S A B A H O N L I N E 19.02.2000

Şu an 19 Şubat 2000 - Cumartesi tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

kapat

19.02.2000

Anasayfa

Win-Turkce US-Ascii

Dışa açılma ihracat değil ithalat getirir
Türk asıllı ünlü ekonomist Dani Rodrik, yeni kitabında dışa açılmanın ihracatı artırmadığını, ithalatı yükselttiğini söylüyor

Dani Rodrik'in ismi ekonomi çevreleri için yabancı değil. Türkiye'de doğan ve Boğaziçi Üniversitesi'nde eğitim gördükten sonra ABD'ye giden Rodrik, dünyanın en önemli ekonomi uzmanlarından biri oldu. Rodrik Türkçe konuşabiliyor ve konferans da verebiliyor. New York Üniversitesi'nde profesör olan Rodrik, Sabah Kitapları'ndan çıkan yeni kitabı 'Yeni Küresel Ekonomi ve Gelişmekte Olan Ülkeler'de, küresel ekonomi sürecinde gelişmekte olan ülkelerin dışa açılmalarında dikkat edilmesi gereken noktaları anlattı.

Dünya ekonomisine açılmanın pek çok ekonomik yararı olabileceğini söyleyen Rodrik, "Ülke içinde karşılaştırılabilir bir maliyetle edinilmesi mümkün olmayan yatırım ve ara mallarının ithali, teknoloji transferi ve yabancı kaynakların kullanımı gibi olanaklar, pekçok yoksul ülkenin hızlı büyümenin önündeki geleneksel engelleri aşmasına yardımcı olabilir. Ama bunlar yalnızca potansiyel yararlardır ve ancak ülke içinde tamamlayıcı politika ve kurumlar geliştirildiğinde tam olarak gerçekleştirilebilirler" diyor.

İHRACAT DEĞİL İTHALAT
Uluslararası ekonomik entegrasyon propagandacılarının iddialarının genellikle ya aşırı abartılı ya da yanlış olduğunu belirten Rodrik, dışa açılmanın önemli olduğunu belirttiği kitabında şunları söylüyor:

"Dışa açılmanın yararları ihracattan çok ithalata dayanır. Genel olarak ekonomiye 1 dolarlık ihracatın bir dolarlık herhangi bir faaliyetten ya da 1 dolarlık dolaysız yabancı yatırımın herhangi bir başka yatırımdan daha fazla katkısının bulunacağına inanmak için neden yoktur. İthalatın ve dolaysız yabancı yatırımın kendi başlarına ekonomik büyüke yaratacaklarına ya da önemli pozitif yayılmalar üreteceğine dair pek az kanıt vardır. Dahası, ihracatın bir ekonomide genel istihdam düzeyini uzun vadede yükselteceği inancı hatalı bir ticaret zihniyetidir. Çünkü bunun mantıksal sonucu ticaret fazlası yönünde bir tercihe götürür."

TEK BAŞINA OLMAZ
Yapılması gerekenin dünya ekonomisindeki çalkantıyı yönetmek için yakın ekonomi tarihini anlamak ve yanlışların nereden geldiğini görmek olduğunu belirten Rodrik, makro politikaların yerel ekonomiye uyarlanması üzerinde de ısrarla duruyor.

Tüm dünyada politika yapıcılar için küresel pazarlara açılmanın çekici yönünün 'uluslararası ekonomik entegrasyonun ekonomik performansı geliştireceği' sanısı olduğunu belirten Rodrik, "Ama Marslı'nın da keşfettiği gibi sorun şu ki ticaretin ve sermaye akışlarının önündeki önündeki engellerin azaltılması anlamında bir açılmanın pek az kanıt var" diyor.