Türk ekonomisi tarihinin belki de en uzun süren durgunluğunu yaşıyor. 1994 yılındaki krizden ihracatın da yardımıyla hızla çıkan ekonomi, talepteki canlanmanın bir türlü gelmemesi nedeniyle halen krizle boğuşuyor. Ekonominin içinde bulunduğu bu uzun süreli kriz istikrarsızlığın süresini de kısalttı. Ekonomide üretim miktarları daha dar zaman aralığında daha çalkantılı bir dönem geçiriyor. Sanayinin en büyük sorunu olan yüksek faizlerde son günlerdeki gerileme umut veren bir gelişme olarak ortaya çıkıyor. Ancak bunun etkisinin önümüzdeki yılın ilk aylarından itibaren görülebileceği belirtiliyor.

Geçtiğimiz hafta Meclis'e sunulan 2000 yılı bütçesinde 1999 yılı için yüzde 2 küçülme öngörüldü. Önümüzdeki yıl için ise yüzde 5.5'lik bir büyüme hedefi belirlenirken, sanayinin mevcut durumu 5.5'lik büyümenin nasıl sağlanacağı yönünde soru işaretleri doğuruyor. Sektörler itibariyle sanayinin en son durumu ve beklentiler şöyle:

* Sektörel olarak bakıldığında sanayideki büyüme açısından yan sanayi ile birlikte önemli bir yer tutan taşıt araçlarında yüzde 25'lik ağustos ayı daraltması korkuttu. Uzmanlar Ağustos ayı rakamının depremin ilk etkisi olduğunu belirterek bu durumun normale döneceği yorumunda bulunuyorlar. Ancak sektörün Eylül ayı kapasite kullanımının da yüzde 59 olması Eylül ayı içinde sektördeki depremin etkilerinin süreceğinin sinyalini veriyor.

* Tüketici talebinin aynası kabul edilen beyaz eşya sektöründe ise işler iyi gitmiyor. Sektör Ağustos ayında yüzde 7.3 daraldı. Eylül ayında kapasite kullanım oranı 54.7 olarak gerçekleşti. Talep kısmında beklenen canlanma bir türlü gerçekleşmiyor. Maaş zamları ile çok yakından ilgili olan sektör ocak ayındaki zamlı maaşlarla bir miktar canlanabilir.

*Tekstil sektörü özellikle son aylarda ufak da olsa canlanma belirtileri göstermeye başladı. Ancak bu durum bile sektörün geçen yıla göre daralmasını engelleyemedi. Ağustos ayında sektör yüzde 9.4 daraldı. Eylül ayında kapasite kullanım oranı yüzde 71.7 oldu. Bu miktar geçen yılın aynı ayının altında kaldı. Eylül ayında da üretimin daralacağı neredeyse kesin.

*ABD'ye yeteri kadar kota artırımının gerçekleşmemesi konfeksiyonda moralleri bozdu. Sektör tekstile göre daha iyi durumda gözükmesine rağmen Ağustos ayında üretim yüzde 13.8 daraldı. Eylül ayında konfeksiyon sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 83.5 ile geçen yılın bir miktar gerisinde kaldı. Eylül'de üretimdeki daralma Ağustos kadar keskin olmasa da yine de yaşanacak gibi gözüküyor.

*Metal sanayi 1997'de Uzakdoğu'da başlayan krizden ilk etkilenen sektördü. Sektörde üretim Ağustos ayında depremin de etkisiyle yüzde 7.9 daraldı. Eylül ayında da kapasite kullanım oranı 1998'in gerisinde kaldı. Ancak sektör geçmiş aylarla karşılaştırıldığında yurtdışında pazarların açılması ile birlikte toparlanma eğilimi gösteriyor.