Türkiye'nin en meşhur müzayedecilerinden biri sayılan Raffi Portakal'la saat 16.00'da Cafe Latte'de buluşmak üzere sözleştik. Ahizeyi kapamadan önce "Uzun zamandır ilk kez bir kızla böyle randevulaşıyorum" diye espri yapan Portakal'ın buluştuğumuzdaki keyfi telefondaki kadar yerinde değildi. Nedeni ise yarınki büyük müzayadeydi. Kendini bildi bileli bu işin içinde olan Portakal'ın bu kadar heyecanlı olması ve hatta bunun mide ağrısı halini alması beni bir hayli şaşırttı. Ona göre yaşadığı çok normal bir heyecan. Portakal, kendisi gibi fazla hassas kişilerin bu tip sıkıntılar yaşayacağını söylüyor. "İnsanın içinde muhtelif korkuları vardır" diyor ve ekliyor: "İş yapamama korkusu vardır mesela. Havanın iyi olup olmaması durumu bile bu korkunun bir parçasıdır. Hava kötü olursa insanlar gelmeyecektir."

İşte biz böyle mide ağrıları içinde başladık konuşmaya, fakat ben ot bilgimi kullanarak Raffi Bey'e bir nane-limon sipariş etmeyi de ihmal etmedim. Ve yavaş yavaş müzayedecilik üzerine konuşmaya başladık. Bana kalırsa bu başlı başına enteresan bir iş. Portakal'a göre ise bu bir kültür sanat olayı. Müzayedecilik sadece eşya alıp satma işi değil. "Bizim alıp sattığımız şeyler sanat eserleridir. Dün varolan sanat eserleri. Ama öyle eserler ki bugün hala geçerliliklerini koruyorlar. Yani biz sanat işiyle uğraşıyoruz." İşini böyle tanımlayan Raffi Portakal, sanatı yaygınlaştırmak için de çok çaba sarfettiğini söylüyor. Ah, bir de herhangi bir sanatsal becerisi olsa... Ancak maalesef. Kendisi tam kabiliyet düşmanı. Çok küçük yaşlarda hiç yeteneğinin olmadığını anladığını söylüyor. Nasıl mı? Önce ilkokuldaki korodan kovulmuş, sonra da yaptığı bütün resimlerin diğer arkadaşlarınınkinin yanında birer felaket olarak yer aldığını görmüş. Neyse bu konuyu fazla konuşarak onun yaralarını deşmek istemedim, o yüzden yazı kısmında da çok uzatmayacağım.

Onun tek hassas yanının midesi olduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Portakal işinde ne kadar profesyonel olsa da zaman zaman duygularının da devreye girdiğini söylüyor. Örneğin kimi zaman elindeki bir sanat eserini ya da bir antikayı satmak istemiyor. İçini çok sızlatan, hala unutamadığı bir anısı da var bununla ilgili: "20 küsur yıl önce babam eve bir nargile getirdi. Bir de Rus usulü çaydanlık. Satmam için bana verdi. İşte o zaman, bunları götürürken içim sızladı. Hiç vermek istemedim. Ama neyse ki iki tanesini evde saklamayı başarabildim. Bugün hala duruyorlar." Onun mesleğinin riski de bu işte. Bir eşyaya çok bağlanabilir ve başkasına satmak istemeyebilir. Sırf bu yüzden evine de öyle çok değer verdiği, çok beğendiği parçalar almamaya özen gösteriyor. Bu ruh halini ise şöyle açıklıyor: "Dünyanın bin çeşit hali var. Elimden geldiğince bugün alıp yarın satacak bir şeyi evime koymak istemiyorum. Genellikle bizim gibi insanların evlerinde eserler bulunur ama bunlar sırası geldiğinde satılır. Ben o duruma düşmek istemiyorum. Çünkü insanlık hali, ihtiyacınız olabilir satarsınız. Evi öyle bir dükkan haline getirmemek lazım."

İkinci nane limonunu içerken soruyorum: "Elindeki çok önemli bir eserin değerini bilmeyen biriyle karşılaştınız mı?" Elbette karşılaşmış. Bunlardan biri ise belleğinde çok iyi yer etmiş. Anlatıyor: "Bir akşam, eve gitmeden önce iki hanımefendi geldi. Ellerinde bir gazete kağıdı. İçine sarılmış bir şey var. Açtılar içinden son derece önemli ve kırık bir çini duvar tabağı çıktı. Ben 'Bunun ne olduğunu biliyor musunuz? Kim kırdı bunu?' diye bağırmışım. Meğer evin oğlu televizyon seyrederken elini arkaya doğru kaldırmış ve kırmış tabağı. 'Peki neyi, ne kadar önemli bir şeyi kırdığınızı biliyor musunuz' dedim. Tabağı bir müzayedede sattık ve aile onun sayesinde bir dükkan sahibi oldu."

Nasıl, biraz heveslendiniz değil mi? Belki de şu an aklınızdan 'Acaba benim şu vazo değerli mi, bir götürüp göstersem mi' diye geçiriyorsunuz. Ancak bunun için size hemen bir tüyo vermeliyim. Elinizdeki tarihi önemi olan bir şey olabilir, ama bir husus daha var. Kondisyonu iyi olmalı. Ancak dünyada eşine zor rastlanır bir şeyse bu kırık tabaktaki gibi değerini bulabilir.

Ben de tam anneannemin evindeki değerli eşyaları nasıl yürütebilirim diye düşünürken Portakal "Elbette bugün de çok değerli eserler var. Tarihte yerlerini alabilecekler" dedi. Siz siz olun eşyalarınıza iyi bakın, yarın öbür gün torunlarınızı zengin edebilirler, ona göre.