Topraklarının tamamına yakını deprem riski taşıyan ülkemizde depremlerin verdiği hasarın biraz olsun önüne geçebilmek için yürürlüğe konulan Zorunlu Deprem Sigortası uygulaması bugünden itibaren başlıyor. Türkiye genelindeki yaklaşık 11 milyon konutu kapsayacak olan zorunlu deprem sigortası ile konutlarda deprem, yangın, infilak ve yer kayması dahil binada ve temelinde meydana gelecek maddi zararlar sigorta bedeli oranında teminat altına alınıyor. Zorunlu Deprem Sigortası'nın teminat tutarı ise tüm yapılar için azami 20 milyar olarak belirlendi. Sigortanın uygulama esasları ise şöyle olacak:

Hangi binaları kapsıyor?

* Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler,

* Tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde inşa edilmiş binalar,

* Binaların içinde ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler,

* Doğal afetler nedeniyle devlet tarafından ya da kredi ile yaptırılan meskenler.

Hangi binalar zorunlu sigortanın kapsamı dışında?

* Kamu kurum ve kuruluşlarına ait binalar,

* Köy yerleşim yapıları,

* Tamamı ticari ve sinai amaçlı yapılar,

* 27 Aralık 1999 tarihinden sonra inşa edilmiş ancak ilgili mevzuat çerçevesinde ruhsatı olmayan binalar.

Kiracılar sigorta yaptıracak mı?

Sigorta, konut sahipleri tarafından yaptırılacak; kiracılar sorumlu tutulmayacak.

Hangi şirketler sigorta yapabilecek?

* Zorunlu Deprem Sigortası, Hazine Müsteşarlığı bünyesinde faaliyet gösteren Doğal Afet Sigortaları Kurumu ile sözleşme yapmış yetkili sigorta şirketleri ve bunların acenteleri aracılığı ile yapılacak.

* İnternet bağlantısı olmayan acenteler sigorta işlemi yapamayacak.

Zorunlu sigorta nasıl yaptırılacak?

İşlemler adım adım şöyle yapılacak:

* Vatandaşlar yurt genelindeki sigorta acentelerine gidip evlerini sigortalatabilecek,

* Ev sahibi tapu veya tapu fotokopisini götürecek, evin metrekaresini kendisi söyleyecek,

* Online sistemle Hazine'ye bağlı olan acente, verileri girecek ve otomotik olarak ödenecek prim belirlenecek,

* Hazine Müsteşarlığı, Türkiye'deki deprem risk alanlarını il ve ilçe bazında sisteme yüklendi. Verilerin girilmesiyle prim tutarı, otomatik olarak belirlenecek. Tutar acenteye peşin olarak ödenecek.

* Sigorta 1 yıllık poliçeler halinde düzenlecek, poliçeler her yıl yenilenecek,

* Ev sahipleri, sigorta süresinin bitiminden 1 ay önce sigorta şirketi tarafından uyarılacak,

Ne kadar prim yatırılacak?

* Sigorta primi, yüksek riskli bölgelerde daha çok, düşük riskli bölgelerde daha az olacak,

* Prim tutarı evin bulunduğu bölge ve metrekaresine göre değişecek,

* Metrekare fiyatları ise betonarme, çelik ve karsakta 150, yığma ve kagirde 100, diğerlerinde 50 milyon lira olacak,

* 100 metre kare büyüklüğünde olan betonarme bir mesken için hesaplanan sigorta bedeli (teminat tutarı) 15 Milyon lira olup, meskenin 1'inci derece risk bölgesinde yer alan İstanbul Kadıköy'de bulunması durumunda yıllık prim tutarı 30 Milyon lira olacak.

* Aynı meskenin 3'üncü derece risk bölgesinde yer alan Kayseri Merkez'de bulunması durumunda yıllık prim tutarı 11 Milyon 250 bin lira.

* Aynı meskenin 5'inci derece risk bölgesinde yer alan Karaman'da bulunması durumunda yıllık prim tutarı 6 Milyon lira olarak belirlendi.

Sigortanın teminatı ne kadar?

* Sigorta şirketleri azami 20 milyar liralık teminat ödeyecek.

* Sigorta bedeli, sigorta edilen meskenin yapı tarzı için belirtilen metrekare fiyatı ile meskenin brüt yüzölçümünün çarpılması sonucu bulunacak.

Önceden deprem sigortası yaptıranların durumu ne olacak?

* Halen deprem teminatı bulunan meskenler için zorunlu deprem sigortası, sözleşmelerin 27 Eylül 2000 tarihi itibariyle yürürlükte olması kaydıyla, bu sözleşmelerin bitim tarihinde yaptırılacak.

Sigorta şirketi neler için para ödemeyecek?

* Enkaz kaldırma masrafları, kar kaybı, iş durması, kira mahrumiyeti, alternatif ikematgah ve iş yeri masrafları, mali sorumluluklar,

* Her türlü taşınır mal, eşya ve benzeri ölüm dahil olmak üzere tüm bedeni zararlar,

* Manevi tazminat talepleri.

Sigorta yaptırmak için son tarih

* Sigorta için süre 27 Mart 2001'de dolacak.

Sigorta yaptırmayana ceza var mı?

* Sigorta yaptırmayan vatandaşlar, evlerini satamayacak, devredemeyecekler.

* Ayrıca daha sonra belirlenecek bir miktarda para cezası da uygulanacak.

Fatih ATİK