Süre istiyorlar
Çünkü ithalatçı firma temsilcilerine göre aslında sorun eski teknoloji ürünlerin Türkiye'ye gelmesi değil. 2000 yılında yaklaşık 25 milyar doları bulan dış ticaret açığına karşı alınan bir önlem. Türkiye'nin 2000 yılında cep telefonu için 2 milyar dolar, bilgisayar ürünleri için de 2.5 milyar dolar olmak üzere toplam 4.5 milyar dolar harcadığı tahmin ediliyor. Yani Türk Lirası olarak ifade edildiğinde bu yaklaşık 3 katrilyon lira demek.

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na bir yazı göndererek sorunlarını anlatan Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği Başkanı Behçet Envarlı, söz konusu tebliği ile üretim tarihi 31 Aralık olan bir ürünün dahi gümrükten geçmediğini savunarak, "Şu anda bu sektörün bir aylık ürünlerinin gümrüklerde beklediğini varsaysak bu en az 150-200 milyon dolarlık ürün kapıda bekliyor demektir"dedi.

Sanayi Bakanı'na gönderilen yazıda ise çözüm olarak, "Bir önceki yıl içinde üretilmiş bilgi ve iletişim teknolojisi ürünlerinin, 2001 yılı sonuna kadar gümrüklerden çekilmesine olanak tanınmasını öneriyoruz" denilerek yıl sonuna kadar izin istendi.

10 milyon marklık ürünlerini gümrükten çekemediklerini ifade eden Genpa Genel Müdürü Gündüz Başaran, "Kararı tam anlamış değiliz. Araştırdığımızda bu karar en yüksek kademeden çıktı deniyor"dedi. Aynı şekilde geçen yıl 3 milyon cep telefonu ithal eden KVK yetkilileri de mallarını gümrükten çekmekte zorlandıklarını ifade ettiler.

Sorun bizden kaynaklanmıyor
Gümrük Müsteşarı Nevzat Saygılıoğlu söz konusu olayın kendilerinden kaynaklanmadığını belirterek, "Bu Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın mevzuatından kaynaklanıyor. 2000 yılı ürünlerin gümrüklerden geçmesi için izin alınması gerekiyor. Bu sorunla ilgili yumuşama olması konusunda müsteşarlığa önerimiz oldu. Firma aralık ayında malını getirmiş, ancak işlemleri gecikmiş. Şu anda malını içeri sokamıyor" dedi. Konuya genel anlamı ile oldukça radikal yaklaştıklarını da dile getiren Saygılıoğlu, şöyle konuştu: "Örneğin bazı ürünlerde yaş sınırı dahi kaldırılsın istiyoruz. Çünkü bu sefer de sahtekarlık ortaya çıkıyor. Daha önceki gün Bursa'da 300 milyarlık üzerinde üretim tarihi 1991 yazan ancak asıl yaşı 1987 olan makine yakaladık. Bu da engel konulsa da sorunun başka bir boyutu ile sürdüğünü gösteriyor"

1995 yılında devreye girdi
Bilişim sektörü ürünleriyle ilgili gümrüklerde yaşanan sorunun dayanağını ise 1995 yılında yayımlanan İthalat Rejimi Kararı'nın 7. maddesi oluşturuyor. Söz konusu maddede "Eski kullanılmış, yenileştirilmiş, kusurlu (defolu) ve zamanla dayanıklılığını yitirmiş malların ithali izne tabidir" deniliyor. İşte bu madde uyarınca müsteşarlık bir çok kesim tarafından da defalarca dile getirilen "eski teknoloji ürünlerin" girmesini zorlaştırarak bu anlamda bir denetim mekanizması oluşturma hakkına sahip bulunuyor.

Hacer GEMİCİ