Win-Türkçe
ASCII

YÜCELEN İLE MESAJ
Yılmaz, daha sonra Devlet Bakanı Rüştü Kazım Yücelen'i çağırdı ve Yücelen aracılığıyla "istifa et" mesajı gönderdi. Yücelen, yaklaşık 2 saat süreyle Yalova ile görüştükten sonra Yılmaz'a giderek Yalova'nın istifa edeceğini bildirdi. Yalova da Yılmaz'ın makamına geldi. Yarım saatlik görüşmesinde liderlerin yaptığı açıklamaların istifasını gerektirdiğini belirterek istifa edeceğini söyleyen Yalova daha sonra makamına dönerek istifasını kaleme aldı. Bu görüşmede Yılmaz'ın bugüne kadar DSP'li ve MHP'li bakanlardan gelen tepkilerin ekonomik programa hükümetin desteği olmadığı yorumlarına yol açtığını, böyle kritik bir dönemden geçerken ANAP'tan bir bakanın programa destek konusunda zafiyet görüntüsü yaratmasının kabul edilemeyeceğini söyledi.

BAŞBAKANLIK'TA MİNİ ZİRVE
Yılmaz da bu arada Hüsamettin Özkan ve MHP'li Devlet Bakanı Şuayip Üşenmez'i ayrı ayrı çağırarak Yalova'nın istifa edeceğini kaydetti. Üşenmez, MHP Lideri Bahçeli'ye, Özkan da Başbakan Ecevit'e durumu bildirdi. Bu arada Yalova'nın istifası da özel Kalem Müdürü Levent Korkmaz tarafından Yılmaz'ın Özel Kalemine elden teslim edildi. Yılmaz, Başbakan Bülent Ecevit'in makamına giderek Hüsamettin Özkan'ın da katılımıyla mini bir zirve toplantısı yaptı. Burada Yalova'nın, istifa ettiğini belirterek Ecevit'ten istifayı kabul etmesini istedi. Yılmaz, özelleştirme ve bağlı kuruluşların da Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler'e bağlanmasını önerdi. Yalova ise hükümetteki görevinden istifa ettiğini önce yanında çalışanlara açıkladı. Makam odasının kapısını ardına kadar açan Yalova, tüm çalışanlarını yanına çağırdı ve esprili bir dille "Genel Başkan Yardımcısı oluyorum" dedi. Çalışanları ile tek tek öpüşerek vedalaşan Yalova ağlayan bazı elemanlarını da teselli etti.

Niyet Mektubu asker mektubu anlamam
Yalova'nın Türkiye Ziraat Odaları Birliği'ne yaptığı ziyarette gazetecilerin sorularına verdiği yanıtlar istifa sürecini yarattı:

*Tütün Kanunu için IMF'ye verilen taahhütte gecikme mi var?

Ben gerek böyle bir yasa hakkında, gerek IMF'ye, gerekse Dünya Bankası ile mutad görüşmelerimizde, Tütün Kanunu'nun sıradan bir kanun olmadığını, dolayısıyla oldu-bittiye getirilemeyeceğini ve bütün maddeleri ile aklıma, vicdanıma uymayan bir kanun tasarısını imzalayıp Bakanlar Kurulu'na takdim etmeyeceğimi açıkça söyledim. Kim, ne taahhütte bulunduysa, oraya imza atan düşünecek onu, eğer sorumluluğunu yerine getirmediyse... Bu noktada Dünya Bankası'nın, IMF'nin (Evet zaten sizin yönteminizi biliyoruz, yapacağınız iş budur, onu da biliyoruz) dediği noktada, hiç kimse kalkıp da niyet mektubu, asker mektubu, bilmem ne mektubu gibi kavramlarla haddini aşmasın. Sayısı 600 bini bulan bir kesimle ilgili, söz verdik diye çalakalem kanun hazırlanmaz. Böylesi bir kanunu Türkiye'nin hafife alma hakkı yoktur."

*Niyet mektubunda üç parti liderinin de imzası var.

Üç liderin imzası olabilir. Üç lider, siyasi otoritenin başı olan kişilerdir. Bu insanlar da zaten, beni bu alanda görevlendirdikleri için, (600 bin üretici ne olursa olsun) demeyecek insanlardır.

*Derviş'le görüş ayrılığınız var mı?

Derviş ile görüş ayrılığımız sözkonusu olmaz ama metodoloji konusunda hiçkimse haddini aşarak, hareket etmeye kalkmasın deyişim, işin bu ana felsefesinin gerçekleşmesine yöneliktir. Benim muhatabım Derviş'tir, bürokratları taraf almam. Zaten daha önceki sorunlar da bürokratlarla yaşanan algılama problemlerinden kaynaklandı.

Görülen lüzum üzerine istifa etti
Yüksel Yalova, yaptığı yazılı açıklamada, "Duyarlılığım yanlış anlaşıldı ve anlatıldı" dedi. Yalova, Tütün Yasası'nın da diğer tüm yasalarda olması gerektiği gibi, toplumsal mutabakatı ve meşruiyeti içermesi gerektiğini savundu. Yalova, istifasına ilişkin olarak, "Kamuoyuna" başlıklı yazılı bir açıklama yaptı. Yalova'nın açıklaması şöyle:

"Bugün Türkiye Ziraat Odaları Birliği'ne ziyaretim sırasında, IMF'ye verilen Niyet Mektubu çerçevesinde Tütün Yasası'nın neden süresinde çıkarılmadığına ilişkin sorulara verdiğim yanıt, 57. Hükümetin yeni ekonomik programına bir eleştiri, tepki olarak değerlendirilmiştir. Tütün üreticisini ve tütünden geçimini sağlayan milyonlarca vatandaşımızı ilgilendiren Tütün Yasası'nın, diğer tüm yasalarda olması gerektiği gibi toplumsal mutabakatı ve meşruiyeti içermesi gerekir. Konuya ilişkin duyarlılığım yanlış anlaşılmış ve anlatılmıştır. Bu nedenle, devlet terbiyem, sorumluluk anlayışım gereği ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne hizmetin makamla, konumla sınırlı olmayan kutsal bir iş olduğuna inancım ile 57. Hükümetteki Devlet Bakanlığı görevimden, görülen lüzum üzerine istifa ettim. Tüm çalışma arkadaşlarıma ve çalışmalarımı destekleyen herkese teşekkür ederim."

Yılmaz'dan istifaya yol açan sert çıkış: Ne yapıyorsun kardeşim!
YALOVA'nın açıklamalarının ardından piyasalar altüst olurken hükümetin zirvesi de hareketlendi. Mesut Yılmaz, TZOB'dan ayrıldıktan sonra bir TV kanalına giden Bakan Yalova'yı cep telefonundan bularak sert bir dille azarladı. Siyasi kulislere yansıyan bilgilere göre, Yılmaz, Yalova'ya "Sen ne yapmaya çalışıyorsun kardeşim? Temizle bu işi" diye bağırdı. Yalova, sadece Tütün Tasarısı'na ilişkin saptama yaptığına değinse de Yılmaz, açıklamalarına neden dikkat etmediğini sordu ve hatayı düzeltmesini isteyip telefonu kapattı. Bunun üzerine Yalova ortalığı yumuşatan açıklamalarda bulundu. Yalova tasarının hazır olduğunu belirterek, "Çarşamba veya Pazartesi, ben hazırladığım tasarıyı Bakanlar Kurulu'na takdim edeceğim. Hazine'yle görüş ayrılığı iki teknik maddede kaldı, gerekirse ben taviz vereceğim" dedi. Ancak, Yalova'nın bu sözleri tansiyonun düşmesini sağlamadı. Bu sözler, Yalova'nın istifasına giden yolu açtı.

Ecevit: İstifa sarsıntıyı giderdi
Başbakan Bülent Ecevit, Yalova'nın istifası üzerine şu yazılı açıklamayı yaptı:

"Ülkemiz çok duyarlı bir dönemden geçiyor. Bu dönemde tüm bakanlar hükümet çalışmalarında uyumluluğa büyük özen göstermelidirler ve üsluplarında çok dikkatli olmalıdırlar. Tartışmalarını da Bakanlar Kurulu'nun dışına çıkarmamalıdırlar. Sayın Yalova'nın açıklaması, bu açıdan talihsizlik olmuştur. Ekonomimiz de o yüzden sarsıntı geçirmiştir.

Sayın Yüksel Yalova, bu akşam görevinden istifa ederek bu sarsıntının giderilmesine katkıda bulunmuştur. Gösterdiği bu duyarlılık ve bugüne kadar ki değerli hizmetleri için kendisine teşekkür ederim. Bundan sonraki çalışmalarında da başarılar dilerim. Kendisinin istifası ile boşalan Devlet Bakanlığı'na Mehmet Keçeciler vekalet edecektir."

Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş de İtalya'da yaptığı açıklamada, ayrıntılı bilgisinin olmadığını, ancak krizin derinleşmesi halinde Türkiye'ye döneceğini söyledi. Derviş, ayrıntılı açıklamayı dönüşte yapacağını bildridi.

Merkez Bankası müdahale etmedi
SİYASET piyasaları bir kez daha vurdu. Hafta başında hububat darbesine uğrayan piyasalar, Yalova kriziyle yine gerildi. Dolar gün içinde 1 milyon 280 bin liraya kadar fırladı. Borsa yüzde 5'ten fazla değer kaybetti. Bono faizi yüzde 101'e çıktı. Ancak öğleden sonra siyasilerden gelen açıklamalarla piyasa toparlandı. Sarsıntı sırasında Merkez Bankası müdahale yapmadı. Kamu bankalarının doları düşürmesi müdahale yorumuna yol açtı, ancak 5-6 milyon dolarlık satışın, ay sonu rasyolarını tutturmak için yapıldığı anlaşıldı.

Piyasalar gitti geldi

Sakin bir hava
Önceki günden gelen tedirginlikle dolar güne 20 bin lira yükselişle güne 1 milyon 180 bin liradan başladı. Merkez Bankası'nın dolar satış ihalesi açmasının ardından fiyatlar 1 milyon 165 bin liraya kadar indi. Çarşamba günü yüzde 3 düşen borsa yükselerek günü açtı. Bono faizi ise yüzde 92-93 civarında seyrediyordu.

Borsa yükseliyor
Borsa günün en yüksek seviyesi olan 10.934 puana kadar çıktı. Merkez Bankası dolar ihalesinde 1 milyon 163 bin ortalama fiyattan 91 milyon dolar sattı. Bono ve döviz piyasası sakin seyrediyordu.

Yalova konuştu!
Ve Yalova konuştu: "Niyet mektubunu kim imzaladıysa sorumluluğu o taşır. Tütün Kanunu oldu bittiye getirilemez." Bu cümleyi duyan piyasalarda fırtına koptu.

Hisseler çakıldı
Borsa yüzde 3.17 düşüşle 10 bin 348 puana indi. Dolar 1 milyon 180 bin liraya tırmandı. Bono faizi yüzde 95'e çıktı.

Dolara hücum
Borsa ilk seansı yüzde 5.13 kayıpla 10 bin 109 puandan kapattı. Bankaların dolar alışları 1 milyon 210 bin liraya, satış fiyatları 1 milyon 270 bine kadar çıktı. Bono faizi yüzde 97'ye ulaştı. Bu arada kamu bankalarının dolar satış kotasyonlarını 1 milyon 180 bin liraya kadar indirmeleri dövizi biraz aşağıya çekti.

Sakinleşelim mi?
Yalova'nIn Tütün Kanunu'nun hazır olduğunu ve ilk Bakanlar Kurulu toplantısına sunacağını açıklamasının ardından piyasalar sakinleşti. Dolar 1 milyon 170 bine kadar indi.

Ecevit'ten tepki
Ecevit: "Yalova'nın açıklaması hükümet uyumu ile kesinlikle bağdaşmıyor. Demecini malesef okudum, Son derece üzüldüm. Yılmaz'ın aynı görüşte olduğunu sanmıyorum." Bu açıklamayla piyasalar yine gerildi. Dolar 1 milyon 200 bin liraya yükseldi. Bono faizi yüzde 101'e çıktı.

İtalya'dan yanıt
Derviş İtalya'dan yazılı açıklama yaptı: "Programın aksatılmadan uygulanacağından ilgili siyasi teknik kadroların üzerine düşen görevleri kararlılıkla yerine getireceklerinden şüphe duyulmasına ve kamuoyunun endişeye kapılmasına gerek yoktur." Derviş'in açıklamalarının ardından borsa toparlanarak ikinci seansa başladı. Endeks yükselişe geçerken, dolar 1 milyon 200 bin civarında frenlendi.

Yılmaz'dan güvence
MESUT Yılmaz açıklama yaptı: "Arkadaşımızın açıklaması zannediyorum maksadını aşan bir açıklama oldu, bizim görüşlerimizi yansıtmıyor." Bu sözler piyasaları bir miktar rahatlattı. Borsadaki çıkış hızlandı endeks 10 bin 600 puanı gördü.

Açıklamalar iyi geldi
Derviş ve Yılmaz'ın açıklamalarının yarattığı rahatlama ile tepki alımları borsa 10 bin 770 puan seviyelerine yeniden tırmandı. Önceki güne göre yine yüzde 0.78 yukarı çıktı. Bono faizleri yeniden yüzde 97 seviyelerine geriledi.

Fırtına duruldu
Borsa günü yüzde 1.8 artışla 10 bin 879 puandan kapattı. Dolar ertesi gün valörlü işlemlerde 1 milyon 200 bin liranın altına, bono faizi ise yüzde 93'ün altına geriledi.

TÜSİAD kınadı
TÜSİAD açıklama yaptı ve hükümetin çalışma yöntemlerinde ve kamuoyuyla iletişim kurmada sorunları olduğunu, üçüncü krizin altyapısının hazırlandığını belirtti.

Fatma Sibel YÜKSEK- Nuri Sefa ERDEM