Fena mı?

BOĞAZIN ve Marmara'nın tanker facialarından korunması için Montrö Sözleşmesi'nin yeniden gözden geçirilmesi gereğine değinen yazılarımız üzerinde, gemi acenteliği yaptığını sandığımız bazı değerli okurlardan fakslar aldık. Bu okurlarımızdan Sayın Mahmut Aydın Boğazlardan geçen yıllık tanker sayısının bizim yazdığımız gibi 50 bin değil en fazla 7000 dolaylarında olduğunu savunuyor. Boğazların denetiminde Türkiye ağırlığının arttırılmasına destek veren yabancı uzmanları "tuzak stratejileri" hazırlamakla suçluyor. Türkiye'nin ulusal çıkarına en uygun durumun, "Montrö'nün bugünkü haliyle kalması" olduğunu vurguluyor.

SAYIN okurumunuzun faksı üzerine "Acaba rakamda bir hata mı yaptık?" diye düşünerek Deniz İşleri İstanbul Bölge Müdürlüğü yetkililerine başvurduk. 1999 yılında Boğazlardan 48 bin tanker ve kuru yük geminin geçtiğini öğrendik. Kendi ihtiyaçları için tonlarca yakıt yaşıyan dev kuru yük gemilerini, tankerlerle birlikte İstanbul Boğazı için tehdit ve tehlike olarak görmemek, herhalde mümkün değil.

OKURUMUZUN itiraz ettiği yazımızda, ABD'deki Georgetown Üniversitesi'nde, Boğazların ekolojik güvenliği konusunda verilen bir konferansta yabancı uzmanların konuşmalarından alıntılar yapmıştık. Rakamlar da onlara aitti. Demek ki, sahip oldukları bilgiler pek yanlış değil; bizim istatistiklerimizle aşağı yukarı örtüşüyor.

MONTRÖ, geçerlilik süresi 20 yıl olan bir sözleşme. Taraflardan biri 2 yıl önceden bildirim yaparsa feshedilmesi, ya da yeniden masaya çekilip güncelleştirilmesi mümkün. Fakat 1938'den beri kimse fesih ya da tadilat istememiş; öylece sürüp gitmiş. Türkiye dışındakilerin işine, elbette ki böylesi geliyor. Montrö feshedilsin demiyoruz. Sayın okurumuza soruyoruz: Biz tadilat istesek, sözleşmeyi masaya çektirsek, ulusal çıkarlarımız ve İstanbul'un ekolojik facialardan esirgenmesi yönünde güncelleştirilmesini sağlasak fena mı olur?

NOT: Yıllık iznimin bir bölümünü kullanacağım için yazılarıma ara veriyorum. Bir hafta sonra buluşmak dileğiyle...