Yabancılardan tarihi zarar
Borsa parasızlıktan kelimenin tam anlamıyla kırılıyor.
Beklentileri hızlı satın alan ve daha sonra gerileme sürecine giren piyasada yerlisi, yabancısı, küçüğü büyüğü herkes zarar ediyor. 1 milyon 300 bin kişiyi bulan yatırımcı, onlarca yabancı fon İMKB'nin durgun günlerinde yatırımlarının erimesini bekliyor.
Ocak'ta yabancılar 1.4 milyar dolarlık satışları ile piyasa yükselirken güzelce çıkmış ve ceplerini doldurmuşlardı. Ancak yabancıları bu satışlar da kurtarmadı. 2000'in ilk yarısında net olarak 1 milyar 868 milyon dolar kârdan zarar ettiler. Bu zarar 1998 yılının tümünde ettikleri 1.9 milyar dolarlık zarara neredeyse eşit. 1997'ye girildiğinde yabancı yatırımcıların İMKB'de 3 milyar dolarlık yatırımları vardı. O yıl net 300 milyon dolarlık satış yapmışlardı. Yılsonunda saklama bakiyeleri 6 milyar dolara çıkmış kağıt üzerinde de olsa kârları 3.2 milyar doları bulmuştu. 1998'de ise 1.9 milyar dolarlık kağıt üzerinde zarar ettiler. Geçen yıl 10.6 milyar dolar kâr ettiler. Üç yılda yabancı yatırımcıların gelir hanelerine 11.9 milyar dolarlık kâr rakamı yazdılar.
2000 KEDER YILI
İlk altı aylık kümülatif rakamlara bakıldığında yabancıların porföyleri 4 milyar dolara indi. Ancak bu süre içerisinde 2.1 milyar dolarlık da satış yaptılar. Rakamlar netleştirildiğinde yabancıların ilk altı ayda 1 milyar 868 milyon dolar zarar ettiği anlaşıldı. Tabi bu rakam kardan zararı ifade ediyor. Bir başka değişle Türkiye'de yatırım yapan yabancı yatırımcılar kağıt üzerinde de olsa bugüne kadar elde ettikleri kârın yüzde 16'sını bu yıl kaybettiler.
Haziran ayı yabancı işlemlerine bakıldığında Turkcell alan yabancı fonların Erdemir ve İş Bankası'ndaki yüksek satışları net bir şekilde görülüyor. Yapı Kredi Bankası da eklenince sadece bu üç hisse senedinden 156 milyon dolarlık çıkış var. Bunlar çıkarıldığında yabancıların Haziran'da az da olsa 57 milyon dolarlık alım yapıldığı görülüyor.
Sonuç olarak bu fiyat seviyesinden yabancıların Türkiye'ye para getirmeye niyetli olmadığı kesin. Muhtemelen piyasanın biraz daha aşağı salınmasını bekleyip bir miktar kârdan zarara daha katlanacaklar. Çünkü 1997'den bu yana bakıldığında hala oldukça kârdalar..
CÜNEYT TOROS
|