|
Park Holding, tronada bir koyup beş alacak 
Beypazarı ve Çayırhan'da madencilik ve elektrik üretimine 600 milyon dolar yatıracak olan Park Holding, 10 yılda 30 bin kişiye iş imkânı yaratacak
Holding, 350 milyon dolara kuracağı fabrikada, dünyada tonu 140 dolar olan trona madenini işleyip, 800 dolarlık soda külü olarak ihraç edecek
Park Holding madenciliğe ısındı. Holding, Ankara Beypazarı'ndaki Trona madenine 350 milyon dolar, Çayırhan Kömür işletmesi ve Termik santraline de 180 milyon doları devir bedeli, 73 milyon doları da yatırım olmak üzere toplam 253 milyon dolar yatıracak.
Trona maden yataklarını 30 yıllığına kiralayan Holding, şimdi katma değeri yükseltmek için aynı yerde fabrika kuruyor. 350 milyon dolara malolacak fabrika tamamlandığında mevcut haliyle çıkarılıp dünya pazarına tonu 140-150 dolara satılan trona madeni, işlenerek 800 dolara soda külü olarak ihraç edilecek. Bu da çok yüksek bir katma değer yaratacak. Park Holding Yönetim Kurulu Başkanı Turgay Ciner, 2004 sonunda üretime alınması planlanan fabrikanın yılda 1.2 milyon ton soda külü üretme kapasitesine sahip olacağını söyledi. Ciner, 10 yıl sonra bu bölgede çalışan sayısının 20-30 bini bulacağını belirtti.
TEK RAKİP AMERİKA
Park Holding Trona Madeni ve Çayırhan termik santralini ilk defa medyaya açan Turgay Ciner gezi sebebini, "Türkiye'de morallerin bozuk olduğu bir dönemde bir yerlerde üretimin devam ettiğini, insanların çalıştığını göstermek istedik" diye açıkladı.
Trona cam ve deterjan sanayinde kullanılan bir maden. Dünyada sadece ABD'nin Wyoming bölgesinde üretilen trona, Beypazarı'nda 1979'da bulunmuş. Hatta o zaman Amrekilalılar gelip inceleme yapmışlar ama yeni bir rakip yaratmamak için yıllarca bu madene 'çıkarılamaz' raporu vermişler.
SODA KÜLÜ ÜRETECEK
Ciner, 1998'de ihaleye çıkan madeni aldıktan sonra 10 yerli ve 7 yabancı firma ile işbirliği yaparak madeni çıkarmayı başardıklarını kaydetti. Yatırımın tamamiyle ihracata yönelik olduğuna işaret eden Ciner, "Türkiye'nin ihtiyacı Mersin'de Şişecam tarafından suni olarak üretiliyor. Biz 350 milyonluk zengin Avrupa pazarı için çalışıyoruz. Avrupa'daki fabrikalar bu malı Amerika'dan 5-6 nakliye ile getiriyor. Her nakliye yüzde 5 maliyettir. Toplam nakliye maliyeti yüzde 30 eder. Biz buradan Amerikalılar'dan yüzde 30 avantajlı satacağız" şeklinde konuştu.
KATMA DEĞERİ YÜKSEK
Tronanın işlenmiş olarak satılmasının çok daha büyük katma değer yaratacağını belirten Ciner, bunun için de kolları sıvadı. Toplam 200 milyon tonluk rezervi bulunan madenin hemen yanında yıllık 2 milyon ton maden işleme ve 1.2 milyon ton soda külü üretim kapasitesine sahip fabrika için projeler tamamlandı. Ciner, yaklaşık 350 milyon dolarlık yatırımla katma değeri çok daha yüksek bir ürün satacaklarını vurguladı.
Havaş ve Park halka açılacak
üçüncü bir kriz olmazsa yılsonunda Havaş'ı halka açmayı planladıklarını kaydeden Turgay Ciner, Park Holding'in de yurtiçi ve yurtdışında eş zamanlı olarak halka açılması için çalışmaların sürdüğünü söyledi. Borsaya uzun vadeli yapılan her türlü yatırımın misliyle geri döneceğini düşündüğünü kaydeden Ciner, şunları söyledi: "Normal kriz süreci devam ederse Havaş'ı yılın son çeyreğine halka açacağız. Krizin üstüne yeni bir kriz gelirse o zaman dururuz. Holdingin halka açılması daha uzun vadeli bir plan. Önümüzdeki yılda ancak olur. Aslında bu sene için düşünüyorduk ama iki kriz üstüste olunca vazgeçtik." Ciner, döviz kazandırıcı işler yapıldığı için devalüasyondan çok etkilenmeyeceklerini ve dolar bazında yüzde 6-7 büyüyeceklerini de söyledi.
Eti Bor'a talip değiliz
Kamuoyunda bor madenlerinin özelleştirilmesine talip olduğu şeklinde bir imaj yaratıldığını belirten Ciner, bunun doğru olmadığını söyledi. Ciner, firma olarak Eti Holding'ten dünya fiyatlarında ham maden satılmasını talep ettiklerini ancak bunun kamuoyuna "Park Holding Eti Bor madenlerini istiyor" şeklinde aksettirildiğini söyledi.
YANLIŞ AKSETTİRDİLER
2840 sayılı kanunla madenlerin tekel hakkının Eti Holding'e ait olduğunu belirten Ciner, kendilerinin hiçbir zaman özelleştirme talebinde bulunmadıklarını söyledi.
Ciner, "Böyle bir şey istediğimiz tespit edilirse verilecek cezaya razıyız. Biz bu hammadde yurtdışında nasıl satılıyorsa bize de satılmasını istedik. Bu konuda bazı kesimler art niyetli davrandı" dedi.
FİYAT EŞİTLİĞİ YOK
Bor madeninin hammadde olarak yurtdışına düşük fiyatla satıldığını, bunun işlenerek Türkiye'ye çok daha yüksek fiyatlarla geri geldiğini söyleyen Ciner, bunun önüne geçmek için girişimde bulunduklarını ancak engellendiklerini söyledi. Ciner, şöyle devam etti:
"Eti Holding zaten benim ortağım. Ama işlemek için bile bize maden vermediler. Yurtdışına 141 dolara sattığı malı Türk firmalarına 230 dolara satıyorlar. Rekabet Kurulu da bunu haklı buluyor."
Çayırhan, özelleştirmede örnek bir proje olacak
Park Holding Türkiye'nin işletme hakkı devredilen ilk elektrik santrali. 180 milyon dolara holdinge devredilen santrale 73 milyon dolarlık yatırım yapılması da taahhüt edilmiş. Çayırhan Santrali'nin devralındıktan sonra kapasite kullanımının 6 ayda yüzde 60'tan yüzde 80'in üzerine çıkarıldığını kaydeden Ciner, "Santrale talip olduğumuzda kömür üretim maliyeti ton başına 60 dolar, elektrik üretim maliyeti 11 centti. Biz her yıl 3.6 milyar kilowatsaat elektrik üretmeyi ve bunu 4.3 centten satmayı taahhüt ettik. Üstelik ihtiyacımız dışındaki elektriği de 1.6 centten veriyoruz. Bu santral devlette olsaydı kamu 20 yılda 4.2 milyar dolar zarar edecekti. Bunun gibi nice işleri yapacak başka başka firmalar da var. Yeter ki insanlar birbirlerine güven duysun. Bu başarılırsa Türkiye'de ne üretim, ne para, ne işsizlik sorunu kalır. Biz Türk adaletine güvendiğimizi söyledik. Uluslararası tahkim istemedik ve işe ilk başlayan firma olduk" dedi.
Leyla ŞEN- Erhan SEVEN
| 
Magazin
