Damardan deli dana
'Deli dana' hastalığı taşıyan 3 İngiliz'in kanının 11 ülkeye satıldığını iddia eden İngiliz The Guardian gazetesine göre, bu ülkeler arasında Türkiye de bulunuyor
1991 ve 1994 yıllarında bir İngiliz firmasından ithal edilen yemlerin de, hastalıklı olduğu ortaya çıktı. Üretici firma, yemin yarısının riskli olabileceğini açıkladı
İngiltere'nin saygın gazetelerinden The Guardian; deli dana hastalığı taşıyan kirli kanların Türkiye'nin de içinde bulunduğu 11 ülkeye satıldığını iddia etti. İngiltere'de de geniş yankı uyandıran haberi birinci sayfasından veren Guardian gazetesi; 1996 ile 2000 yılları arasında kan bağışında bulunan onlarca kişiden 3'ünde deli dana hastalığı bulunduğunu ve bu kirli kanların birçok ülkeye ihraç edildiğini belirtti.
Habere göre, hastalıklı kanların binlerce hemofili hastasına verilmiş olma ihtimali var. Uzmanlar, yardım adı altında üçüncü dünya ülkelerine gönderilen eski ameliyat malzemelerinin de bu hastalığı taşıyabileceğini belirtiyorlar.
ÇOCUK FELCİ AŞISINDA DA ÇIKTI
İçinde hastalıklıların da bulunduğu binlerce şişe kan; İngiltere Ulusal Sağlık Hizmetleri (NHS) kurumuna bağlı Bio Products Laboratory (Biyolojik Ürünler Laboratuvarı) tarafından alındı ve Brezilyalı bir şirkete satıldı. Buradan da aralarında Türkiye'nin de olduğu, Dubai, Hindistan ve Mısır gibi ülkelere gönderildi.
Örneğin İrlanda hükümeti, yılbaşından hemen önce yaptığı açıklamada 1998-99 yılları arasında okullarda yapılan çocuk felci aşılarında deli dana hastalığı çıktığını duyurdu. Aşılar hastalık bulaştırıyordu. Ve daha sonra ortaya çıktı ki, 1996-97 yıllarında İngiltere'de kan veren bir deli dana hastasının kanından alınan albümin, çocuk felci aşısı yapımında kullanılmıştı. İrlanda, İngiltere'de yeni doğan bebekler ve ilkokula başlayan öğrencilerde kullanılmak üzere 83 bin 500 adet çocuk felci aşısı aldığını açıkladı.
SORUMLUSU KİM?
Deli dana hastalığı taşıyan kirli kanları İngiliz Bio Products Laboratory adına pazarlayan Brezilyalı şirket, İngiltere'de dört yıl içinde 24 bin kişiden kan alındığına dikkat çekerek, "Deli dananın kan plazması ürünlerinden ya da kan bağışıyla bulaştığına dair bilimsel bir veri yok" ifadesini kullandı. Kirli kanın yayılmasından sorumlu tutulan Bio Products Laboratory ise, bütün birimlerin bu konuda uyarıldığını ve aynı zamanda ilgili ülkelerin bakanlıklarına resmi birer mektup yazıldığını açıkladı.
Bağışlanan kanları imünoglobin (kanın pıhtılaşmasını sağlayan protein), kan hücreleri, serum ve aşı gibi ürünlere ayırdıktan sonra satan laboratuvarın, satış yaptığı ülkeler arasında şunlar var: Türkiye 840 şişe imünoglobin, İrlanda 83 bin 500 doz çocuk felci aşısı, Brezilya 44 bin 864 şişe albümin, 80 şişe imünoglobin, Dubai: 2 bin 400 şişe albümin, Hindistan: 953 şişe albümin, Brunei: 400 şişe albümin, Mısır: 144 şişe albümin, Fas: 100 şişe albümin, Umman: 100 şişe imünoglobin, Rusya: 23 şişe 'faktör 8', Singapur: 3 şişe imünoglobin.
İngiltere'nin Doncaster kentinde de Prosper De Mulder adlı şirketin, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 70 ülkeye hastalıklı hayvan yemi ihraç ettiği anlaşıldı. Bu yemlerin yarısının hastalıklı olabileceği belirtildi. İngiltere Kraliyet Gümrük İdaresi'nin kayıtlarına göre bu şirketin ürettiği 200 bin ton yemin 386 tonu Türkiye'deki firmalarca ithal edildi.
DIŞ HABERLER
SAĞLIK BAKANLIĞI
En güvenli ülkeyiz
Sağlık Bakanı Osman Durmuş, "Türkiye'nin etleri Avrupa'nın en güvenli etidir. 7 yıldan bu yana yem ithal edilmiyor" dedi. Sağlık Bakanlığı Türkiye'ye girişi yapılan kanlarla ilgili inceleme başlatarak, kanı kullanan kişilere internet adresi üzerinden duyuru yapan İtalya'daki mahkemeden bilgi ve belge istedi.
TARIM BAKANLIĞI
Bizde deli dana yok
Tarım Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp, BSE hastalığının görüldüğü ülkelerden hayvansal ürün alımına yasak getirildiğini belirterek, "Bizde deli dana yok" dedi. Gökalp, ithallerin önüne geçmek ve yerli hayvancılığı geliştirmek için 'Türk ineği' projesi geliştirdiklerini söyledi.
YEM SANAYİCİLERİ DER.
Endişeye kapılmayın
YEM Sanayicileri Derneği Başkanı Ülkü Karakuş, "Ülkemiz açısından endişe edilecek bir durum yoktur" diyerek ekledi: Çünkü AB ülkelerinde kullanılan yem standartı bizimkinin çok üstünde. Biz, ekonomik olmadığı için, onların kullandığı, konsantre yemleri kullanmıyoruz.
KIZILAY
Giren kanlar kaçaktır
Kızılay Genel Başkanı Ertan Gönen, Türkiye'de üretilen veya yabancı kaynaklı sağlık ürünlerinin satışının, Sağlık Bakanlığı'nın iznine bağlı olduğunu, kanların Bakanlığın izni olmaksızın, Türkiye'ye yasal yollardan sokulmasının mümkün olmayacağını belirtti.
SAKATAT YEMEYİN
1. Deli dana hastalığı nedir?
* Deli danaya koyunlarda görülen Scrapie hastalığı neden olur. İngiltere'de 1980'li yıllarda koyun etinden hayvan yemi yapılınca Scrapie, sığır ve birçok büyükbaş hayvana geçti. Ve bu hayvanlarda, kendisiyle aynı türden olan BSE (deli dana) hastalığının oluşmasına neden oldu.
2. Nelere dikkat etmek gerekir?
* Sakatat yemekten kaçınılmalı. Çiğ et kesinlikle yememek gerekiyor. Aksine, eti yüksek derecede iyice pişirmelisiniz. Aldığınız etin sağlık ve standart kontrol damgası olmasına dikkat edin.
3. Hastalığın belirtileri nelerdir?
r Davranış bozukluğu, uyuşukluk ve aşırı asabiyetle başlar. Sonraki aşamalarda başı sağa sola sallama, diş gıcırdatma ve göz bebeklerinde büyüme başgösterir. Depresyon, mizaç değişikliği, halüsinasyonlar, konuşma bozukluğu, hareket etme güçlüğü, hafıza kaybı ve bunama gibi belirtiler ise son aşamalarda ortaya çıkar.
4. Ne zaman ortaya çıkıyor?
* Hastalığın kuluçka devresi tam olarak bilinmemekle birlikte 5 ila 30 yıl arasında değişiyor.
5. Tedavisi var mı?
* Hayır, henüz bir tedavi yöntemi bulunmuş değil. Hastalık ancak son evresinde tespit edilebiliyor. Ve 3 ila 12 aylık bir süre içinde hasta kaybediliyor.
6. Yani kurtuluş yok mu?
* Şimdilik yok.
7. Hastalık nasıl öldürüyor?
* Hastalıklı et yendikten sonra, etteki hastalıklı hücreler mide duvarını geçerek insan vücuduna yayılmaya başlıyor. 5-30 yıllık kuluçka döneminde insan vücuduna tamamen yayılıp sağlıklı hücrelerin değişimine neden oluyor. Hastanın beyni yavaş yavaş kararıp, süngerleşiyor.
8. Hangi etlerden uzak durulmalı?
* Araştırmalar, deli dananın hayvanın beyin, omurilik, sinir, bel kemiği, bademcik, mide, dalak, safra, pankreas, ciğer ve bağırsaklarında yuvalandığını gösteriyor.
9. Küçük bir parça et dahi, hastalığa yakalanmak için yeterli mi?
* Evet bir lokma et bile hastalığın bulaşmasına neden olabilir.
10. Şu ana kadar kaç kişi hayatını kaybetti?
* 83 kişi.
|