Geçen yılı yüzde 51'lik kayıpla dünya borsaları arasında sondan dördüncü bitiren İstanbul Borsası bu yılın ilk 10 gününde yüzde 22'lik artışla ilk sıraya yerleşti. İMKB Endeksi 9.437'den 11.539'a çıktı. Dolar bazlı endeks de 1.40'tan 1.73 cente yükseldi.
Borsadaki bu yükseliş faiz cephesinin iyileşmesi ve mali piyasaların normale dönmeye başlamasıyla yakından ilgili. Aynı dönemde faizler yüzde 77'den yüzde 60.5'e geriledi. Gecelik faizler ve buna bağlı olarak mevduat faizleri de geriledi.
Borsanın bu eğilimi geçen yılkine benziyor. Yani faiz düşüşüne bağlı bir borsa yükselişi var. Geçen Aralık ve Ocak aylarında faizler paldır küldür düştüğü için buradan kaçan para, sığınacak liman aradı. Borsa ve yatırım fonlarına büyük bir yöneliş oldu.
* Yabancılar yok- Bu yıl ise Aralık ayının ilk haftasında doruk noktasına çıkan faizler daha sonra düşmeye başladı. Halen reel anlamda çok yüksek seyretmesine karşılık devlet iç borçlanma senetleri faizlerinde son bir ayda kaydedilen düşüş yarı yarıya vardı. Faizlerin bu düşüşü borsada ancak yerli spekülatörleri ve büyük yatırımcıları harekete geçirebilmiş durumda. Henüz piyasada yabancı yatırımcıların net alımları yok. Şu ana kadar sadece gecelik para satan yabancılar, Türkiye riski almak istemediği için borsaya doğrudan girmeyi düşünmüyor. Dolayısıyla borsada yaratılmış hareket sadece yerli büyüklerin eseri.
* Zamana ihtiyaç- Bu durumun önümüzdeki günlerde değişip değişmeyeceği önemli. Yani yerli spekülatörlerin alımlarına yabancı alımları eklenir mi eklenmez mi? Bu da faiz oranlarıyla yakından ilgili. Faiz düşüşünün yabancıları Türkiye'ye getirebilecek düzeyde düşük olmasıyla yakından ilgili.
Geçen yılki sert düşüşlerin yarattığı sonuçlar ortada. Buradan çıkartılan dersle bu yıl için konulan hedefler faizlerin ilk çeyrek içinde kontrollü bir şekilde düşürülmesi ve kriz öncesi seviyelere getirilmesi yönünde. Merkez Bankası'nın koyduğu parasal hedefler var. Faizin köpük kısmının alınması hızlı gerçekleşse de, düşüşün devamı daha yavaş olabilir. Yani ne geçen seneki faiz hareketi var, ne de geçen seneki borsa hareketi. Bu yüzden yabancıların gelmesi zaman alacak.
Sonuç- "Acele ile tırmanan birdenbire düşer"
