Tavuğun kurtuluş reçetesi 25 milyon $
Piliç üreticileri zararına sattıkları tavuğu halka yüzde 100 kârla veren marketlerin tüketimi düşürdüğünü belirterek, "Stoklar kabardı. 25 milyon dolar teşvik almamız şart" dedi
Ekonomik durgunluğun beklenenden önce gelmesi üzerine zor durumda kalan tavuk üreticileri, stok eritmek için yurtdışına açılıyor. Üretim fazlası ve stokları eritmek amacıyla dış pazarlara açılan ve gerekli bağlantıları yapan tavuk üreticileri, mal teslimi yapacakları zamana kadarki harcamalarını sübvanse etmek için devletten 25 milyon dolar ihracat teşviği istedi.
Zararına satışlar, artan stoklar ve geciken tahsilatlar nedeniyle işletme sermayesi gün geçtikçe eriyen piliç eti üreticileri, nakit ihtiyacını karşılayamaz hale geldi. Bu arada toptan satış fiyatı kilogram başına 750 bin TL olan ürünün, marketler tarafından yüzde 100 kârla 1 milyon 350 bin TL'den satılması da tüketimi düşürdü.
İÇ TÜKETİM ZOR
Üretim fazlasının ülke içinde tüketilememesi ve ihracatın engellenmesi nedeniyle ağır yara alan sektör yetkilileri çareyi bakanlıkların kapısını çalmakta buldu. Başta Tarım Bakanı Yusuf Ziya Gökalp olmak üzere pekçok Devlet Bakanı ile görüşen Beyaz Et Sanayiciler ve Damızlıkçılar Birliği (BESD-BİR) üyeleri, yaptıkları görüşmelerin olumlu geçtiğini ancak devlet desteği alsalar bile desteğin geç kalması söz konusu olacağından birlik içinde aldıkları bir ortak kararla üretimi kısarak fiyat artışına gideceklerini belirtti. Kasım ayından itibaren piliç eti satış fiyatları maliyetinin 150-200 bin lira altında seyretmesi de piliç eti üreticilerini bu kararı almaya mecbur kılan başka bir faktör.
BESD-BİR Yönetim Kurulu Üyesi Yüce Canoler, sektörün içinde bulunduğu zor durumu, şu sözlerle açıkladı:
"AB ülkelerine kıyasla çok zor durumdayız, onlarda piliç eti ihracatına teşvik ton başına 300 dolar iken bizde bu rakam 56 dolar. Ayrıca yem hammaddesi olan mısırın tonu AB ülkelerinde 115 dolar, ABD'de 93 dolar fiyatla satılırken, Türkiye'de yem sanayi mısırın tonunu 160 dolar fiyatla yem alıp üretiyor. Maliyetin yüksekliğinin bir sebebi olarak gözüken bu duruma artı olarak ihracat teşvikinin az olması nedeniyle Türk piliç eti üreticileri ihracatta rekabet edemiyor.
'ÖDÜNÇ İSTİYORUZ'
Bu durum, Türkiye'de 2000 yılının ilk dokuz ayında piliç eti ihracatının bin 250 ton olarak kalması ile sonuçlanıyor. Devletten harcamalarımıza karşılık alacağımız 25 milyon dolar ödünç para, tüm sorunlarımızı çözecek. Sektörden her yıl 600-700 milyon dolar vergi tahsil eden devletten bu yardımı almakta zorlanmayacağımızı ümit ediyoruz."
Türkiye'de pilicin hikayesi
*1990'da 3.8 kg olan kişi başına piliç tüketimi 2000'de 11.5 kg oldu.
*AB'de bu rakam 18-20 kg.
*2000'in son 4 ayında piliç eti arzında düşme yaşandı.
*Kasım ayından bu yana piliç eti satış fiyatları maliyetinin 150-200 bin lira altında seyrediyor.
* Toptan satış fiyatı kilogram başına 750 bin TL olan piliç etinin tüketiciye satış fiyatı 1 milyon 350 bin TL.
* Fiyatı düşürme yoluna gitmeyen market sahiplerinin bu tutumu nedeniyle ucuzluğun yaratacağı potansiyel talep oluşamıyor.
* Satışta zorlanma nedeniyle stoklar artıyor.
* Malı pazarlayan mağaza zincirleri bir ay vade ile verilen ürün bedelini üç aydan önce üreticiye ödemiyor.
*AB ülkelerinde piliç eti ihracatına teşvik ton başına 300 dolar iken Türkiye'de 56 dolar.
* Yem hammaddesi olarak mısırın tonu AB ülkelerinde 115 dolar, ABD'de 93 dolar iken Türkiye'de yem sanayi, mısırın tonunu 160 dolar fiyatla yem alıp üretiyor.
Maria İNANDI
|