  
Kriz öðretti
Cumhurbaþkaný Sezer, Siyasi Partiler Kanunu ve Seçim Kanunu'nun deðiþmesi gereði üzerinde dün açýk bir þekilde durarak "düðmeye basmýþtýr".
Siyasetteki, dolayýsýyla yönetimdeki týkanmanýn hukuki kaynaðý bu iki yasadadýr. Bu iki yasa birarada, siyaset "esnafý"nýn kök salmasýnýn, partilerde ve bütün siyasi hayatta "lider sultasý"nýn sarsýlmaz egemenliðinin güvencesi olmuþlardýr.
Ekonomik krizden çýkýþ yolundaki düzenlemeler, ite kaka ve bazen kör topal olsa da, ilerlemektedir. Krizin aðýrlýðý nedeniyle siyaset esnafý artýk direnemeyecek bir noktaya geldiði için ekonominin yeniden yapýlanmasýný ve siyasetin ekonomi üzerindeki aðýrlýðýnýn yok edilmesini saðlayacak yasalar ve çalýþmalar mecburen yürümektedir.
Deðiþimin birinci koþulu
Siyasiler artýk kamu bankalarýný kullanamayacaktýr, "fonlar" yoluyla bütçe dýþý kaynaklarý istedikleri gibi harcayamayacaklardýr, kamu kuruluþlarýnýn "partililere ve yakýnlara iþ bulma merkezi" olmalarý artýk mümkün deðildir.
Son kriz Türkiye'deki en hýzlý bilinçlenme ortamýný yaratarak büyük bir geliþmenin de nedeni olmuþtur. Türk halký ekonomik krizin kaynaðýnýn aslýnda siyaset ve siyaset esnafý olduðunu, Türkiye'nin uzun süredir çok kötü yönetildiðini de bütün ayrýnrtýsýyla görme imkânýný bulmuþtur.
Türkiye'nin ekonomisi yeni bir düzene geçerken, siyasetinin de ayný deðiþimi yaþamasý kaçýnýlmaz olmuþtur. Siyasette ve genel olarak bütün yönetimde "deðiþim"in baþlamasý için de üç temel yasada deðiþiklik birinci koþuldur.
Cumhurbaþkaný Sezer, daha önce Anayasa deðiþikliði üzerinde çeþitli kereler durmuþtu, dün de Siyasi Partiler ve Seçim kanunlarýnýn acilen deðiþmesi gerektiðini söyledi.
Artýk halkýn da gündemi
Bu üç temel yasada deðiþiklik yapýlmasý ve ülkede siyasetin ve yönetimin yenilenmesi zorunluluðu üzerinde son yirmi yýldýr çok konuþuldu, çok kalem oynatýldý. Ama bu konular bugüne kadar "halkýn gündemi" olmamýþtý. Bu konularý konuþanlara, yazanlara "muhalifler" olarak bakýlýr, Anayasa ve yasa deðiþiklikleri ülkenin önemli ve temel meseleleri arasýnda görülmezdi.
Son kriz herkesin gözünü açtý, hem de ardýna kadar.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliði'nin 3.476 kuruluþ yöneticileri arasýnda yaptýðý araþtýrmanýn sonuçlarý siyaset ve yönetim deðiþiminin artýk ülkenin birinci gündem maddesi olduðunu bir kez daha gösteriyor.
Türkiye'nin yeni bir anayasaya ihtiyacý vardýr: Yüzde 95,5
Siyasi Partiler ve Seçim Kanunlarý deðiþmelidir: Yüzde 96,9.
Yönetim yeniden yapýlanmalýdýr: Yüzde 98,6.
Yerel yönetim reformu yapýlmalýdýr: Yüzde 96,4.
Topyekžn yenilenme
Yeni bir anayasa ve yönetimin yeniden yapýlanmasýnýn adý "devlet reformu"dur. Siyasi Partiler ve Seçim kanunlarýnýn deðiþmesi, siyasetin yeniden yapýlanmasýnýn yolunu açacaktýr. Yerel yönetim reformu da, herþeyin merkezden belirlendiði yapýnýn artýk yürümediði, merkezin yetkilerini yerel yönetimlerle paylaþmasý gerektiðinin ifadesidir.
Ekonomik krizin aslýnda siyasi krizden, yönetim krizinden kaynaklandýðýný bütün Türkiye görmüþtür, görmektedir. Topyekžn bir yenilenme için "zihniyet deðiþimi"nin bütün unsurlarý artýk halka malolmuþ durumdadýr. Ekonomik programla iþin bitmediði, tam tersine yeni baþladýðý en yaygýn biçimde kavranmýþtýr. Kriz aðýr olduðu kadar da öðretici olmuþtur.
|
Magazin
