10 yıl önce 10 yıl sonra

TÜSİAD dün 30. Genel Kurulunu İstanbul'da Swiss Otel'de topladı. Ekonominin durumundan ve borsanın patlamasından olacak bu genel kurul 10 sene önceki genel kurulu hatırlattı.

26 Ocak 1990'da The Marmara Oteli'nde toplanan 20. Genel Kurul'un başkanlığını Aydın Bolak yapmıştı, Başkan Cem Boyner'di. Yüksek İstişare Konseyi başkanlığı da Sakıp Sabancı'dan Rahmi Koç'a geçmişti. Dilekler bölümünde söz alan Finansbank'in sahibi Hüsnü Özyeğin, borsanın içinde bulunduğu trendi anlatmış ve TÜSİAD üyelerine halka açılma çağrısında bulunmuş, "Bu çarka su koyun. Yoksa bu borsa boğulacak" demişti.

Halka açılma çağrısı
İkinci büyük büyük yükselişini gerçekleştirme olan borsa o tarihlerde rekor üstüne rekor kırıyordu. 24 Ocak'ta sahte Çukurova Elektrik hisse senetleri olayı bile fiyatları yolundan hiç döndüremedi. TÜSİAD toplantısındaki çağrı mı sonuç verdi, yoksa başka etkenlerden mi denk geldi, 1990 yılında 35 şirket halka açıldı, bu yolla şirketlere 998 milyon dolarlık sermaye girdi. Halen 1990 yılı hem sayı hem de hacim olarak tüm zamanların halka açılma rekoru olarak duruyor. Halka açılmalar olduğu için de borsanın roketleme çıkışı bir ölçüde yumuşatılabilmişti.

Aynı çağrı
Aradan 10 yıl geçmesine karşılık ne gariptir ki, aynı çağrı yine TÜSİAD Genel Kurulu'nde yapılmak zorunda kalındı. Bu kez çağrıyı yapan TÜSiAD Başkanı Erkut Yücaoğlu idi. Çağrının nedeni yine aynı. Borsa 5. büyükyükselişini gerçekleştiriyor. 11 Ekimden buyana üç ay geçmiş. Dolar bazında yüzde 170 artmış. Ancak ciddi halka açılmalar henüz başlamamış. Yani bundan sonra borsaya gelecekler oldukça yüksek fiyatlardan hisse senedi almak durumunda kalacaklar. Kazanma potansiyelleri de o ölçüde azalmış olacak.

Aradan 10 yıl geçmesine karşılık halka açılmalar hala rayına girmiş değil. Patronların bu konudaki refleksleri henüz güçlü değil. Devlet yine özelleştirmede atılım yapmayı umuyor, borsada yüklü satışlar yapmayı planlıyor.

Global rekabet geliyor
TÜSİAD'de fazla bir değişim yok, sadece harcamalarının yüzde 30'unu Brüksel ve Washinton Temsilcilikleri yapar duruma gelmiş. Çünkü AB ile ilişkilerin yoğunluğu nedeniyle TÜSİAD 1995'te Brüksel, 1998'de Washington temsilciliklerini açmak durumunda kaldı.

Yeni bin yıla merhaba dediğimiz, mali piyasalarda ve ekonomide tarihi günlerin yaşandığı bugünlerde patronlarda misyon, vizyon tartışmasını, heyecanı pek göremedik. Ya liderlik sorunu var, ya da hatırı sayılır işadamı hala global rekabetin Türkiye sınırlarından içeri girmeyeceğini düşünüyor.