Türkiye'nin hızla artan enerji ihtiyacı "nükleer santral" tartışmasını bir kez daha alevlendirdi. Çevre örgütlerinin karşı çıktığı Akkuyu Nükleer Santrali ihalesinde kazanan firmanın 15 Ekim'de açıklanması gerekirken değerlendirme süresi süre 3 ay uzatıldı.
"Çernobil" korkusu ile 30 yıldır uzak durulan nükleer santral projesi, Japonya'da meydana gelen son nükleer sızıntı ve Marmara Depremi'nden sonra 2000 yılına sarktı. Ancak, Enerji Bakanlığı verileri, Türkiye'nin enerji açığının hızla arttığını gösteriyor. Ülkemiz, yılda 3 milyar kilovatsaat elektrik enerjisi ithal ediyor.
Türkiye, nükleer santral tartışmasını sürdüredursun, en yakın komşumuz Rusya'da 29, Ermenistan'da 1, Bulgaristan'da 6 nükleer reaktör bulunuyor. İran, 2 reaktörün inşaatını sürdürüyor. Romanya ve Kazakistan 1'er, Ukrayna ise 16 reaktör sahibi. AB ülkelerinden Fransa, enerji ihtiyacının yüzde 78'ini, Almanya yüzde 32'sini nükleer santrallerden sağlıyor.
En son Boğaziçi Köprüsü'ne çıkıp eylem yapan 9 kişinin, "Cumhur Ersümer - Stop Akkuyu" yazılı bir pankart açmasıyla nükleer santraller yeniden gündeme geldi.
Protestolara karşın, Enerji Bakanlığı verilerine göre, Türkiye'nin elektrik enerjisi üretiminin 2020 yılına dek 5 kat arttırılması gerekiyor. 1998 yılında 114 milyar kilowatsaat (kwh) olan elektrik tüketiminin bu yıl 119 milyar kilovatsaati bulacağı tahmin ediliyor. Enerji tüketimindeki artış eğilimi, önümüzdeki 10 yıl içinde bu sektöre yılda 4.5 milyar dolarlık yatırım yapılmasını gerektiriyor.
Demirel ne demişti?
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, 1 Ekim'de Meclis'te yaptığı konuşmasında enerji açığı konusunda şunları söylemişti:
"Nükleer teknolojide çok geri kalındığı ve bu konudaki kapasitenin en azından belirli bir düzeye çıkarılması gerektiği aşikardır. Akkuyu Nükleer Santrali için 1996 yılında yüzde 100 kredili olarak çıkılan uluslararası ihale hala sonuçlandırılmamıştır. Bu ihalenin bir an önce neticelendirilmesi ve halkla ilişkiler boyutu ile de mutlaka desteklenmelidir." Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, Başbakan Yardımcısı Cumhur Ersümer, Türkiye'nin elektrik enerjisi talebinin her yıl yüzde 8 ila 10 oranında arttığını belirtmiş ve şu yorumu yapmıştı:
"Nükleer santral yapımıyla ilgili çıktığımız ihalede bir karar verilecek. Türkiye'nin enerji talebini karşılayabilmesi için bir değil, birden fazla nükleer santral yaptırması gerekecek. Ancak, çevreciler nükleer santrala karşı çıkıyorlar. Biz, çevrecilerin düşündüğü gibi düşünür, onların davrandığı gibi davranırsak, mum ışığında yaşamak zorunda kalırız herhalde."
Enerji Bakanı Cumhur Ersümer, BP-Amoco'nun, Bakü-Ceyhan boru hattı projesini desteklediği açıklamasını memnunlukla karşıladıklarını belirtti ve bu durumu projenin gerçekleşmesinde önemli bir adım olarak niteledi. Ersümer, şöyle konuştu:
"BP-Amoco'nun Hazar bölgesi ile Türkiye sorumlusu olarak nitelendirilen Mr. Pittmann ayrıldı. Yerine Mr. Penguen atandı. BP-Amoco'ya, Bakü-Ceyhan projesinin ticari bir proje haline geldiği, anlaşmanın finanse edilebilir bir özelliği sahip olduğunu anlattık. (Biz, projede hem Şah Denizi'ndeki hem de Türkiye'deki yatırımlar itibariyle bunu en çok yapmaya yetenekli sizi görüyoruz) dedik."