S A B A H O N L I N E 24.01.2001

Şu an 24 Ocak 2001 - Çarşamba tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

kapat

24.01.2001

Anasayfa

Win-Turkce US-Ascii

Off-shore'u tarih yapacak
Temizel'in önerisi yasalaşırsa, off shore için mevduat toplanamayacak. Bankaların müşterilerini bu tür hesaplara yönlendirmesi bile suç sayılacak

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu, off-shore'a para akıtan musluğu kesiyor. Artık Türk bankaları, "tasarrufların zaman zaman buharlaştığı" off-shore bankalar için mevduat toplayamayacak. Bu bankalar için cüzdan veremeyecek. Tasarruf sahiplerini "Paranızı şuraya yatırın" diye yönlendiremeyecek.

Kurul, bu önlemi Bankalar Kanunu'na eklemek üzere bir tasarı hazırladı ve bankalara yolladı. Bankalar Kanunu'nun 10. maddesinde yapılacak değişiklik sonucu, bu işlem "izinsiz mevduat toplamaya aracılık" olarak kabul edilecek. Cezai yaptırım uygulanacak.

Tasarıya göre, kanunun 10. maddesine şunlar eklenecek:

Türkiye'de yerleşik kurumların, yurtdışındaki gerçek ve tüzel kişiler için vekil veya temsilci sıfatıyla para toplaması, izinsiz mevduat toplaması anlamına gelir. Eğer Türk bankaları da bu niteliklerle para toplarlarsa, yasa dışı işlem yapmış olurlar.

Bankaların, kendi iştirakleri de olsa "off-shore bankalar da dahil", yurtdışında faaliyet gösteren mali kurumlar adına para toplamaları, bunların reklamını yapmaları, tasarruf sahiplerine paralarını buralara yönlendirmelerini tavsiye etmeleri, olağan dışı hacimlerde para havale etmeleri ve havale almaları, bunlar adına mevduat cüzdanı vermeleri, izinsiz mevduat kabulü anlamına gelir.

MAĞDUR EDİLDİLER
Bu kanun maddesinin gerekçesinde tasarruf sahiplerinden toplanan paraların denetim dışı yerlerdeki bankalara yollanması ve mağdur edilmesi gösterildi. Gerekçede "Yükümlülüklerden kaçınarak toplanan fonlar, bankacılık uygulamasına aykırı olarak belli bir sermaye grubunun veya bir amacın finanse edilmesinde kullandırılmıştır. Böylece tasarruf sahibi mağdur duruma düşürülmüştür" denildi. Bu değişiklikle, bir bankanın çok sayıda mudisi ile yurtdışında yerleşik bir kurum arasında sürekli ve karşılıklı para trafiğinin gerçekleştirilmesine aracılık etmesi de engellenecek.

Tasarı, izinsiz mevduat kabulü şartlarının arasına "Bankacılık faaliyetlerinin hacmi ile uyumlu olmayan miktarlarda havalelerin kabul edilmesi ve yapılmasını" da ekleyerek, kara para trafiğinin önünü de kesmeyi amaçlıyor.

Yüksek faiz cazibesi batırdı
Off-shore macerası, daha yüksek faiz alma, vergiden kaçma kaygısı ile başladı. Türkiye'deki bankalar mevduatlara munzam ve disponibilite karşılığı ayırırken, off-shore'la bu yükümlülükten kaçmanın yolunu buldu. Fonlar "daha yüksek faiz vaadiyle" buraya yollandı. Ancak bu yanlış, son bankalar operasyonları sırasında tasarrufların buharlaşmasıyla ortaya çıktı. Tasarrufların yönlendirildiği off-shore'ların Türkiye'de iflas eden banka ile hiçbir bağının olmadığının ortaya çıkması, trilyonların batmasına yol açtı.

NADİN TAŞCIOĞLU