DENETİM MEKANİZMALARI
Bakan'ın sözünü ettiği protestoculardan biri de kendilerine 'F-tipi Cezaevine Karşı Aydın ve Sanatçılar Girişimi' adını veren grupta yer alan Doçent Fikret Başkaya. Başkaya önceki gün Kızılay'da polis tarafından yaka paça gözaltına alınmadan önce, bir grup arkadaşıyla birlikte medya kuruluşlarını gezerek kamuoyu oluşturmaya çalışıyordu.

Başkaya ve arkadaşlarının "koğuş sisteminin, dolayısıyla cezaevleri komünlerinin dağıtılması insanlık dışıdır, çünkü işkenceden gelenler orada arkadaşlarınca tedavi edilir", ya da "işkenceyi saptamanın tek yolu cezaevi komünüdür" iddiaları da var.

Ancak, "mahkumu tek başına özel olarak seçilecek gardiyanın insafına bırakmak" iddiası, Türkiye koşullarında sonuçları vahim olabilecek cinsten.

Adalet Bakanı Türk, bu noktada -daha önce Başbakan Ecevit tarafından sözü edilen- yeni ceza infaz sisteminin getireceği güvenlik ve denetim mekanizmalarının, "mahkumu gardiyan karşısında tek başına, savunmasız bırakmayacağını" öne sürüyor.

İNFAZ REFORMU
Bakan'ın sözünü ettiği ve "yeni yasama yılında önce Hükümet, kabul görürse Meclis gündemine getireceğini" söylediği yenilikler şunlar:

* Terörle Mücadele Yasası'nın 16'ncı maddesi değiştirilecek: Böylelikle, F-tipi cezaevlerine geçildikten sonra terör suçlularının da aileleriyle görüşme, havalandırma ve spor gibi imkanları olacak.

* Ceza İnfaz Hakimliği kurulacak. Böylece ceza infaz yöntemi üzerine çıkan sorunlar, itirazların daha çabuk ve etkin karara bağlanması mümkün olacak.

* Cezaların İnfazı Hakkındaki Kanun'da değişiklik yapılacak. Türk Ceza Kanunu'nda yapılacak değişikliklerle gündeme gelecek bu yeni düzenlemede, Türk'e göre "hem cezanın etkinliği sağlanacak, hem de mahkumun cezaevindeki hakları, nelere sahip olup olamayacağı çağdaş insan hakları çerçevesinde kağıda dökülecek".

* İzleme ve Denetleme Kurulları oluşturulacak. Ağır Ceza Mahkemeleri'nin olduğu merkezlerde kurulu Adalet Komisyonları aracılığıyla o bölgede saygın ve tecrübeli emekli yargıç, savcı, doktor öğretmen gibi kişilerden oluşan kurullar, gelen şikayetleri inceleyecek. İstedikleri zaman cezaevlerine girip inceleme yapabilecek, bunları Bakanlığa rapor edebilecekler.

ACELEYE GEREK YOK
Adalet Bakanı F-tipi cezaevleriyle ortaya çıkacağı söylenen sorunların bu önlemlerle aşılabileceği inancında.

Peki, "çok sorunlu olacağından" şimdiden endişe edilen cezaevi nakilleri ne zaman?

Adalet Bakanı "aceleye gerek yok" diyor. "Cezaevi inşaatları henüz tamamlanmadı. Zaten öncelikle sözünü ettiğim bu hukuki yapının tamamlanmasını tercih ediyoruz."

Adalet Bakanı'nın sözlerinde, açıkça söylemek istemediği bir başka amaç da gizli sanki: Meclis açılınca gündeme gelmesi beklenen bir af yasası.

Hükümet, çıkacak bir afla cezaevleri nüfusunda sağlanacak azalmanın F-tipine geçişi kolaylaştıracağını düşünüyor olabilir.

MURAT YETKİN