Fayları modelleyerek!
Tarihin tesadüfü: Eski kışlalar bilime açılıyor. Osmanlı'dan kalma Davutpaşa Kışlası'nın içinde 50-60 dönümlük bir alan Bilim Merkezi oluyor. Ersin Arıoğlu ve bir avuç arkadaşının çabaları yakında meyvesini verecek. Bilim Merkezi'nin temeli atılacak.
Bina hızla bitecek...
Deneysel aletler konulacak.
Laboratuvarlar kurulacak.
Ana okulu, ilköğretim, lise öğrencileri anneleri babalarıyla ve öğretmenleriyle bilim merkezine gelecekler. Hem bilgiyi işlemeyi öğrenecekler, hem güzel, mutlu, neşeli bir gün geçirecekler.
Ersin Arıoğlu'nun hayali:
Bilgi biriktirmek...
Bilgiyi işlemek...
Böylece toplumun kaliteli insan malzemesine atlamasının motorunu hızlandırmak.
Bilim, iyi günlerde servet...
Kötü günlerde sığınak...
Karanlık günlerde yol gösterici.
***
Marmara Denizi'ne gelen bir Fransız araştırma gemisi, suyun altındaki fayların matematiksel davranışını anlayacak bilgileri toplamaya başladı.
Gemi bir hafta daha kalacak.
Bir hafta sonra gidecek...
Tekrar gelecek. Tekrar gidecek. Marmara'nın dibinde neler oluyor?
Denizaltı erozyonu, çökmeler.
Fay haraketleri...
Fayların yeri...
Fayların nitelikleri...
Fayların doğrultuları...
Birbirleriyle olan ilişkileri...
Araştırma gemisiyle elde edilen bilimsel bilgilerle saptanacak. TÜBİTAK ve üniversitelerdeki deprem bilimci profesörler, Marmara'nın dibindeki fayları modelleyerek davranışlarını (hareketlerini) santim santim ölçmeye başlayacaklar.
Ölçme laboratuvarda olacak.
Ve fayları modelleyerek...
Hareketlerini simüle ederek...
Bilim kötü günlerde sığınak...
Karanlık günlerde yol gösterici.
Olacak...
***
Bizim deprem profesörleri de, çok özür dilerim, boş boş ve birbirinin yüzde yüz tersi tahmin yürütmekten vazgeçecekler. Ve "Marmara'yı 7'nin üzerinde sallayacak olan fay kırılması aşağı yukarı şu günlerde, şu saatlerde olacak" diye topluma kara gününde sığınak, karanlık gününde yol gösterici olacaklar.
Tıpkı Tayvanlılar gibi...
Türkiye'de yaşayanlar da...
Depremin ne zaman olacağını önceden bilecekler, önlemlerini alacaklar. Binalar, dipten depremi yiyip çökünce, enkaz altında kalıp ölmeyecekler.
Tayvan'da fayları modellediler, fay davranışlarını, santim santim ölçtüler. Depremin olacağını önceden haber verdiler. Tayvanlılar 6.8 şiddetindeki ağır depremden tek kişinin burnu kanamadan sıyrıldı.
Biz niçin geç kaldık?
Muska okur-yazarı olduk....
Bilim okur-yazarı olamadık...
Bunun için geç kaldık...
Hep yabancının gemisi gelecek.
Fransız'ın, İngiliz'in....
Amerikalı'nın...
Geçenlerde bir yabancı araştırma gemisi de Karadeniz'in 95 metre dibini taradı. Normal dalışla ulaşılmayacak derinliklere inildi. Sualtı robotlarının becerisiyle Karadeniz'in bundan 5 ile 7 bin yıl önce deniz değil, üzerinde yaşanılan kara parçası olduğu fakat bir doğa hareketiyle 1500 metre aşağıya çöktüğü ve bölgenin sular altında kaldığı gerçeğini buldu.
Karadeniz'in dibinde...
7 bin yıl önce...
Dörtköşe yapı malzemeleri...
Ve ahşap kullanılarak...
Kent kurulduğu öğrenildi...
Kim öğrendi?
Bizim bilim adamları değil...
Araştırmaya para ayıran ülkelerin bilim adamları buldular. Kayıp kentin haritasını çıkarttılar.
***
Bilim okur-yazarı olsaydık....
İstanbul Boğaziçi'nde bir zengin yalısının fiyatı 3-5 milyon dolara mal edilebilen araştırma gemileri bizim de olurdu...
Bizim deprem profesörleri...
Boş boş konuşmaz...
İstanbul Anakent Belediye Başkanı da, deprem konusunda hiçbir şey yapamadığı halde, panolara gece-gündüz gülen fotoğrafını koydurtup, "Belediyeniz çalışıyor..." diye yuttur gitsin yapmaya kalkmazdı.
Belediye, çalışmak için vardır.
Belediyeniz çalışıyor diye Belediye panosunda gülen başkan fotoğrafı öğünmesi olabilir mi?
