Turizm Bakanı Erkan Mumcu, Antalya bölgesindeki tesisler kapasitelerinin üzerinde çalışırken Ege'deki tesislerin boş kalmasını, uçak sorununa ve lüks tesis sayısının azlığına bağladı. Kapasite düşük olduğu için charter uçakların bu bölgeleri tercih etmediğinin altını çizen Mumcu, doluluk oranının düşük olmasında Kuşadası, Bodrum, Muğla, Foça gibi illerde çarpık yapılaşmanın da rolü bulunduğunu belirtti. Mumcu sorularımızı şöyle yanıtladı:

* Antalya bölgesindeki tesisler dolup taşarken Ege'de neden turist yok?

Antalya'daki büyüme ve patlamanın Ege'de olmayışının rasyonel nedenleri var. Bunlara karşı tedbirler almak mümkün. Ama Ege Bölgesi'nin "Kitle Turizmi"ndeki dezavantajını ortadan kaldırmak için bir iki sezon içinde alınacak tedbirler yetmez. En önemli sorun Ege'deki birçok turistik bölgenin çok aşırı yapılaşmış olması. Ama bunun kadar önemli bir sorun da bölgede Kemer ve Belek'te olduğu gibi beş yıldızlı otel ve birinci sınıf tatil köyü kapasitesinin bulunmayışı. Bu çok önemli çünkü full charter riskini alan tur operatörleri mutlaka dolu uçmak istiyor.

* Bunu sağlamanın yolu nedir?

Dolu uçmanın iki yolu var; bunlardan bir tanesi ya full charter riskini aldığınız uçağın belli koltuk kapasitelerini küçük tur operatörlerine 10'ar, 15'er paylaştırırsınız ya da tümünü kendiniz satarsınız. Bu yıl Türkiye'ye talep patlayınca ve talep de yoğun olarak Antalya üstüne patlayınca hiç kimse başka küçük tur operatörlerine koltuk vermedi. Kimin elinde uçak varsa hepsi uçağını kendisi satıyor. Dolayısıyla uçak da doluşu yoğun olan destinasyona yönleniyor. Tur operatörüne satarak Bodrum'a, Dalaman'a uçmak yerine Antalya'ya dolu olarak uçmayı tercih ediyor. Uçağını yüksek fiyatlı ürüne bağlamak istiyor, çünkü orada kârı daha fazla. Onun için Antalya'nın beş yıldızlı tesisleri tamamen dolu. Onlar dolu olduğu için 4 yıldızlı, 3 yıldızlıları da satılabiliyor.

* Bu durumda Ege'nin canlanması nasıl sağlanabilir?

Likya ve Ege Bölgesi'nin de bir havaalanından 45-50 dakika mesafede Kemer ve Belek gibi bir yatırım bölgesine acilen ihtiyacı var. Onun yarattığı pozitif etki bu bölgeye yayılacaktır.

* Ama örneğin Bodrum çevresinde de çok güzel beş yıldızlı tesisler yok mu?

Beş yıldızlı ve birinci sınıf tatil köyü kapasitesi Akdeniz'e göre çok düşük. Bir de tabii "Her şey dahil" konsepti rekabette Antalya'yı ön plâna çıkarıyor. Magic Life gibi full satan firmalar bile bölgede zorluk çekiyor. Tur operatörleri Marmaris'te, Bodrum'da kendi otellerini bile doldurmakta zorluk çekiyorlar. Müşteri olmadığından değil, uçak o kadar değerli ki bunu riske etmek istemiyor.

* Bu noktada turizmcinin yaptığı hatalar yok mu?

Kitle turizmi nasıl çalışır? İnsanlar otelini yapıyor, eline tesbihini alıyor ondan sonra Allah müşteri gönderir umudunda bekliyor. Yok böyle bir şey. Gelecek yıla ilişkin kararlar bu yıl Ağustos ayında verilmeye başlanacak. Bu adamlar her şeyden önce uçuşları plânlıyor. Katalogda turizm ürünü satmanın, tatil satmanın yegâne yolu plânlanmış bir uçuş tablosu sunmak. Çünkü tur operatörlüğü sistemi en çok yüzde 5 kazandırır. Birkaç koltuk boş kalsa kârı gider.

* Bizimkiler zamanlama hatası mı yapıyor?

Geçtiğimiz yılın Ağustos ayında hiç kimse Türkiye'den böyle bir sezon beklemedi. Çok mücadele ettik ama Türkiye kazandı. Ben en az 1998 büyüklüğünün yakalanacağını söyledim ama bu yıl talep 98'in de üstüne çıkınca, en iyi sezon talebi noktasına gelince iş tıkandı. Bunun bir başka boyutu da özel hava taşımacılık firmalarımızın kapasitelerinin küçülmesi. Onlar da koltuklarını büyük tur operatörlerine "full charter" veriyorlar. Dolayısıyla Ege'ye çalışan küçük operatörler iş yapamıyor. Bu da Antalya'ya yarıyor.