ÖNEMLİ MESAJ
Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere göre Türkiye, İsrail-Filistin barışı için devreye, Clinton'ın arabuluculuğunda yürütülen Camp David görüşmelerinin hemen ardından başladı. Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat'ın Ankara ziyareti sırasında kendisine şu mesajları verdi:

1- Türkiye sizin 13 Eylül'de ilan edeceğiniz bağımsız devleti tanıyabilir. Ama bu devletin Ortadoğu'da yaşayabilir bir devlet olması lazım. Bu da İsrail ve ABD ile görüşmeleri sürdürerek olabilir.

2- Camp David'de kazandıklarınızı bir yana atmayın. Bundan sonraki hedeflerinizi, Camp David'de aldıklarınız üzerine koymaya çalışın. Bu da diyalogu keserek sağlanamaz. Diyaloga devam edin.

Arafat, Türkiye'ye "İsrail'den olumlu mesaj gelmesi durumunda" görüşmelerin sürdürülebileceğini söyledi.

Bu gelişme üzerine İsrail'le temas kuruldu. Ancak İsrail'den gelen ilk sinyal umutsuzdu. Filistinliler'le görüşmeler yürütmesi nedeniyle muhalefetin ağır eleştirisi altındaki İsrail hükümeti, "Türkiye'nin Filistin sorununda İsrail'e karşı tarafsız davranamayacağından" ve Filistinliler'in görüşmeleri yeniden boykot ederek Barak yönetimini zor durumda bırakacağından endişe ediyordu. Bunun üzerine Dışişleri Bakanı 23 Ağustos günü Filistin'e giderek Arafat ve diğer yetkililerle görüştü.

Bu temaslar sonucu Filistin'den "görüşmelerin sürdürülebileceği" teminatı alındı. Bu teminatın İsrail'e iletilmesi sonucu, Barak'ın Ankara ziyaretinin programı kesinleştirildi. Barak'ın Ankara ziyareti İsrail'in de Ortadoğu Barışı konusunda Türkiye'ye güven beyan etmesi olarak yorumlandı.

COĞRAFYANIN HAKKI
Diplomatik kaynaklar, Barak'ın Ecevit'le düzenlediği basın toplantısında Dışişleri Bakanı Cem'e "Ortadoğu Barışı'na katkılarından dolayı özel teşekkür etmesini bu durumun kanıtı" olarak gösteriyorlar. Kaynaklar, İsrail yönetiminin bu tür bir "barışa katkı" teşekkürünü, yalnızca Clinton'a etmiş olduğuna dikkat çekiyorlar.

Ankara'nın bu girişimi, batılı diplomatik çevrelerce, "Türkiye'nin yakın tarihte ilk kez coğrafyasının hakkını vererek bölgesel bir sorunun çözümü için ağırlığını koyması" olarak yorumlanıyor.

MURAT YETKİN