Bölükbaşı ve Koç faiz vergisini iptal ettirdiler!..

Yıllar öncesinin unutulmaz siyaset adamı Osman Bölükbaşı ile yıllardır vergi rekortmenleri listesinin baş sıralarında yeralan Rahmi Koç, aynı konuda, birbirlerinden habersiz olarak Maliye'ye karşı dava açtılar ve her ikisi de kazandılar...

Bu haftaki PARA Dergisi'nde ayrıntılarını bulabileceğiniz davanın konusu, Maliye Bakanlığı'nın 22 Ocak 1999'da bir tebliğ yayımlaması ve bu tebliğ ile ilgili 1998 yılı faiz gelirlerinin vergilendirilme yöntemini, vatandaşın aleyhine değiştirmesi ile ilgiliydi...

Bir asra yaklaşan ömrü boyunca, hep haksızlıklarla mücadele etmiş olan Bölükbaşı, bu kez de haksız vergilendirmeye karşı hukuk mücadelesine başlamıştı. Zaman zaman telefonla görüştüğümüz Sayın Bölükbaşı, son konuşmamızda, olaydaki haklılığını savunuyor ve genel tebliğ ile vergi alınamayacağını, geriye dönük vergilendirme yapılamayacağını ısrarla belirtiyordu.

Vergiler İade edilecek
Düşüncesini, eyleme dönüştüren yılların kurt politikacısı Osman Bölükbaşı, bir süre önce iki avukat suretiyle faiz vergisi konusunda, Kavaklıdere Vergi Dairesi Başkanlığı'nı dava etti.

Davayı inceleyen, Ankara İkinci Vergi Mahkemesi de, "Genel Tebliğ ile vergi alınamayacağına verginin ancak kanunla alınabileceğine, kamuda bir düzenleme olmaksızın tebliğe dayalı olarak yapılan işlemin verginin kanuniliği ilkesine ters düştüğüne" karar verdi.

Mahkeme kararına göre, fazla tahsil edilen gelir vergisi ve fon payı, kendisine iade edilecek. Mahkeme ayrıca, 8 milyon lira tutan yargılama giderleri ile, Bölükbaşı'nın avukatları için 15 milyon 750 bin lira ücretinin ve binde 2.4 oranındaki karar harcının vergi dairesinden tahsil edilmesine karar verdi.

Rahmi Koç'da 1999 yılı Mart ayında 1998 yılına ait faiz ve ücret gelirlerini beyanı sırasında, hukuka aykırı bir vergilendirme yapıldığını öne sürerek "itiraz kaydı ile" beyannamesini verdi. Koç, hemen ardından da dava dilekçesi hazırlamaları konusunda avukatlarına talimat verdi. 48 milyar 243 milyon lira gelir vergisi ile 2 milyar 12 milyon lira fon payının fazladan tahakkuk ettirildiğini öne süren Koç, vergi mahkemesinde dava açtı ve yapılan işlemin iptalini istedi.

Koç'un başvurusunu görüşen Ankara 3 No.lu Vergi Mahkemesi de, faiz gelirleri ile ilgili itirazını kabul ederek, fazladan tahakkuk ettirilen faiz vergilerini iptal etti.

Vergi Mahkemesi kararında iptal işlemi;
"Kişilerin tevkif suretiyle ödedikleri verginin mahsup imkanının sınırlandırılması yoluyla mali yükümlülüklerinin artırılmasına yol açacak düzenlemelerin ancak kanunla yapılması gerektiği, kanunen böyle bir düzenleme olmadan, tebliğe dayalı olarak yapılan dava konusu tahakkuk işleminin hukuka aykırı olduğu sonucuna varıldığı..." gerekçesine dayandırıldı.

Şimdi ne olacak?
Koç ve Bölükbaşı, mahkeme kararı ile birlikte, vergi dairesine başvurduklarında, faiz gelirleri nedeniyle fazla ödedikleri vergiler kendilerine iade edilecek.

Öte yandan, Vergi Mahkemesi'nin Koç ve Bölükbaşı lehine verdiği kararları, Maliye Danıştay'a başvurarak temyiz etti.

Danıştay'ın vergi mahkemesi kararını onaması halinde, onbinlerce tasarrufçu için, fazla ödedikleri vergiyi "iade olarak" geri alma şansı doğacak. Bunun için, mükelleflerin önce vergi dairesine başvurup düzeltme talebinde bulunmaları, reddi halinde şikayet yolu ile Maliye Bakanlığı'na düzeltme başvurusunda bulunmaları, bunun da reddi halinde, vergi mahkemesinde dava açmaları gerekiyor.

Bu arada, Danıştay Vergi Mahkemeleri'nce verilen kararların aksine karar verirse, vergi mahkemelerinin kararlarında direnmeleri yani ısrarlı olmaları da mümkün. Bu durumda, konu Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu'na intikal edecek ve vergi ile ilgili tüm dairelerin başkan ve üyelerinin katıldığı bu genel kurul, nihai kararı verecek. Ancak Danıştay'ın vergi mahkemesi kararını onaması halinde, bu yola gerek kalmayacak.

İptal edilen faiz vergisi
1998'de, faiz geliri elde edenler, faiz gelirlerinin, 2,5 milyarı aşması halinde, Mart 1999'da gelir vergisi beyannamesi verdiler. O dönemde önemli bir hatayı ortaya çıkarmış ve "Faiz Vergisinde Evdeki Bulgur da Gidiyor" yazımızda, faiz gelirini beyan eden herkese bırakınız vergi almayı, vergi iadesi yapılacağını açıklamıştık.

Maliye Bakanlığı da, bu hata ortaya çıkınca çözüm arayışına girmiş ve bir genel tebliğ ile geriye dönük yeni bir vergi uygulaması getirmişti. Hukuka aykırı bir şekilde getirilen uygulama ile faiz gelirlerinden kesilen vergilerin, yüzde 78,7'sinin enflasyondan arındırmaya tabi tutulup, indirimin kabul edilmeyeceği açıklanmıştı.

Olayda üç temel hata vardı.
Birincisi, genel tebliğ ile vergilendirme yapılamayacağıydı. Çünkü, Vergi ile ilgili düzenlemelerin ancak yasa ile yapılabilirdi.

İkincisi de, bir yıl önce kesilen yeni peşin peşin ödenen verginin, yüzde 78,7'sinin enflasyondan arındırma olarak azaltılamayacağıydı.

Üçüncüsü ise, 1999'da çıkartılan bir tebliğ ile geriye dönük yani 1998 yılı ile ilgili olarak vergilendirme işleminin bırakınız tebliğ ile Yasa ile dahi yapılamayacağıydı.