kapat

21.01.2001
Anasayfa
Son Dakika
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi
Dünyadan
Spor
Superkupon
Magazin
Sabah Künye
Cumartesi Eki
Pazar Eki
Melodi
Bizim City
Sizinkiler
Para Durumu
Hava Durumu
İstanbul
İşte İnsan
Astroloji
Reklam
Sarı Sayfalar
Arşiv
E-Posta

Turkport
1 N U M A R A
Sabah Kitap
Z D N e t  Türkiye
A T V
M i c r o s o f t
Win-Turkce US-Ascii
© Copyright 2001
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Yazarlar
İhtilâlin ajanı oldum
Çelikoğlu, 1957'de "ihtilalciler" tarafından Milli Savunma Bakanlığı emir subaylığına getirildi. Menderes hükümetine ait bilgileri darbecilere sızdıran Çelikoğlu, adeta bıçak sırtında yürüyordu

Adı Adnan Çelikoğlu... Emekli Albay. O bir ihtilâlciydi. 27 Mayıs 1960 askeri darbesinden 4 yıl önce, Milli Savunma Bakanlığı emir subaylığına getiririldi. Menderes hükümetine ait bilgileri darbecilere aktardı ama kimse ondan şüphelenmedi. "Darbe yapacaklar" diye bakana gönderilen ihbar mektuplarını önce o görüyordu. Şimdi 81 yaşında olan Adnan Çelikoğlu, olay yaratacak anılarını "Anılarım" adıyla kitap haline getirdi ve yayınlanmadan önce Sabah'a açıkladı.

27 Mayıs İhtilâli'nin kilit ismi Çelikoğlu artık demokrasilerde ihtilâllere yer olmadığını düşünüyor: "O dönemde bize üniversite hocaları küfrediyor hatta yüzümüze tükürüyordu. Bize 'Memleket elden gidiyor, siz bir şey yapmıyorsunuz. Ne biçim ordusunuz. Niye ülkeyi kurtarmıyorsunuz' diyorlardı. Şimdilerde soruyorum kendi kendime. Niye sadece biz kurtaralım ki? Vatan hepimizin vatanı. Hocalar da kurtarsın biraz."

İhtilal laboratuvarı
Çelikoğlu tam bir asker edasıyla çakı gibi bir odadan diğerine koşuşturuyor. Dosyalarını özenle çıkarıyor, siyah beyaz solmaya yüz tutmuş fotoğrafları masanın üzerine kuyumcu titizliğiyle seriyor. Bunlar 44 yıl öncesine ait, paha biçilmez belgeler. Emekli Albay Adnan Çelikoğlu'nun İzmir Seferihisar'daki evi adeta bir "ihtilal laboratuvarı". Bu zenginliği ülkesiyle paylaşmak istediğinden eline kağıt kalemi alıp, tarihi derslerle dolu anılarını yazmaya başlamış. Ankara'nın 1957-1962 yılları arasında yaşadığı en sıcak günleri, ihtilâlci subayın gözüyle aktaran bu kitap yakında "Anılarım" adıyla Bükey Yayınları'ndan meraklısına ulaşacak. İşte bu kitaptan ilginç kesitler:

DP'ye nasıl sızdım?
Adnan Çelikoğlu, 1957 yılında Milli Savunma Bakanı Şemi Ergin'in emir subayı oldu. Demokrat Parti'nin aldığı birçok hayati karar, elinden geçiyordu. Ancak onun ihtilalci subaylardan olduğunu çok yakın arkadaşlarından başka kimse bilmiyordu ve 27 Mayıs sabahına kadar da öğrenemeyeceklerdi. Çelikoğlu, bu kritik görevlendirmeyi şöyle anlatıyor: "Milli Savunma Bakanlığı Temsil Bürosu Ankara Şube Müdürlüğü'nde çalışıyordum. Milli Savunma Bakanı emir subayı Atıf Ercikan'ın Amerika'ya tayini çıktı ve boşalan yere ben seçildim. Bu atamada ihtilalci subaylardan Sezai Okan ve Osman Köksal'ın gayretleri oldu. Ama en büyük destek Korgeneral Nüshet Bulca'dan geldi. 1957'den 27 Mayıs 1960 sabahına kadar Milli Savunma Bakanlığı emir subayı olarak siyasi kadroya çok yakın çalışan bir ihtilal komitesi üyesiydim."

İnönü biliyordu
Çelikoğlu, İnönü'nün 27 Mayıs'ı önceden sezdiğini şu sözlerle aktarıyor: İnönü'ye bazı subay arkadaşlarımız giderek orduda yapılması gereken iyileştirme için bir örgüt oluşturduklarını söylemiş ve istekleri konusunda da bilgi vermişti. İnönü'nün cevabı ise "Bu örgütten benim haberim olmasın" şeklindeydi. İnönü, 27 Mayıs 1960 ihtilalini gerçekleştiren örgütten 1957'den beri haberdardı."

O, 27 Mayıs'ın en yiğit adamı
Usta gazeteci Ergin Konuksever'in Adnan Çelikoğlu'yla tanışmaları çok eskilere dayanıyor. Adnan Çelikoğlu'nun eşi Ulviye Hanım'ın lisede edebiyat öğretmeni olduğunu söyleyen Konuksever Çelikoğlu hakkında şunları söyledi: "44 yıllık meslek yaşamımın büyük bir bölümünü Türk Ordusu ve ihtilalciler arasında geçiren bir gazeteci olarak bence Kurmay Albay Çelikoğlu, 27 Mayıs devrim hareketinin içinde yeralan en yiğit kişidir. Birçok arkadaşının dönemin iktidarı Demokrat Parti tarafından ihtilal hazırladıkları için hapishanelere atılarak idam sephasının altına itilmesini önlemiş, devrim hareketinin hazırlanmasında da büyük hizmetleri olmuştur. Bu yüzden Çelikoğlu'nun anıları yakın tarihimize ışık tutacak çok önemli bir belge niteliği taşıyor."

Koynundaki yılan bendim
Bakan, "Koynunuzda yılan besliyorsunuz" diyen ihbar mektubunu bana okuttu

DP hükümetinde birçok kişi Milli Savunma Bakanı Şemi Ergin'den de şüpheleniyordu. Kısa süre sonra da orduya yakınlığı gerekçesiyle Şemi Ergin istifa ettiriliyor; yerine Başbakan Adnan Menderes'in de yakın arkadaşı olan Ethem Menderes getiriliyordu.

27 Mayıs'a yaklaştıkça gerginlik artıyor, bir ihtilâl olacağı yönünde ihbarların ardı arkası kesilmiyordu. O günlerde Çelikoğlu'nu çok zor durumda bırakan bir de olay yaşanmıştı:

"Bakana gönderilen mektuplar özel kalem müdüründen geçerdi. O sabah özel kalem müdürü bakanın odasına girdiğinde ben de bakanın yanında duruyordum. Ethem Bey mektuplara baktı, isimsiz olanları seçti, zarftan çıkanı benim okumamı istedi. Mektupta, benim ve Osman Köksal'ın ihtilâl hazırlığı içinde bulunduğumuz belirtiliyor ve "Koynunuzda yılan besliyorsunuz"deniyordu. Mektubu okudum, bakanın yüzüne baktım.

O da benden yanıt bekler durumda idi. Özetle, 'Eğer ordu bir ihtilal yapacak ise benim içinde olup olmamam bir anlam ifade etmez. Adnan bey diktatör mü olmak istiyor bu önemli' dedim "Ethem Bey durdu, düşündü. "O diktatörlük yapamaz" dedi ve konu kapandı.

Kimdir?
17 Mayıs 1919'ta İzmir'in Seferihisar İlçesi'nde dünyaya geldi. Doğduğunda, Yunanlılar'ın İzmir'i işgalinin 3.günüydü. 1940 yılında Asteğmen rütbesiyle Harp Akademisi'ne girdi. Kendi deyimiyle 'ihtilal duyguları' o dönemde yeşermeye başladı. 1944 yılında Sarıkamış'ta öğretmenlik yapan Ulviye Hanım'la evlendi. Bu evlilikten bir oğlu bir de kızı oldu.

1957 yılında Milli Savunma Bakanlığı emir subayı oldu. 27 Mayıs 1960 müdahalesinden sonra DP'ye yakın olduğu gerekçesiyle Milli Birlik Komitesi'ne alınmadı. İhtilalin ardından İstanbul Belediye Başkanlığı'na getirildi. 22 Şubat 1962'de darbe girişiminden tutuklandı. 6 ay hapis yattı, beraat ettti. Albay rütbesiyle resen emekli edildi. Siyasete girmeyen Çelikoğlu, İstanbul'da bir ithalat-ihracat şirketi kurdu; iki de marangoz atölyesi açtı.

Adnan Çelikoğlu 3 yıldır Seferihisar'daki babaevinde yaşıyor.


Copyright © 2001, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır