Evrensel siyasetçi kimdir?
İsrail Merkez Bankası eski Başkanı Frenkel: Siyasetçi tüm yolları denedikten sonra doğruyu yapan insandır!
İsrail Merkez Bankası eski Başkanı ve dünyaca ünlü finans kuruluşu Merrill Lynch'in Başkanı Jacob Frenkel, geçen hafta İstanbul'daydı. Frenkel, krizden çıkış dersleri verirken, Türkiye'deki duruma uygun düşen, anlamlı bir sözü aktardı:
"Siyasetçi, diğer tüm yolları denedikten sonra doğruyu yapan insandır!"
İşte bu nedenle olsa gerek, Devlet Bakanı Kemal Derviş de ekonomi bürokratları da hayli yorgun. Hırslarında eksilme olmamasına rağmen, giderek ağırlığını hissettiren bir gerçek, kamuda iş yapmayı zorlaştırıyor.
Ana saptama şu:"Ankara ve Ankara'dan beslenenler, bırakın krizi yaşamayı hissetmiyorlar bile!"
Özel sektöre; verimli çalışması, küçülmesi, ağırlık atması öneriliyor. Peki, kamu krize nasıl önlem alıyor?
Geçenlerde bir defterdar yakınıyordu: "2000 yılındaki telefon görüşmesi tutarını, bu yıl yüzde 20 azaltmamız istendi. Mükellefi yakından takip edip, telefonla yokluyoruz. Borcunu neden ödemediğini öğrenmeye çalışıyoruz. Tahsilat da sevindirici düzeyde. Şimdi, sözde devlet tasarruf edecek diye, daha az tahsilat yapmanın ortamı hazırlanıyor."
IMF bastırdı, Ankara direndi
IMF'nin baskısını yakından bilen bir hazine bürokratı, kriz karşısındaki Ankara direncini şöyle özetliyordu:
"İşten adam çıkaramazsın. Emekli edemezsin. Çalışmayan adama zam verirsin. Hem hizmet süresi hem de ücret tavanı nedeni ile kıdem tazminatı yükümlülüğünü artırırsın. Yeni insanların önünü tıkarsın!"
İsdemir'e 250 trilyon kaynak
Örnekleri çoğaltmak mümkün. İşte iki ilginç örnek daha...
Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu, devletin ferro krom tesislerini masaya yatırdı. Yıllık kapasiteniz ne kadar? 80 bin ton. Stoklarınız? 125 bin ton. 1.5 yıllık üretim stokta. Stokları eritin. Efendim olmaz. Neden? Fiyatlar geçen yılki seviyenin altında, riske giremeyiz.
Özelleştirilemeyip, Erdemir'e devredilmesi düşünülen İsdemir'e, 250 trilyon lirayı aşkın kaynak aktarıldı. Ancak tek kuruşu yatırıma gitmedi. Oysa aynı tutara en az 20 tekstil fabrikası kurulması İsdemir'de çalışan kadar insana, 10 bini aşkın kişiye doğrudan ya da dolaylı iş sağlanması mümkün.
Tablo bu. Bu sorunlu tablonun devamından yarar umanlar çoğunlukta. Değişimin içinde yeralmak isteyenler azınlıkta ve çok azı devlet deneyimine sahip. IMF, siyasetçide alerji yaratıyor. Dışarısı bastırıyor. İçerisi direniyor. Sancılı devleti küçülme operasyonu gecikiyor. Türkiye geriliyor. Gözler, sonbahar senaryolarına çevriliyor.
|