Güneydoğu'da beş bin kız "ben özgürüm" diyebilmek için okuyacak. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği ile Turkcell'in "Çağdaş Türkiye'nin Çağdaş Kızları" projesi, kız çocuklarının kaderini değiştirmeyi amaçlıyor

ANNEYE DOĞUM KONTROLÜ
Maddi destek ise Turkcell'den geldi ve proje için ihtiyaç duyulan 675 milyar lira ile beş bin kız bu öğretim döneminde okula başladı. Şimdi "Çağdaş Türkiye'nin Çağdaş Kızları" logolu çantaları, yeni formaları ile kendileri için yeni bir yaşamın kapılarını açmaya hazırlanıyorlar. Çoğu, diplomalarını evlerinin raflarına koyup, köylerinden kendileri için uygun bulunan biriyle evlenme fikrine karşı.

Kızların ailelerinden nüfus planlaması uygulamaları için "ricacı" olmaları isteniyor. Projenin bu kısmı, ortalama 6.7 oranında çocuk sahibi olunan bölgede ne kadar gerçekçi, tartışılır tabii. Ancak kızların mektuplarında görülen bir gerçek de var: Onlar çok çocuklu ailenin çocuğu olmaktan memnun değil.

Proje kapsamında okutulan kızların fotoğrafları Turkcell'in 2001 ajanda ve takviminde yer aldı. Kızların umut ve hayalleri ise Turkcell ve ÇYDD'ye gönderdikleri mektuplarda.

Sekiz yıldır okula gönderilmiyorlar
Çağdaş Türkiye'nin Çağdaş Kızları projesini, ÇYDD'nin Kırsal Bölgelerden sorumlu koordinatörü Doç. Dr. Ayşe Yüksel hazırladı:

"Sekiz yıllık zorunlu eğitimin uygulanmaya başlamasından sonra kız çocuklarını okula göndermeyen aileler Güneydoğu'da çoğaldı. Biz projemizi ilk olarak Siirt Pervari'de başlattık. Orada son sekiz yıldır ortaokula hiç kız öğrenci gönderilmiyordu. 17 kız öğrencinin aileleriyle görüşerek onları eğitime başlattık.

Onlarla mektuplaştık. Çok yoğun duygular yaşadık. Projenin yararını gördük. Farklı bölgelerdeki yetkililere ulaştık. 1998 yılında 10 değişik ilçede 20'şer kız öğrenciye burs vermeye başladık. Üçüncü yılda hedefimiz 464 kıza ulaşmaktı. Zaman içinde iller ve bölgeler büyüdü. Kızlarımızla tanışmak istedik. Yüz yüze iletişim kurduğumuzda, onların gözlerinin içine baktığımızda çok daha fazla kıza ulaşmamız gerektiğini hissettik. 2000'in Şubat ayında Ardahan'daydık.

Projemizi tanıtmak için A&B Tanıtım ile çalışıyorduk ve onların önerisiyle projemizi genişletip Turkcell'e ulaştırdık. Onlar da o sırada anlamlı bir proje arıyormuş. Biz söyleyene kadar akıllarında böyle bir proje yokmuş.

Yani 'Özgür Kız' reklamıyla bağlantılı bir proje değildi bizimki. Turkcell yetkilileriyle birlikte bölgeye gittik. 32 ilin kırsal kesiminde 5 bin kızla Eylül ayında projeyi başlattık.

Şimdi projemizi büyütmeyi hayal ediyoruz. Birçok kız bize 'Ben burs almaktan çok ailemin bilinçlenmesini istiyorum' dedi. Bu da bizi çok sevindirdi."

Basit şeylerden mutlu olmak istemiyorum
Fatma Yılmaz

Eğer insandaki okuma isteğini gösteren bir sınav olsaydı dereceye girerdim. Ardahan'da farklı şeyler görmenin tek yolu bence okumaktır. İsteğimin çok olması ne işe yarar bilmiyorum. Maddi imkanlar

ailemin kolunu bağlıyor. Sonuçta köyümüzdeki çoğu kız gibi liseyi bitirip evleneceğim. Diplomam da bir işe yaramayacak. Buradaki herkes gibi basit şeylerden mutlu olmaya çalışacağım. Bu yüzden sizin sayenizde yakalayabileceğim bu fırsat bence çok önemli.

Ailemde hiçbir şeye hakkım yok
Ceylan Atilla

Anadolu'da kız çocukları okutulmuyor.Çünkü nüfus planlaması yok. Nüfus planlamasının olmaması. Kız çocuklarının okutulmaya daha çok ihtiyacı var. Çünkü kızlar genellikle horlanıyor, küçük görülüyor ve sürekli toplum dışına itiliyor. Ailemle ilgili sorunlarım var. Ailemizde erkek çocuklara önem veriliyor. Ben söz hakkına daha az sahibim. Bana kızların hiçbir şeye hakkı yok gibi geliyor. Ayrıca istediğim herhangi bir şeyi yapamıyorum.

Kızlar evde hizmet etsin istiyorlar
Hediye Yüksel

Ben çok şanslıyım çünkü ailem beni okutuyor. Kardeşlerim okumadı. Bazı anne ve babalar kızlarını okutmayarak iyi bir şey yaptıklarını düşünüyorlar bence yanılıyorlar. "Kızlarımı okutsam ne olacak,

evde otursun bana hizmet etsin" diye düşünüyorlar. Ne kadar hatalı olduklarını görseler kimbilir ne kadar üzülürler. İster erkek, ister kız olsun her kesin eşit şartlarda okumaya hakkı vardır. Bu dünyada yaşanabilecek en güzel şeylerdendir.

Hayattaki tek amacım meslek sahibi olmak
Dilek Yahşi

Altı erkek, üç kız kardeşim var. Yatılı bir okulda okuyorum. Maddi durumumuz pek iyi değil, yine de babam bizim okumamızı çok istediğinden elinden geleni yapıyor. Yedi kardeş okuyoruz. İstedediklerimi alamıyorum.

Babam ve annem de karşılayamıyor çünkü annemin hastalıkları var. Yani kadın hastalıkları. Ondan dolayı ihtiyaçlarımızı karşılayamıyoruz. Mesleğime bir an önce kavuşmak, doktor olmak istiyorum, çünkü köyümüzde doktor yok. Hayattaki tek amacım bu olacak.

Kızları eğitimden mahrum bırakıyorlar
Elif Demircan

Ailem okumamı istiyor. Maddi durumumuz iyi değil ama babam okumamı çok istiyor. Türkiye'de bazı yöreler kızlarını okula göndermiyor, kızlarını eğitimden mahrum bırakıyorlar. Kızlarının ortaokul ve liseyi okumasını istemiyorlar. Bence bu hiç güzel bir davranış değil. Erkekleri gönderiyorlar. Ve bu da eşitsizlik oluyor. Bence kız da erkek de okumalı. Ben büyüyünce öğretmen olmayı istiyorum. Ben okumak için elimden gelen her şeyi yapacağım ve Türk toplumuna yararlı bir insan olacağım. Çok teşekkürler.

Elif Ergu