Mesleğinde 25 yılı geride bırakan Giorgio Armani, 'zamandan bağımsız tasarımlar' yarattığını Guggenheim sergisiyle kanıtladı ama bakalım sıkıntısına bir çare bulacak mı?

ONA MİNİMALİST DEMEYİN
Dünyanın en ünlü İtalyanı'nın giyim tarzımızı nasıl değiştirdiğini düşünecek olursanız, Guggenheim'ın baş kuratörü Germano Celant ve Metropolitan Museum of Art'ın kostüm kuratörü Harold Koda'nın Armani sergisini düzenlemesi anlaşılır tabii. Açılışa müzik ve sinema dünyasının ünlüleri akın etti. Sergi, Armani'nin zamana bağlı olmadığının altını çizdi; modada 80'lerdeki dışavurumculuk akımından 90'lardaki yalın çizgilere, sonra yeniden gösterişin geri gelmesine karşın Armani'nin çizgisi hep belliydi ve hiçbir zaman demode olmadı.

Giorgio Armani imzalı bir giysi, her zaman kendini gösterir ama asla 'ben buradayım' diye bağırmaz. Tamam, bazen giysileri fazla risksiz gibidir. Ancak çoğunlukla kadınlar için bu güvenlik hissi bir nevi çapa işlevini görür; bulundukları ortamda şık ve güvenilir bir portre çizmek için... Ne demiş aktris Glenn Close? "Armani giydiğim herhangi bir debdebeli davette kendimi hiçbir zaman bir manken gibi hissetmedim; kendime hiç yabancılaşmadım. Çünkü Armani giydiğimde kimliğimi kaybetmedim."

Sophia Loren'den Tina Turner'e geniş bir müşteri portföyü var Giorgio'nun. Son olarak 'Shaft' filminde Samuel Jackson'ı giydirdi.

Jackson, "İster gangsterlerle ister diplomatlarla takılayım, Armani giydiğimde gerekli olan klas havayı koruyabilirim. Giysileri hem kendine güven hissi veriyor, hem de sokakta olduğumda inandırıcılığını yitirmiyor" diyor.

Tabii filmde sokaklarda takılan bir polisi canlandıran Jackson'ı giydirmesi, biraz da şu 'broker'ların, iş adamlarının tasarımcısı' imajının dışında spor giyimde de iddialı olduğunu gösteriyor.

Armani çoğunlukla 'minimalist' olarak adlandırılsa da, kuratörü Harold Koda'ya göre modacı birden fazla kültürel etkiyi kullanıyor: Japon kimonoları, Hint sarilerinden esinleniyor ama sonuç tamamen Armani'ya has bir şey oluyor. O ise kendi sade çizgisini "Fazla olanın elenmesi söz konusu. Bu da minimal anlamına gelmiyor. Minimalizmi fikir eksikliği olarak görüyorum. Benim için moda giyilebilir, şık giysiler yaratmaktır" sözleriyle anlatıyor. "Masanın önünde oturup müzede sergilenebilecek şahane tasarımlar yapmak beni alakadar etmiyor. Öfkeli bir radikal de değilim, gerçeklikle bağlantımı yitirmemeye gayret ederim. Bu anlamda sanatçı sayılmam." Geçmişteki Armani ile şimdikinin arasındaki fark ancak derece derece değişti... Kıyafetleri yırtıp, abartıp, renklere boğulmadı. Ama kullandığı kumaşlar hafifledi, kalitesi arttı.

Giorgio'nun tek işi giysi tasarlamak değil tabii. Ricky Martin'in 'La Vida Loca' turnesinde 'Him&Her' parfümleri sponsorlardan biriydi. Ricky'nin giysilerini de o hazırladı. 2000'de ise 'Mania' adındaki yeni parfümünü çıkardı.

Giorgio'nun yarattıkları, giydirdikleri hakkında bu kadar söz yeter... Peki nasıl bir adam o? Ne de olsa kendi tasarımlarına bakıp bakıp 'ah, işte sanat bu' demeyip, mütevazı bir adam portresi çiziyor: "Çok güçlü olmak zorundasınız, zayıf olanlar asla başaramaz. Uyuşturucu kullanmam, her daim zihnim açık olmalı, en ufak bir hata yapmaktan çok korkarım."

HAYATLA HESAPLAŞMA
68 yaşını idrak eden modacı, geldiği noktayı nasıl değerlendiriyor dersiniz? "Benim için çok pozitif bir dönem bu. Çok şey başardım; zenginim, yakışıklıydım, çok aşk yaşadım, daha da yaşayabilirdim... Çok şeyim oldu ama her şeye sahip olmadım. Çok ünlüyüm, en güzeli, aynı zamanda seviliyorum da. Ama madalyonun bir yüzü bu. Diğerini sorarsanız, öyle bir noktaya geldim ki her şeye yeniden başlamak zorunda hissediyorum kendimi. Tüm yaptıklarımı sorgulamak ve fikirlerimi yenilemek durumundayım. Konserden sonra orkestranın sesini yükseltmesini, alkışlardan çok seviyorum..."

Annesinin elbiselerine bile karışan çocuk
Giorgio Armani, 1934'te İtalya'nın Milano kentindeki sanayi bölgesi Piacenza'da dünyaya geldi. Çocukken bile annesine dekorasyon, giyim ve renk uyumu konusunda ukalalık taslayan Giorgio, aslında doktor olacakmış! Ancak bu işe uygun olmadığını iki yıl içinde anlamış. Eh, parası da yok, gidip İtalya'nın ünlü mağazalarından birinde çalışmaya başlamış. Onu ilk keşfeden modacı Nino Cerrutti olmuş; 10 yıl Cerrutti'nin yanında 'pişmiş'. 1975'te sevgilisi Sergio Galeotti ile kendi markasını yaratan Armani, hippiliğin son demlerinin geldiğini fark edip kolları sıvamış. Erkek giyiminde kullanılan tüvit kumaşı kadın giysilerinde uygulayan modacı, 1980'de Richard Gere'in hit olduğu 'American Jigolo' filminin kostümlerini hazırladı. Oyuncular için kıyafet tasarlamayı ve bu şekilde markalaşmayı ilk keşfeden de o oldu. 85'te hayat arkadaşı Sergio ölünce ünlü modacı da hayatın mana ve önemini sorgulamaya başlamış. Ama çok çalışmaktan da geri kalmamış. Günümüzde Armani yılda yaklaşık 1 milyar dolar geliri olan bir imparatorluk. Bu sebeple de moda endüstrisi devi LVMH grubu Armani'yi almak için bir yıldır kapısını aşındırıyor. Giorgio'nunsa cevabı henüz net değil. 2001'in sonunda psikolojik bir 'deadline' vereceğini, açıklamıştı ama, kimbilir?