ANAP Milletvekili Kenan Sönmez
Yasa teklifini bu hafta veriyorum

BEN yola perakendeci küçük esnafın hiper ve süpermarketlerin rekabeti karşısında düştüğü sıkıntıya çözüm bulmak için çıktım. Bu amaçla neler yapılabileceğini araştırırken esnaf kesiminde ateşin bacayı sardığını gördüm. Bugünkü toplantı ve toplantıda yükselen feryatlar bunun en somut örneğidir.

Esnaf hem ticaret hayatımızın, hem de yarattığı istihdam açısından sosyal sistemimizin omurgasıdır. Türkiye'de işletmelerin yüzde 98'ini esnaf, sanatkar ve KOBİ'ler oluşturmaktadır. Ancak bu büyük kesim son yıllarda büyük sıkıntı içindedir. Ülkemizde uzun yıllar devam eden yüksek enflasyon bu kesimin sermayesini tüketmiştir. Hükümetlerin vergi politikaları da esnaf için yıkıcı olmuştur, Bütün bunlara son yıllarda bir de büyük perakendeci kuruluşların yıkıcı rekabeti eklenmiştir. Kuralsız gelişen hipermarketler ve süpermarketler başta mahallemizdeki bakkal amca olmak üzere büyük şehirlerdeki küçük perakendeci esnafı yok olma ile karşı karşıya bırakmıştır. Halbuki ülkemizde zor koşullarda hayat süren sabit gelirliler, işçiler, memurlar ve emekliler, bu esnafın açtığı krediyle ay sonunu getirebilmektedir. Ülkemizin tek faizsiz kredi müsesesesi bakkaldır. Perakendeci küçük esnafın büyük marketlerin haksız rekabetinden korunması gerekir. Bu konudaki batı örnekleri süratle ülkemizde de uygulanabilir. Bu yasama döneminde bu meseleyi halledeceğimizi umuyorum. Esnafın kurtuluşu için yasa teklifini bu hafta veriyorum. Ancak bu yetmez. Geçen yıl ülkemizde 26 bin işletme kapısına kilit vurmuştur. Bu rakam karşı karşıya bulunduğumuz sorunun ciddiyetini anlatmaya yeter.

Esnaf hem verginin yüksek oluşundan, hem de vergi kalemlerinin çokluğundan şikayetçidir. Mevcut vergilerin takvimini izlemek bile esnaf için ciddi sorundur. Esnafın büyük kısmının vergi cezası ve Bağ-Kur primiyle başı derttedir. Maliye Bakanlığı'nın verilerine göre 2000 yılı sonu itibariyle 2.5 katrilyon tahsil edilmemiş vergi vardır. Gecikme zammı ile bu rakam altı katrilyona yaklaşıyor. Tahsil edilemeyen verginin büyük kısmı esnafa ve KOBİ'lere aittir. Buna çare bulunması şarttır. Bir af olmaksızın tebliğle uygun vade ve uygun tecil faiziyle kolaylık sağlanması kaçınılmazdır.

Hükümetimizin programı gereği Halk Bankası özelleşecektir. Ancak ülkemizde esnafa kredi veren tek kurum bu bankadır. Krediler de zaten yetersizdir. Mevcut esnafın yüzde 20'si, kurum başına 400 milyonu ancak bulan kredi alabilmektedir. Şimdi bu bile tehlikeye girmiştir. Yerine ne konacağı mutlaka açıklanmalı. Ya da bu banka asıl sahibine, esnafa verilmelidir.

Esnafın bir diğer problemi de bazı belediyelerin son dönemde gelir sağlamak için başlattığı ruhsat yenileme faaliyetidir. Bu esnafa ilave yük olmuştur. Bu işlem hem gereksiz, hem de zamansızdır. Ve mutlaka durdurulmalıdır.

DSP Milletvekili Ahmet Güzel
Esnafa uygun kredi verilecek

ESNAFIN sorunlarını çok iyi biliyorum ve çözüm üretmeye çalışıyorum. Çünkü ben bir manav çocuğuyum. Türkiye'de bozuk düzen çarkı devam edip gidiyor. Sorunu olan insanlar bunu mutlaka dile getirmelidir. Esnafın en önemli sorunu kredidir. Yetersiz de olsa Halk Bankası bu krediyi sağlıyordu. Banka özelleşirse ne olacak? En önemli sorun bu.. KİT Komisyonu'nda esnaf kredilerinin arttırılması ve esnafa-sanatkara uygun koşullarda verilmesi ve Halk Bankası'nın esnafa devredilmesi konusunda karar aldık. Bugün bu toplantıda görüşülenleri kendi partilerimize, Hükümet üyelerine ulaştıracağız. İstanbul'un nabzını tutan SABAH-İSTANBUL'u kutluyorum. Süpermarketlerin şehir dışına çıkarılması ile ilgili bakanlık yasa hazırladı. Bu dönemde bu yasa çıkarılacak.

ANAP Milletvekili Aydın Ayaydın
Benim bakkalım mutlaka yaşamalı

REKABET Kurulu'nun eski Başkanı olarak şunu söyleyebilirim ki, süper ve hiper marketlerin kentin içinde ahtapot gibi yayılması doğrudan bir rekabet ihlalidir. Şehir içinde "benim bakkalım", "benim kasabım" kavramları sürmelidir. Süper marketler şehir dışına çıkacaktır. Biz Rekabet Kurulu'ndan toptancıların dağıtım problemleriyle ilgili bir karar aldık. Haksız rekabete yol açan, mal vermeyen firmalara milyarlarca lira ceza verildi. Yalnız sistem Rekabet Kurulu'nda ağır işliyor. Bu sürenin kısaltılması için girişimde bulunacağız. Bağ-Kur borçlusuna kredi verilmemesi, küçük esnafın daha da zor duruma sokulması anlamına geliyor. Esnafın kredi almasına bu yolla sınırlama getirilmesinin yanlış olduğunu Hükümet de kabul etti. Konu Meclis'e gelince bunu düzelteceğiz.

DSP Milletvekili Hüseyin Mert
Sanal tehlike son bulacak

BEN burada değişik bir konuyu gündeme getirmek istiyorum. Bu da son dönemde giderek artan biçimde, özellikle büyük marketlerde artan sanal marketçilik olayı... Elektronik ticaret, her geçen gün daha da gelişmekte, hiçbir kontrolü olmayan bu alışveriş şekli önümüzdeki dönemde küçük esnaf için daha büyük bir sorun olacaktır. Bununla ilgili olarak ben ve arkadaşlarım bir çalışma sürdürüyoruz. Böylece küçük esnaf için önümüzdeki dönemde oluşacak büyük bir tehlikeyi önlemeye çalışıyoruz. Şimdi küçük gibi görünen bu sorun için tedbir alınmazsa küçük ve orta dereceli esnafın darboğazı aşılamayacak hale gelecektir. Bugün burada konuşulan bütün sorunların çözüm bulması için tüm arkadaşlarımla gerekeni yapacağız. Bunun için hepinize söz veriyoruz.