun 7.4 katrilyonu faiz dışı fazla ile IMF, Dünya Bankası kaynaklarından karşılanacak. Dolayısıyla finansman ihtiyacı 32.6 katrilyon liraya inecek.

Hazine'nin 40 katrilyonluk borcunun 19 katrilyonu özel bankalara ait.

Kamu bankalarına 7.6 katrilyon liralık, Fon bankalarına 4.3 katrilyon, Merkez Bankası'na 3.9 katrilyon liralık ödeme var. Bunların tamamı faiz ödemesinden kaynaklanıyor. Hazine'nin ayrıca kamu kuruluşlarına da 4.7 katrilyon liralık itfası var. 32.6 katrilyonluk iç borçlanmanın finansmanına gelince:

Hazine Merkez Bankası'na olan borcunu yeniden yapılandıracak ve uzun vadeye yayacak. Dolayısıyla toplam tutardan 3.9 katrilyon lira düşmek gerekiyor.

Bakan Derviş'in açıklamalarına göre kamu bankalarının yıl sonuna ihtiyacı olan likidite 2.6 katrilyon lira. Dolayısıyla kamu bankalarına 7.6 katrilyon yerine 2.6 katrilyon lira ödenecek. Bu bankalar Hazine'den 5 katrilyon liralık yeni borç alabilecek.

4.7 katrilyon liralık itfası bulunan kamu kuruluşlarının vadesinde Hazine'ye verdikleri parayı yenileyecekleri anlaşılıyor.

Sonuç olarak özel bankalara yaklaşık 19 katrilyon lira ödeyecek olan Hazine, piyasadan aynı tutarda borç alacak.

Yıl sonuna kadar yapılacak ödeme
(trilyon TL)

Katrilyon TLAğustosEylülEkimKasımAralıkAğus-Ara.
Toplam ödeme8.37.67.010.16.839.7
Kamu mali kurmlr.4.14.83.52.01.515.8
Merkez Bankası1.90.01.50.60.03.9
TMSF bankaları0.52.30.20.60.74.3
Kamu bankaları1.72.41.80.90.87.6
Piyasa4.32.83.58.05.323.9
İhale3.32.22.86.24.719.2
Kamu (Ort.)0.90.60.71.80.64.7
Borçlanma ihtiyacı5.45.83.911.65.932.6

Nadin TAŞCIOĞLU


Copyright © 2001, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır