Ovacık'ta 10 yıldır süren "altın" kavgası yeniden alevlenirken Bergama köylüleri "Teslim yok, direnişe devam" sloganıyla yine yollara dökülecek

Kolay iş değil
Ocak ayını sadece Eurogold yetkilileri beklemiyor.. Ovacık altın madeninde kullanılacak olan siyanürün insan sağlığını ve tarımsal alanı tehdit ettiğini savunan başta Ovacık, Çamköy, Narlıca olmak üzere Bergamalı köylüler de " yeni savaş stratejilerini" belirlemiş durumdalar. Hatta protestoların simge ismi Hopdediks Bayram Çavuş Ovacık Köyü'ndeki evinde çizgili pijamasını ayağına geçirdi bile. Bayram Çavuş, "Biz bu toprakları kaybedersek, çocuklarımızı da, torunlarımızı da kaybetmiş oluruz. Zehir soluyarak hangi bebek büyür? Madem ki, altını çıkaracağı diyorlar, biz de diyoruz ki "çıkaramazsınız... O biraz zor. Bunca insanın üstüne basıp madene gitmek gerek. Öyle kolay değil bu iş" diyerek kararlılığını vurguluyor.

Bugüne nasıl gelindi?
Eurogold, Bergama'nın Ovacık Köyü yakınında 24 ton altın rezervi olan madeni işletmek için 1989'da kuruldu. 100 milyon dolarlık harcamayla 100 hektarlık bir alana kurulan işletme yılda 3 ton altın ve 3 ton da gümüş çıkarmayı planladı. 1989-1996 döneminde izinler tamamlandı. 1991'de Çevre Bakanlığı'ndan "standartlara uygundur" raporu alındı ancak 1994'te Bergamalı köylülerin dava açması üzerine yargı süreci başladı.

İş, bir imzaya kaldı
1997'de tüm inşaat tamamlandı ve tesis çalışmaya hazır hale geldi.1998'de Danıştay 6. Dairesi "olası risk faktörleri" nedeniyle siyanür kullanılarak altın madeni işletilmesinde kamu yararı bulunmadığını belirten nihai kararını verdi. Eurogold aldığı ek tedbirlerle risk faktörlerini ortadan kaldırdığını beyan etti ve bu TÜBİTAK tarafından da onaylandı. İşletme, şu günlerde bütün ilgili bakanlıklardan alacağı imzalar tamamlandığında altın üretmeye başlamayı planlıyor.

Sorunlu "Altın"
OvacIk Altın Madeni'nin işletmeye alınmasıyla, 8 yıllık üretim süreci sonunda 240 milyon dolar gelir elde edilmesi planlanıyor. Eurogold yetkililerinin hesaplarına göre, ülke ekonomisine doğrudan katkısı 180 milyon dolar. Madenin, toplam 24 ton altın, 24 ton gümüş rezervi var. Yılda 3 ton altın ve 3 ton gümüş üretimi planlanıyor. Yılda 240 ton sodyum siyanür kullanılacak. Siyanür arıtmadan geçtikten sonra atık havuzuna verilecek ve oranı 1mg/litreden daha düşük olacak. Havuzdan tesise atık su geri gönderilecek. Türkiye'nin tahmini altın potansiyeli 6500 ton. Potansiyelin satış değeri ise 70 milyar dolar.

Raporu delik deşik edeceğiz!
Eurogold'un yeniden çalışmalara başlayacağının duyulması üzerine, Bergama eski Belediye Başkanı Sefa Taşkın da bir açıklama yaptı. "Bergama'da altın işletmesinin kamuya yararı yoktur" şeklinde mahkeme kararı olduğunun altını çizen Taşkın, bakın neler diyor:

"Mahkeme kararı değiştirilemez, anayasal suçtur. Bir takım çevreler mahkeme kararına rağmen madeni işleteceğini söylüyorsa suç işleyeceğini açıkça beyan ediyor demektir. Biz de herkes için tek tek suç duyurusunda bulunup yargılanmalarını planlıyoruz. Bu bir satranç oyunu. TÜBİTAK'ın raporunu delik deşik edeceğiz, tartışmaya açacağız. Bergama köylüleri hazır. Seyyar ekipler beklemede".

TÜBİTAK ne diyor?
TÜBİTAK yetkililerinin Ovacık Altın Madeni ile ilgili verdikleri raporda özetle, madende risk kabul edilebilir düzeyin çok altında, atık havuzu tamamen su geçirmez, danıştay kararında insan ve çevre sağlığını tehdit ettiği öne sürülen riskler tümüyle giderilmiş deniliyor. Raporda, kullanılan teknolojinin de dünyadaki diğer örneklere göre teknolojinin çok üstünde olduğu söyleniyor.

Çalışmalar başlıyor
Eurogold, aralarında Prof. Dr. Naci Görür, Prof. Dr. Mahir Vardar, Prof. Dr. Derin Orhon, Prof. Dr. Haluk Eyidoğan ve Prof. Dr. Aykut Barka'nın da bulunduğu TÜBİTAK heyetinin raporuna dayanarak bölgede çalışmalara 2001 ocak ayında başlamaya hazırlanıyor .

Fügen ÜNAL ŞEN