Türkiye hızla kuraklaşıyor, çünkü iklimi değişiyor.

NE YAPMALI?
Tüm dünyada olduğu gibi bizde de yeraltı ve yüzey suları azalacak. Hattâ Amerikan US News & World Report dergisinin kapak haberine göre 2015 yılında tam 3 milyar insan susuz kalacak; Türkiye, Irak ve Suriye arasında barajlar nedeniyle büyük sorunlar yaşanacak ve dünya bir "Su Savaşı"na sürüklenecek.

Uzun bir süreden beri "kuraklık" konusuna dikkat çeken Türkiye Meteoroloji Mühendisleri Odası Genel Başkanı Çetin Gül, "Türkiye komşu ülkelerle yaptığı anlaşmaları mutlaka çok iyi düşünmeli ve susuzluk konusunda önlem almalı. Küresel ısınma nedeniyle Türkiye daha az yağış alıyor ve bu yüzden de bugüne kadar elektrik enerjisi üretiminde büyük önem verdiğimiz barajlarımız tehdit altında" diyor.

Peki ne yapmalı? Gül'e göre ülkemizdeki kuraklık sürekli takip edilmeli. Kuraklık izleme ve erken uyarı sistemi kurulmalı... Bir başka önlem de, nüfusu yoğunlaşan bölgelerde yetersiz olan su kaynaklarının en iyi şekilde kullanımı ve yönetiminin bir zorunluluk haline getirilmesi.

HAYATIMIZI NASIL ETKİLEYECEK?
* İlkbaharda kuraklık

Yüksek basınç kuşağının kuzeye kayması ile Türkiye'de hakim olabilecek tropikal iklime benzer iklim; düzensiz, ani ve şiddetli yağışlara da neden olabilir. Bu da sel, heyelan ve erozyon olaylarını arttırabilecek. Bunun yanı sıra daha sık ve uzun süreli kurak havalar yaşayacağız. Kar yağışları azalınca ilkbaharda bile kuraklık yaşanacak.

* Besinlerimiz değişecek

Değişen iklim, geleneksel tarım ürünleri yerine daha sıcak ve kuru iklim şartlarına uygun tarım ürünlerine geçişi zorunlu kılacak. Ayrıca suyun fazla olduğu yerlerden, kuraklığın hüküm sürdüğü bölgelere taşınması gerekecek.

* Turizmde tehlike

Küresel ısınmanın sonucu ısınarak genişleyen deniz suları ile birlikte kutup ve dağ buzullarında erime olacak. Yükselen deniz suyu seviyeleri, ülkemizde yaz turizmi ve tarım sektörlerinde kayıplara neden olabilir. Isınma ile birlikte kar yağışları azalarak kış turizmi olumsuz yönde etkilenecek. Orman yangınlarında artış bekleniyor. Tarımsal ürünlerdeki çeşitliliğin azalması yanında türlerin değişmesi ve tatlı su sıkıntısı söz konusu.

* Yeni hastalıklar

İklim değişikliği, yeni hastalıklara da yol açabilir. Mesela kene benzeri böceklerle yayılan hastalıklar, sivrisineklerle taşınan sıtma bunlardan bazıları. Virütik bir hastalık olan ve akciğeri etkileyen hantavirüs sendromu, güneybatı ABD'de ılık hava, kurak yaz ve yoğun yağmurlar sonucunda tekrar ortaya çıktı.

Barajların son durumu
* Keban: Su kodu kritik noktada. Günlük üretimi 17 milyon 200 bin kilovatsaat iken sadece 5-6 milyon kilovatsaat elektrik üretiyor.

* Karakaya: Günlük 20.8 milyon kilovatsaat enerji üretilmesi gerekirken, son bir aydır günde 4-6 milyon kilovatsaate düştü.

* Atatürk: Günlük 30 milyon kilovatsaat enerji üretilebilecekken bir aydır 4 ila 6 milyon kilovatsaat enerji üretimi yapıyor.

* Dicle ve Kralkızı: Dicle havzasındaki iki barajda üç aydır üretim yapılamıyor. Kralkızı'nda su yok.

ELİF ERGU