Win-Türkçe
ASCII

İLK KEZ OMUZ OMUZA
Çırağan Oteli'nde bir araya gelen esnaf ve sanayicilerin temsilcileri ile bankacılar, 6 katrilyon liralık değişken faizli kredi borcunun yaklaşık 1.5 katrilyon liralık faiz ödemesi için ortak bir komisyon kurdu. Komisyon, 31 Mart'ta yapılacak olan Ekonomik Sosyal Konsey'de Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş'e iletilecek konuları detaylandıracak. Komisyon, toplantıda dile getirilen ve iki tarafın da olumlu baktığı 5 konu üzerinde ilk çalışmasını bugün saat 16.00'da Akmerkez'de yapacak. Komisyonun üzerinde çalışacağı konular şunlar:

*Kredi faizlerinin normal seviyeye çekilmesi: Sanayiciler, toplantıda faizlerin yüzde 70 olarak belirlenmesini önerdi. Ancak bu konuda kesin bir anlaşmaya varılamadı. Makul faiz oranını komisyon belirleyecek.

*Ödemede taksitlendirme: Sanayicilerin ödemesi gereken kredi faizleri ile ilgili taksitlendirme talepleri de bankacılar tarafından olumlu karşılandı. Buna göre faizin yüzde 25'i peşin olarak alınacak, geriye kalanı da üç ya da dört takside bölünecek.

*Karşılıklar Kararnamesi'nde değişiklik: Taksitlendirmenin ilk etapta gerçekleştirilmesinin zorluğu göz önüne alınarak, sanayicinin temerrüde düşmemesi için hükümetin karşılıklar kararnamesinde değişiklik yapması önerilecek.

*Munzam karşılıkların serbest bırakılması: Merkez Bankası'dan, taksitlendirilen bölüm için mevduat munzam karşılıklarını serbest bırakması istenecek. Böylece bankaların nakit sıkıntısına düşmesi engellenmiş olacak.

*Bankalar, taksitlendirilen kredi alacaklarını tahsil ettikçe Merkez Bankası'na mevduat munzam karşılıklarını yatıracak. Böylece sanayici, bankacı ve devlet üzerine düşen fedakarlığı göstermiş olacak.

Görüş birliğine varılan bu noktalar üzerinde bugün, Bankalar Birliği Genel Sekreteri Ekrem Keskin, İş Bankası, Garanti Bankası, Yapı Kredi Bankası, Pamukbank, TEB ve Vakıfbank genel müdür ya da yardımcıları, reel sektörü temsilen TOBB Başkan Yardımcısı Yavuz Zeytinoğlu, İSO Başkanı Hüsamettin Kavi, İTO Başkanı Mehmet Yıldırım, TİM Başkanı Okan Oğuz, TOBB Ticaret Odaları Konsey Başkanı Ekrem Demirtaş, TESK Başkan Yardımcısı Suat Yalkın ve TİSK temsilcisinden oluşan komisyon çalışmaya başlayacak. 31 Mart'a kadar çalışmalarını sürdürecek olan komisyon, taleplerini bu tarihte toplanacak Ekonomik Sosyal Konsey'e sunacak.

31 Mart neden kâbus oldu?
BankalarIn şirketlere kullandırdıkları kredilerin bir kısmının vadesi belirsiz, faizi de piyasa şartlarına göre gün gün değişiyor. Bunlara da "işlek, seyyal veya açık" kredi deniyor. Şirket krediyi alıyor, örneğin 20 gün kullanıyor. Sonra kredisinin anaparasını geri ödüyor. Kredi faizini ise üç aylık dönem sonunda yatırmak durumunda. Eğer kredi devam ediyorsa, şirketin krediyi aldığı günden dönem sonuna kadar geçen süre içindeki işleyen faizini de ödemek durumunda.

31 Mart günü de kriz sonrası ilk dönem sonu. Yılbaşından beri açık kredi kullanan tüm şirketlerin faiz ödemesi yapması gerekiyor. Krizin en ateşli günlerinde yüzde binlerden bahsedildi. Kaba bir hesap yaparsak, yüzde 1000'le borçlanan şirketin 1 günlük faiz maliyeti yüzde 3'e yakın. Yani şirketin borcu bir günde anaparasının yüzde 3'ü kadar artıyor. Bu faiz maliyetinin ticari işletme yoluyla bir günde kazanılması mümkün değil. Bu nedenle şirketler bazı bankaları "kriz fırsatçısı" olarak niteliyor.

Ancak banka açısından bakıldığında da durum pek farklı değil. Özkaynağı kıt olan bankacılıkta, krediler borçlanılarak veriliyor. Krizin tırmandığı günlerde bazı bankalar da bankalararası piyasadan veya repo piyasasından "fahiş faiz" vererek borçlandı. Dolayısıyla maliyetlerini müşteriye yansıtmak zorunda kaldı.

İşte atılması planlanan adımlar
1-Kredi faizleri makul seviyede tutulacak.

2-Faiz ödemeleri taksitlendirilecek.

3-Karşılıklar kararnamesinde değişiklik istenecek.

4-Munzam karşılığın bir süre serbest kalması önerilecek.

5-Bankaların alacak tahsil ettikçe munzam karşılık yatırması istenecek