Futbol nasıl kurtulur?

2 yıl önce Avrupa Birliği, FIFA'ya çok yüksek transfer ücretlerinin işçilerin özgürce hareketini engellediğini belirtti ve transfer sisteminin değiştirilmesini istedi. FIFA bu isteğe hemen cevap vermedi ama son birkaç ayda yeni sistem için tasarı hazırlayacak bir grup oluşturuldu.

Öncelikle bu transfer sisteminin artık değiştirilmesinin, hele Türkiye'de mutlaka değişmesinin şart olduğu bellidir.

Kulüpler artık futbolcuları uzun vadeli yatırımlardan çok kısa vadeli daha iyi maaşlarla cezbetmeye çalışıyorlar. Bosman olayı zaten yüksek olan ücretleri daha da arttırdı. Yükselişe mani olmak için Lazio Başkanı Sergio Cragnotti bir ekip kurdu. Maksadı, Amerika'daki transfer sisteminin kendi takımına ne kadar uygun olduğunu anlamaktı. Milano borsasında hisseleri işlem gören Cragnotti, hissedarların her sezon kulübün ne kadar harcadığını bilmelerini ve sürdürülebilecek bir artıştan kulübünü korumayı amaç edindi. Lazio Kulübü'nun oyuncular için (hisse ayrıcalığı) diğer adıyla (stock options) sistemi finansal yönden çok iyi durumda olan Manchester United ve Lille kulüplerinde de uygulanıyor. Lille Başkanı Luc Dayan bütün oyuncularına kulübün %0. hissesini teklif etmeye hazırlanıyor. Başkan, "Bu bir ödeme aracı, motivasyon için bir araçtır" diyor.

Dayan'ın planına göre kontratı bitmeden transfer olan oyuncular hisseleri ücretsiz iade edecekler. Kontratı bittikten sonra ayrılanlar ise kulüpte kalış süreleri ve kulübün kârlılığına göre bir fiyattan satabilirler. Buradaki sistem şudur: Oyuncu kulübün hisselerini alır. İyi oynarsa, takım kazanırsa kulübün hissesi yükselir. Bu hem oyuncuyu iyi oynamaya, hem para kazanmaya, hem yönetimle herşeyi paylaşmaya iter. Ayrıca oyuncunun kulübüne sadakatini kanıtlar.

Futbolculara kulüp hissesi
Geçen yıl M.United'da Alex Ferguson ve Roy Keane'in transferinde bu hisse işi öne sürüldü. M.United Finans Direktörü David Gill, oyuncular açısından bunun zor olduğunu, oyuncunun sıcak parayı tercih ettiğini söylüyor. Beckham'a 5 yıl daha kulüpte kalması için 5 milyon pound değerinde hisse teklif edildi. Artık futbol endüstrisi bu yöne girdi. Yıldız oyuncuların etrafı danışmanlık şirketleriyle dolu. Kulüpler artık oyuncunun parasını barlara, arabalara, katlara yatırmak yerine tahvil ve hisse senedine döndürüp oyuncuya maaşla geçimini sağlamayı öneriyorlar. Davor Suker Arsenal'in oyuncusuyken Manchester'in hisselerinden aldığını söyledi. Sporting Lizbon kalecisi Schmeichel geçen yıl Danimarka 2. Ligi'nden Flvidovre takımını satın aldı. M.United'ın G.Afrikalı oyuncusu Quiniton Fortune, ismini kısmen sahip olduğu Cape Town Kulübü'ne verdi. Mark Fish, Arcadia Shepards'tan önemli bir hisse aldı. Leeds'ten Lucas Radebe, Vits Univercity takımıyla ilgilendiğini açıkladı.

Para, kulüplerden çok oyunculara kaydıkça, oyunun para uğruna kurban edileceği korkusu başladı. Schmeichel ve diğer oyuncuların bu hareketleri, diğer futbolcuların da insanlar tarafından nasıl değerlendirildiği ve de oyuncunun harcama alışkanlıklarını da gözönüne seriyor. Oyuncu, menajer, kulüpler dünyada böyle. Bizde bunları düşünecek kapasite, altyapı, bilgi, organizasyon olur mu? Siz ne dersiniz?