VİRÜS NEDİR
Biz nasıl virüslerden hasta oluyorsak, bilgisayarlar da virüs bulaşınca hasta oluyor... Tıpkı bizdeki gibi ilk, başlarda pek belirti olmuyor... Virüsün kuluçka devresinde, virüs sinsice kendini her yere bulaştırıyor. Ve bir gün darbeyi vuruveriyor... Eğer bilgisayarınız bir gün saçmalaya başlarsa, anlayın ki hastadır...

Yani artık o virüslü bir bilgisayardır... Aslında, geçtiğimiz Nisan'a kadar virüslerin ne derece tehlikeli olduğu, geniş bir kesim tarafından bilinmiyordu. Ne zaman ki Çernobilin anısına yaratılan CIH virüsü binlerce bilgisayara hasar verdi, işte o zaman virüslerin bilgisayarları ne derece tehdit ettiği anlaşıldı. Şimdi bu yazıları okuduktan sonra hemen paniğe kapılmayın. Zira virüsler karşısında tamamen çaresiz değilsiniz. Yeter ki virüslerin ne olduğunu, nasıl bulaştığını bilin...

Virüs, kendini başka bir bilgisayar programına,özgün program çalıştığında virüs programı da çalışacak şekilde bağlamak üzere kasıtlı olarak tasarımlanmış bir bilgisayar programıdır. Kendini, başka programlara iliştirerek kopyalar. Virüslerin yaratıcıları kötü niyetli bilgisayar programcılarıdır. Virüs yazarlarının amacı ise, kendilerini tatmin etmek, isimlerinin anılması ve hatırlanması.

NASIL BULAŞIR?
Virüsler, disket ve internet yoluyla bulaşır. İnternetten çekilen bir program veya e-posta, virüsün bilgisayarınıza sızacağı en rahat ortamdır. Ancak, unutmayın e-posta'nın kendisi virüs değildir. E-postaya eklenmiş 'exe' veya 'com' uzantılı bir dosyanın içine gizlenmiştir. Virüsün etkili olması için eklentinin çalıştırılması gerekir. Eklenmiş bu dosyanın üzerine tıklamanız virüsün harekete geçmesine yol açacaktır. O nedenle her gelen e-postadan şüphelenmeye gerek yoktur. Ancak, tanımadığınız kişilerden gelen e-postalara dikkat edin. Hele hele eklentisi varsa, açmadan silmenizi tavsiye edeceğim.

E-postaya eklenmiş grafik, ses veya yazı dosyaları güvenlidir. Ancak Word dokümanlarında makro virüsü bulunabilir. Bu zararsız bir virüstür ama her ihtimale karşı bilgisayarınızda buna karşı bir yazılım bulunmalıdır. Bu arada, grafik dosyalarının güvenli olduğunu söylemiştim, ancak virüs yazıcıları, resimlerin içine gizlenen bir yazılım hazırlamışlar. Yani, kısa bir süre içinde resim dosyaları da güvenliğini kaybedecek.

E-posta dışında, internet üzerinden çekilen bir dosya veya program aracılığıyla da virüs bulaşır. Bu nedenle, her gördünüz programı hemen bilgisayarınıza çekmeye çalışmayın.

İKİ "TIK" İLE AKTİF HALE GELİR
Virüs bir kez etkinleştikten sonra, iki yol vardır. Ya hemen zarar vermeye başlar. Veya, bellekte yerleşik bir program olarak geri planda yer alır. Bunlardan çoğu ikinci türdür ve yerleşik virüsler olarak adlandırılır. Bu virüsler, kendini bilgisayardaki bütün dosyalara kopyalamaya, yani bulaştırmaya başlar. İşte bu kuluçka devresidir. Virüs yazarları virüs bulaştırmak için sürekli olarak yeni yollar denerler ama asıl virüs türleri birkaç tane kalır. Bunlar boot sector virüsleri, dosyalara bulaşan virüsler ve makro virüsleridir.

Bu türler ve alt türler için farklı isimler vardır ama özü aynıdır. Önyükleme virüsleri ya da dosyalara bulaşan virüsler, PC'nin sabit diskinin, önyükleme süresince bilgisayar tarafından okunan ve yürütülen belirli alanlarında yerleşir. Gerçek önyükleme kesimi virüsleri yalnızca DOS önyükleme kesimine bulaşır; bu arada MBR adı verilen bir alt tür ana önyükleme kaydına bulaşır. Parazit virüsler de denen, dosyalara bulaşan virüsler, kendilerini yürütülür dosyalara ekleyen virüslerdir. Bunlar en yaygın ve en çok tartışılan virüslerdir. Böyle bir virüs tipik olarak bellekte kullanıcının başka bir programı çalıştırmasını bekler ve böyle bir olayı programa da bulaşmak için bir tetik olarak kullanır. Böylece bilgisayarın etkin kullanımı aracılığıyla kendilerini kopyalarlar.

VİRÜSLERDE "2000 KABUSU"
Virüs yazarları harıl harıl çalışarak 2000 yılı için sürprizler hazırlıyor. Yılbaşında elektronik posta trafiğinin artması, virüs yazarlarının işine geliyor. İnternet üzerinde dolaşan haberlere göre, bu virüslerin sayısı binlerle ifade ediliyor. Yani bir yanda dijital kıyamet endişesi, bir yanda virüs tehdidi... Bilgisayar ve internet kullanıcıları için önümüzdeki bir ay kabus gibi geçecek...

KORUNMAK İÇİN NE YAPMALI?
VİRÜSLERDEN korunmanın tek yolu, internet kullanırken dikkatli olmak ve antivirüs programı kullanmaktır. Ancak, virüs yazarları da boş durmayıp, sürekli antivirüs yazılımlarını engellemenin yollarını arıyorlar. Buna en güzel örnek, gizli virüslerdir... Bunlar, antivirüs yazılımlarını hiçbir şeyin yanlış olmadığına inandırarak yanıltır. Aslında, gizli bir virüs, bulaştığı dosyalar hakkındaki bilgileri elinde tutarak bellekte bekler ve değiştirilmiş dosyalar arayan antivirüs programlarını engeller. Antivirüs programlarına yeni bilgiler yerine eskilerini verir.

VİRÜSLERDEN korunmak için bu noktalara dikkat etmeniz gerekir:
1. Tanımadığınız kişilerden gelen e-postaları hemen açmayın.

2. Çabuk hareket edin. Virüsü önleyici hareketler her zaman virüs sonrası zarar kontrolüne tercih edilir. Arkadaşınızdan bile gelse, e-posta eklentisini açmadan önce mutlaka virüs taramasından geçirin.

3. Bilgisayarınızda mutlaka, virüsün yayılmasına engel olan anti-virüs programı ve imza dosyaları bulunsun.

4. Size gönderilen e-postanın eklentisini açarken, emin olmak için 'makroları yok say' seçeneğini kullanın.

5. Disket kullanırken de mutlaka virüs taraması yapın.

6. Son olarak da yılbaşı öncsinde gelen mesajlara dikkat edin. Bunlar bilgisayarınızı yok edecek bombalar olabilir...