Göstergeler ve oranlar birbiriyle çelişiyor!..

Hangisi diye sormayın. Çünkü o kadar çok ki... Neyin ne olduğunu bırakınız sade vatandaşı, konunun uzmanları dahi anlamıyorlar ya da anlayamıyorlar. Kuşkusuz ben de bu gruba dahilim. Bazı göstergeleri ve oranları yan yana koyuyorum, neredeyse hepsi birbiriyle çelişiyor.

Enflasyon oranı diye, iki ayrı oran belirlenmiş. Biri TÜFE dedikleri, "Tüketici Fiyat Endeksi" diğeri de, TEFE dedikleri "Toptan Eşya Fiyat Endeksi" 2000 yılı için, TÜFE arıtş oranı yüzde 25, TEFE ise yüzde 20 olarak belirlendi. Ocak ayı göstergelerine bakıyoruz. Bir aylık TÜFE yüzde 4,9, TEFE ise yüzde 5,8.

Göstergelerle, yıl sonu için hedeflenen enflasyon hedefleri kıyaslandığında, 2000 yılı enflasyon hedeflerinin tutmayacağı daha şimdiden belli oldu...

Diğer oranlar
* Eviniz, büronuz, dükkanınız, arsanız ya da araziniz var. 2000 yılında da "Emlak Vergisini" ödeyeceksiniz. Vergi değeri nasıl hesaplanacak biliyor musunuz? 1999 yılı vergi değerinin yüzde 26,05 oranında artırılması şeklinde... Peki aynı evi, büroyu, dükkanı, arsayı ya da araziyi Şubat ayında satacaksınız. Halk arasında "alım-satım vergisi" diye adlandırılan, tapu harcının hesaplanıp ödenmesine esas olan değer nasıl hesaplanacak bunu biliyor musunuz? Onu da açıklayalım. 1999 yılı vergi değerinin yüzde 52,1 yükseltilmiş tutarı esas alınarak hesaplanacak.

Peki bu nasıl oluyor? Aynı evin değeri, bir kanuna göre yüzde 26,05 artıyor, bir başka kanuna göre de yüzde 52,1 artıyor!.. Hatta, alım-satım sırasında, ikinci ayda da yüzde 52,1 artıyor onikinci ayda da... Bu da bir başka çelişki değil mi?

Zamanınız varsa, 2000 yılında uygulanan oranlarla ilgili örneklerle devam edelim.

Gecikme faizi, gecikme zammı ve pişmanlık zammı oranı yıllık yüzde 72,

Tecil faizi olan ise yıllık yüzde 48,

Vadeli senetlere uygulanan reeskont oranı yüzde 70,

Çöp vergisinde, yasaya göre olması gereken artış oranı yüzde 26,05, belediyelerin yaptığı artışın oranı, özellikle İstanbul'da yüzde 500-600..

Gelir vergisi tarifesinde yeralan dilimlerdeki arıtşın oranı yüzde 25,

2000 yılı motorlu taşıtlar vergisi ve taşıt alım vergisi ve harçlara esas yeniden değerleme oranı yüzde 52,1.

2000 yılı Mart ayında beyan edilecek hazine bonosu ve borsa kazancına uygulanacak enflasyondan arındırma oranı yüzde 45,9.

Kiralara getirilen azami artış oranı, 2000'de yıllık yüzde 25, 2001'de ise yıllık yüzde 10,

* Devlet memurlarının altı aylık ücret artış oranı yüzde 15,

Ticari alacaklara uygulanan yasal temerrüt faizi oranı yıllık duruma göre yüzde 60 ya da 70.

ve devletin usulsüz yaptığı ödemeleri ya da zimmete geçirilen paraları beş yıl sonra geri alırken uyguladığı faiz oranı, beş yıl için toplam yüzde 10...

Daha bir sürü oran var. Hepsi de birbiriyle çelişiyor. Birbirinden farklı olan bu oranların mantığını anlamak zor... Zaten anlayan da yok!..

Acaba enflasyonla ilgilendirilen bir ya da iki, bilemediniz üç farklı oran belirlense, vatandaş da bunları bilse daha iyi olmaz mı?