Dostum dedi ki: "Kardeşim, düşmanın iyiyi görmemesi de iyidir."

Düşmanlık gözüyle bakılınca hüner dahi büyük ayıp görünür. Sadi aslında güldür, fakat düşmanın gözünde sadece dikendir. Düşman iyi bir kimse hakkında dahi "Bu adam yalancıdır, serkeştir" diye taş atar. Cihanı parlatan güneş çeşmesi, körün yaralı gözüne çirkin görünür.

İki akıllı arasında kavga, inat olmaz. Akıllı kimse zevzek bir insan ile çekişmez, onunla inatlaşmaz. Cahil; vahşilik ile, hoyratlık ile sert söyleyecek olsa dahi, akıllı insan yumuşaklık ile onun gönlünü yapar.

İki ehl-i dil, aralarında bir kılı muhafaza ederler, koparmazlar.

İki kişiden biri serkeş, öteki halim selim olursa, yine böyledir.

Eğer iki taraf da cahil ise, aralarında zincir de olsa koparırlar, kırarlar.

Kötü huylu birisi bir âkile sövmüştü. Sövülen kimse tahammül etmiş ve sükunetle şöyle demişti: "Ben senin söylemek istediğin dereceden daha fenayım. Sen benim ayıbımı benim kadar bilemezsin."

Lokman şöyle cevap verdi: "Edepsizlerden öğrendim. Şöyle ki, onların sözlerinden ve işlerinden hangisi gözüme hoş görünmedi ise o sözü söylemekten, o işi yapmaktan sakındım."

İnsanlar şaka yoluyla da olsa; ne söyleseler, akıllı insan o sözlerden mutlaka bir hisse alır. Fakat cahil kimsenin karşısında hikmet sözlerinden yüz parça okunsa, onun kulağına yine masal gibi gelir.

O büyük zat başını kaldırdı ve şöyle dedi: "Kendimin ne adam olduğunu asıl ben bilirim. Ey benim güzel sıfatlarımı sayıp döken kimseler, yeter. Beni çok incittiniz. Görünüşüm öyledir, fakat iç yüzümü bilemezsiniz. Şahsım herkesin gözünde güzel görünüşlüdür fakat ben içimdeki fenalıklardan utanıyor, başımı kaldıramıyorum."

Herkes tavuskuşunu güzel nakışlı tüyü tüsü sebebiyle metheder durur. O ise ayağının çirkinliğinden dolayı utanır.

Çocuk cevap verdi: "Korkuyorum ki, ben bildiğim şeyi söyledikten sonra birisi bilmediğimi sorar, ben cevap veremem, mahçup olurum."