ÖRNEK UYGULAMALAR
Temizel'in kitabında dünyadaki ombudsmanlık örneklerine de yer veriliyor. Kurum halen İsveç'te kamu görevlilerinin görevlerini yasalara uygun ve gerektiği gibi yerine getirip getiremediğini denetlemekle görevli bulunuyor ve yurttaşların bu konulardaki şikayetlerini inceliyor.

Finlandiya'da ombudsmanlık kurumu hem bir parlamento ombudsmanı, hem de bir "Chancellor" atanmasıyla oluşturulmuş. Ombudsman da mahkemelerin ve diğer yönetimlerin çalışmalarında yasalara uyup uymadıklarını denetlemek amacıyla yapılan çalışmaları yönetiyor.

1962'de Yeni Zelanda'nın benimsemesi ile kurum İngiliz Hukuk Grubuna sıçramış ve 1967 yılında da yönetsel işlemler için normal yargının dışında ayrıca yönetsel yargının bulunmadığı, buna karşılık parlamenter denetimin güçlü ve parlamento üstünlüğünün çok belirgin olduğu İngiltere'de kabul edilmiştir.

PARTİLERDEN BAĞIMSIZ
Ombudsmanlık, en önemli ilerlemeyi 1988 yılında Polonya'da "Yurttaş hakları koruyucusu" adı altında kabul edilerek sağlamıştır. Politik partilerden bağımsız, önemli denetim yetkileri ile donatılmış, parlamentoya rapor vermekle yükümlü bir ombudsmanın atanması, Polonya'da batı tipi demokrasi modeline doğru önemli bir adım olarak algılanmıştır.

Türkiye'de neden ihtiyaç var?
ZEKERİYA Temizel, kitabında ombudsmandan sağlayanacak yararları şöyle sıralanıyor:

- Kamu yönetiminin kalitesini iyileştirmeye imkan verecek.

- Kamu yönetimini ulaşılabilir ve saydam kılacak.

- Yönetim sürecinde demokratik ilkeleri ve katılımı sağlayacak.

- Kamu yönetimine karşı yurttaşlara yeni korunma biçimleri önerecek.

Temizel, ombudsman denetiminin ciddi tartışılabilecek bir değere sahip olduğunu söylüyor.