Kamuoyu yurtdışında gelen asgari 14.3 milyar dolarlık mali yardımla yaklaşık 3 aydır büründüğü karamsarlık örtüsünü üzerinden attı. Kurlar duruldu, faizler geriledi, borsa yükseldi. Piyasalar normalleşmeye başladı. Tasarruf sahibi yüksek faizi yakalamak için banka şubelerini doldurdu. Bu gelişmeler, Türkiye ekonomisinin Kasım ve ardından Şubat kriziyle yaşadığı esaslı bir depremin durulduğunun göstergesi.
Şimdi sıra enkazı kaldırmaya geldi.
Bunun için yabancılar bizi yalnız bırakmadı. Dolayısıyla kısa vadeli olarak üstleneceğimiz yük biraz hafiflemiş durumda. Ancak bu yardım bile çok zahmetli bir aşamadan geçeceğimiz gerçeğini değiştirmiyor. Bu aşamada piyasalara sevimsiz gelebilecek birkaç konu gündemimize gelecek. İşte kısa vadede ekonomiyi bekleyen virajlar.
* Taban fiyatı testi- Mayıs ve Haziran ayları tarımda taban fiyatların açıklandığı dönemler. Bu yıl teklif edilmesi gerekecek fiyat artışı oranı sıfır. Daha önce esnafa ve kısmen çiftçiye gösterilen müsamahanın burada gösterilmesi zor. Çünkü ortadan çiftçiyi doyuracak artışı finanse edecek kaynak yok. En önemli engel de zaten dış mali yardımı veren IMF'in koyacağı rezerv olacak.
* Ücret zammı testi- Halen süren ve bir sonuca bağlanamayan kamu toplu sözleşmelerini de sıfır zam önerisi kilitlemiş durumda. Sıfır zam hiçbir sendikacıya sempatik gelmiyor. Ancak özel sektörde bırakın ücret artışını, işini korumak ve nominal gelir kaybına uğramamak bile, büyük başarı. Bu açıdan hükümetin sıfır zam teklifini bir şekilde kabul ettirmesi gerekecek. Kaldıki bankacılıkta yeniden yapılandırmaya gitmek yeni işsizler yaratmak anlamına da geliyor.
* Şirketlerin durumu- Türkiye'nin en acil çözülmesi gereken sorunu bankacılık sektörünün durumu. Sektörün yeniden yapılandırılması ve açıkların kapatılması gerekecek. Burada kabaca kamu bankaları için 20, fondaki bankalar için 12.5 milyar dolar gerekiyor. Üst üste gelen iki krizle sermayelerinde önemli oranda aşınma yaşayan özel sektör bankalarının yeniden ayağa kalkabilmeleri için 10 milyar dolarlık kaynağa ihtiyaç olduğu tahmin ediliyor. Kısaca önümüzdeki dönemde bankalar için 40 milyar dolarlık bir kaynağa ihtiyaç duyuyor.
* Zaman alır- Bankacılık sektörünün yeniden yapılandırılmasının ardından sıra sanayi şirketlerine gelecek. Toplumda derin yaralar açan durgunluk ve buna bağlı işsizlik sorununun çözümü bankacılık sektörünün yeniden yapılandırılmasının ardından gerçekleşebilecek. Piyasada kısmi bir düzelme görünse bile, normale dönmek ve özlenen büyüme rakamına ulaşmak için Türk ekonomisinin daha bir süre beklemesi, ciddi testlerden geçmesi ve yeniden yapılandırmayı gerçekleştirmesi gerekiyor.
* Sonuç- "Dün tecrübedir öğren, yarın tahmindir planla, bugün fırsattır kullan" Amerikan Atasözü
Magazin
