Kanlı iktidar savaşı bekleniyor
Suriye meclisi, Esad'ın oğlu Beşşar'ın iktidar yolunu açtı. Ancak amcası Rıfat ve ordudaki bazı generaller Beşşar'ı istemiyor. İktidar gerginliği dorukta
Suriye'yi 30 yıldır demir yumrukla yöneten Hafız Esad'ın ölümüyle birlikte, iktidar savaşı da hareketlendi. Esad, ömrünün son günlerinde her ne kadar oğlu Beşşar'ı iktidara hazırlıyor ve çıkabilecek engelleri ortadan kaldırıyorsa da, ömrü bu görevi tamamlamaya yetmedi. Beşşar'ın Devlet Başkanı olabilmesi için anayasadaki yaş sınırı apar topar 40'tan 34'e çekildi. Son karar 25 Haziran'da verilecek. Ancak o güne kadar Suriye'de perde arkasında çok şeylerin değişmesi bekleniyor. Ordu içinde Beşşar'ı istemeyen generaller var ve Esad'ın ölümü, ülkede tehlikeli bir güç boşluğu yarattı.
MUHALİFLERE GÖZALTI
Bazı analistlere göre, Suriye'deki güç savaşı zaten başlamıştı. Beşşar'a muhalif bazı generallerin tutuklandığı söyleniyordu. Eski başbakanlardan Mahmud el-Zuhbi, 20 Mayıs'ta ölü bulundu. Hükümet, Zuhbi'nin intihar ettiğini açıkladı. Ardından eski Savunma Bakanı Mustafa Tlas, ev hapsine alındı. Beşşar'a sadık yeni adamlar, ordunun kilit pozisyonlarına yerleştirildi. Hafız Esad, 1984'te kendisine darbe girişiminde bulunan kardeşi Rıfat'ın tekrar böyle bir işe atılmasından korkuyordu. Bu nedenle, Rıfat'a yakınlığıyla bilinen Aleviler'e de ev hapsi uygulanmaya başlandı. Ve 15 yıldır hiç kongre düzenlemeyen iktidardaki Baas Partisi, 17 Haziran'da toplanıp yeni liderini seçecekti. Esad'ın amacına göre, Beşşar'ı partinin yeni lideri seçmek ve bir süre sonra da iktidarı devretmekti. Ancak Esad, planın sonuçlarını göremedi.
ALEVİ-SÜNNİ ÇATIŞMASI
Esad, Suriye'nin yüzde 11'ini oluşturan Alevi azınlıktan geliyordu. Bazı Aleviler, devlet başkanlığı hakkının siyasi deneyimi olmayan Beşşar'a değil, Rıfat'a ait olduğunu savunuyorlar. Ordudaki muhalif generalleri de yanlarına çekip, bir darbeye girişmeleri olası görünüyor. Bu durumda Suriye'de kanlı bir iç savaşın çıkabileceği ve uzun yıllar boyunca istikrarsızlığa sürükleneceği belirtiliyor. Öte yandan ülkenin yüzde 70'ini oluşturan Sünniler de iktidarı yeniden ele geçirmek için Aleviler'e karşı şiddet hareketine girişebilirler.
Ortadoğu uzmanları SABAH'a konuştu
ERIC ROULEAU
(Fransa'nın eski Türkiye Büyükelçisi, Ortadoğu uzmanı):
Müslüman Kardeşler canlanır
Toplumun bazı kesimleri Beşşar'ı desteklemiyor. Sünni çoğunluk iktidara katılmayı, muhalifler ise sosyal özgürlüklerini ve parlamenter demokrasiyi istiyorlar. Müslüman Kardeşler yeniden canlanabilir. Çünkü Lübnan, Türkiye ve İsrail ile çatışmak istemiyor.
BARRY RUBIN
(İsrail Merkezli BESA kuruluşu uzmanı):
'İsrail'e saldırma' mesajı
Surİye, Lübnan'a, İsrail'e saldırmamasını telkin eden bir mesaj göndermelidir. İsrail'le barış sürecinde temkinli davranacak ve Türkiye ile karşı karşıya gelmekten kaçınacaktır. Böyle bir ülkede Stalin tipi bir lider öldüğü zaman kimse tekneyi devirmek istemez.
DANIEL PIPES
(ABD'li Ortadoğu uzmanı)
Suriye güçten düşecek
BeŞŞar'In babasının rolünü nasıl devam ettireceği belirsiz. Esad, Suriye'yi olduğundan daha önemli gösterebiliyordu. Yani, hangi senaryo gerçekleşirse gerçekleşsin, Suriye'nin gücünde azalma olacaktır. Lübnanlılar ülkelerini geri almaya çalışabilir.
|