kapat
05.05.2001
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi

ciceknet

Dünyadan
Spor

Limasollu

Magazin
Astroloji

Para Durumu
Hava Durumu

Bizim City
Sizinkiler

Sarı Sayfalar
İstanbul

Cumartesi Eki
Pazar Eki

Künye
E-Posta
Reklam
Arşiv

A T V

Win-Türkçe
ASCII

Medyasoft
 

Ev ödevimiz: Yolsuzlukla savaş


Daha 10 gün önce bir akrabamın işiyle ilgili tahkikat açılması için başşavcılığa özel talimat verdim. Suçlu bulunduğu taktirde tutuklanmasını istedim
Yolsuzlukla mücadele etmediği için bir bakanımı görevden aldım. İtiraf edeyim ki, bu kararı alıncaya kadar birkaç gece gözüme hiç uyku girmedi

Röportaj verme konusunda pek de cömert olmayan Gürcistan Cumhurbaşkanı Eduard Şevardnadze ile Kafkaslar'ın en güzel şehri Tiflis'deki, SSCB devrinden kalma, Başbakanlık binasında söyleştik. aaaaaaa t "Ağır ekonomik kriz içinde olan Gürcistan büyük yolsuzluk sorunu da yaşamaktadır. Yolsuzluğun kaynağı nedir ve ne şekilde mücadele ediyorsunuz?

- Yolsuzlukla son derece ciddi bir şekilde savaşmaya başlamanın kararını vereli 2 yıl oldu. Yolsuzluk sadece Gürcistan'a ve Gürcüler'e mahsus değildir. Ben yolsuzluk bulunmayan hiçbir ülke bilmiyorum. Her ülkedeki yolsuzluk derecesi değişik oluyor. Ülkemizdeki yolsuzluğun derecesi ise bizim için tehlikelidir. Yolsuzluk halledilmediği takdirde, Gürcistan'ın medeni ve demokratik bir ülke olarak gelişmesi mümkün olmayacaktır. Önde gelen devlet ve toplum adamları ile sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla kurulan ve benim başkanlık ettiğim yolsuzluk komisyonu tarafından 'Yolsuzlukla Mücadele Milli Programı' hazırlanmıştır. Emniyet organları tarafından birkaç üst makam ile ilgili tahkikat başlamıştır. Bazı sorumlu kişiler görevden alınmış, bazıları ise tutuklanmıştır. Yolsuzluğun kaynağı yeni kurulan demokratik devlet bünyesinin zayıf olması, bazı gelenekler ve komünizm düzeninin mirasıdır. Fakat toplumumuzun desteği ile bu sorunu aşacağımıza inanmaktayım. Hong Kong'dan ABD'ye kadar uzanan dünya çapındaki tecrübeleri inceleyerek ödevimizi yapacağız. Komşularımızın tecrübelerinden de yararlanacağız tabii.

'İHANET OLURSA İŞİM ZOR'
* Washington Post gazetesine bazı yakın dostlarınızın, hatta bazı akrabalarınızın bile yolsuzluğa karışmış olabileceğini söylemişsiniz...

- Yakın çevre ve belki de aile fertlerinden ziyade, problem birlikte çalıştığım kişilerle ilgili... Benim için daha zor olan, bakanlar veya diğer memurlar gibi meslektaşlarımla ilgili karar almak. O takımda bulunan biri ihanet edecek olursa işte o zaman benim için çok zor olur. Yolsuzlukla mücadele programı bütün cemiyetin psikolojisini değiştiren önemli bir faktördür. Problem akrabalardan kaynaklanmıyor. Güçlerini kötüye kullanan veya etkili olmayan ya da yetersiz olan kişileri cezalandırmaya gelince, son zamanlarda yolsuzlukla mücadele etmediği için bir bakanımı görevden aldım. Ancak itiraf etmeliyim ki, bu kararı alıncaya kadar birkaç uykusuz gece geçirdim. Kolay bir karar değildi. Akrabalarımdan biri bir işe başladı. Belki de benim adımı kullandı. Tabii benim haberim olmadan. Burada yapılacak olan benim adımı kullanmaya izin vermeyen bir kültürün tesis edilmesidir. Ancak bu insanlara da iş yapmalarını yasaklayamayız.

* Şimdi siz akrabalarımın faaliyetlerinden sorumlu değilim mi demek istiyorsunuz?

- Birçok defa ifade ettim. Buradan başsavcıya gidip sorabilirsiniz. 10 gün önce bir akrabamın işiyle ilgili tahkikat açılması için özel talimat verdim. Suçlu bulunduğu takdirde tutuklamasını istedim. Benim ve çalışma arkadaşlarımın akrabaları bizimle olan yakınlıklarını kullanmaya çalışabilirler. Yaptığımız savaş onlara, başkanın en yakınları bile olsalar, bu tarz davranışların yanlarında kalmayacağını ve yolsuzlukla suçlanabileceklerini göstermelidir. Bu zaman alacaktır. Cemiyette olduğu kadar düşünce tarzında da değişiklik gerekir.

ŞEVARDNADZE: Bir ülke kurdu iki suikast atlattı
Eduard Şevardnadze (73), Soğuk Savaş'ın sona ermesine önemli katkısı olan Sovyetler Birliği'nin Dışişleri Bakanı olarak tarihe geçti. Komünist Partisi'ne 1948'de katılan Şevardnadze, 1985'den 1990'a kadar Sovyet Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. 1990'da SSCB'deki huzursuzluğu bastırmak için askeri güç kullanma planını protesto etmek amacıyla istifa etti. 1992'de, kanlı bir iç savaş geçiren Gürcistan'ın cumhurbaşkanı oldu. O zamandan bugüne, büyük bir gayretle ülkesini, gerek ekonomik gerekse politik olarak Batı ile bütünleştirmeye çalışıyor. 1995 ve 2000 seçimlerinde oyların yüzde 80'ini aldı. Biri 1995'te diğeri 1998'de olmak üzere iki kez suikaste uğradı. Pragmatik kişiliğe sahip olan Gürcü liderin görevi, anayasaya göre üçüncü defa seçilemeyeceği için, 2005 yılında sona erecek. Reform sözü veren Şevardnadze, o güne kadar yolsuzluk ve yoksullukla savaşmaya ve ülkesinin hasta ekonomisini canlandırmaya and içti.

"Supsa hattı Bakü-Ceyhan'a zarar vermez"
* Enerji konusuna gelince... Zaman zaman Gürcistan'ın kısa vade için Supsa'yı genişletmek istediğini duyuyoruz. Biliyorsunuz ki, Bakü-Tiflis-Ceyhan'a hâlâ katılmayan bazı şirketler var. Bu tarz söylemler onların daha fazla beklemelerine bahane olmaz mı?.. Siz Supsa'nın genişletilmesi konusunda ne düşünüyorsunuz?

- Bakü-Tiflis-Ceyhan'ın yapılması 3-4 yılı alır. Üretim çoğaldıkça, atılacak değil. Mutlaka bazı yollar bulunacak. Supsa'ya ilgi duyanlar, Bakü-Tiflis-Ceyhan'ı destekleyen şirketlerdir. Onun inşaası tamamlanıncaya kadar bir seçenek istiyorlar. Demirel, Bakü-Supsa'nın, Bakü-Tiflis-Ceyhan'a rakip olmadığını söylemiştir. Biz Bakü-Tiflis-Ceyhan'a zarar verecek hiçbir şey yapmayız. Ancak şirketler, biz Bakü-Supsa'yı genişletmez isek de bir yol bulacaklardır. Ya da İran'ı düşüneceklerdir. Aslında bu soruyu bana değil şirketlere sormanız gerekir.

WASHINGTON POST YAZINCA...

Bir makale okudu başbakanlığı getirdi
14 Nisan tarihli Washington Post'ta "Dünya'da Kahraman, Evinde Kötü Adam-Şevardnadze Gürcüler'i darlığa ve güçlüğe sürüklüyor" başlıklı bir yazının onu hayli etkilediği ve bu nedenle de bundan 10 gün önce anayasanın değiştirilerek, başbakanlık müessesesinin ihdas edilmesine karar verdiği söyleniyor. Gürcistan'da ilk kez bir Başbakan göreve başladıktan sonra (muhtemelen sonbaharda) ekonomik ve sosyal işleri Cumhurbaşkanı'ndan devralacak, Şevardnadze sadece stratejik dış politika ve savunma konularıyla ilgilenecek. Başbakan kabinesini kuracağı için de halen hükümette bulunup da yolsuzluklara karışan bakanlar da saf dışı kalmış olacak.

* Başbakanlık müessesesinin kurulmasına karar vermenize ne yol açtı?

- ABD sistemine benzer bir sistemimiz var. Başkan devletin başıdır. Ancak ABD, kanunları ve gelecekleri olan bir ülke. Başkan bir şey söylediği zaman herkes kimin sorumlu olduğunu ve nasıl uygulanacağını biliyor. Bizde böyle değil. Zaman yetersizliği nedeniyle bütün problemlerle uğraşmak benim için çok zor olmaya başladı. Bu nedenle güçlü bir anayasa, güçlü yürütme yetkisi bulunan güçlü bir parlamento olmasına karar verdik.

* Siz ayrıldıktan sonra yerinize kim geçecek?

- Bu işi sonuna kadar götüreceğim. Başbakanlık müessesesinin kurulması da gelecekteki halefimin bulunmasına yardımcı olacaktır.

Rusya intikam alıyor
* Gürcistan yıllardır ciddi bir enerji sıkıntısı yaşıyor. Her kış halkınız birkaç saatlik elektrikle idare etmeye çalışıyor.

- Kısa vadeli ihtiyaçlarımız için Ermenistan ve Azerbaycan'dan elektrik alıyoruz. En büyük ihtiyacımızı Rusya sağlamaya devam

etmektedir. Gürcistan ile Rusya arasındaki ilişkiler zorlaşmıştır.

Çeçenistan'dan mültecilerin Gürcistan tarafından kabul edilmesi Rusya'nın kızgınlığına yol açmış ve yansıması vize rejiminin uygulanmasında, doğalgazın düzensiz verilmesinde bulmuştur.

TÜRKİYE'YE MİNNETTAR

Yapabileceğinizden fazlasını yaptınız!
Türkiye enerji alanı da dahil olmak üzere bağımsızlığımızın ilk günlerinden itibaren, Gürcistan'a yardım etmektedir. Türkiye bize yapabileceğinden çok fazlasını yapıyor. Bazen kendi ihtiyacı olan kaynaklarını bile bize sunuyor. Geçen 2 yıl kuraklık nedeniyle tarım sektörümüzde sorunlarla karşılaştık. Türkiye'nin yardımı bizim için hayati önem taşımaktaydı. Ayrıca Türkiye'nin Gürcistan'a verdiği krediler de çok önemlidir. Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Şahdeniz-Tiflis-Erzurum projeleri gibi Türkiye ile ortak olarak yaptığımız enerji ve iletişim projelerinin amaçlarından biri Gürcistan'daki enerji sorununun çözümlenmesidir.

Askerlerimiz Türk patronajı altındadır
Türkiye ile işbirliğin perspektifleri çok büyüktür. Gürcistan'da büyük su kaynakları vardır ve bu alanda ortak projeleri geliştirme imkanları mevcuttur. Askeri ilişkimizin ölçüsü fazla etkileyici olmayabilir ama bize know-how (teknik ustalık) sağladığı için çok önemli bir ilişkidir. Gürcistan, ordusunu, NATO standartlarının gereksinimlerini karşılayacak duruma getirmeyi amaçladığı için bizim neler yapacağımızı öğrenebileceğimiz en yakın laboratuvar Türkiye'dir. Gürcistan'ın askeri birlikleri Türk patronajı altındadır. Barış Gücü birliğimiz, Türk taburuna bağlıdır. NATO, Avrupa ve ABD'nin istikrarının garantisidir.

FÜSUN ARSAN

 
Türkiye bu krizden ne zaman çıkar?

3 Ay
6 Ay
12 Ay
1 Seneden fazla

 

Copyright © 2001, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır