Mükelleflere fon iadesi geliyor
Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu'nun bir kararı ile fon payını yüzde 7'den yüzde 10'a çıkartan kararnamenin ikinci maddesi iptal edildi. İptal sonucu 2 milyona yakın gelir ve kurumlar vergisi mükellefine 'fon payı' iadesi yapılması sözkonusu.

İptal edilen kararname neydi?
Bakanlar Kurulu'nun 1 Şubat 1995 tarih ve 22189 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 95/6428 sayılı Kararı'nın ikinci maddesi ile, 1 Şubat 1995'e kadar yüzde 7 olarak uygulanan fon payı, yüzde 10'a yükseltilmişti. Bu arada yüzde 10'luk oranın 'geçmişe dönük olarak' 1994 yılı kazançlarına da uygulanması öngörülmüştü.

Durum böyle olunca, Mart ayında beyanname veren gelir vergisi mükellefleri ile Nisan ayında beyanname veren kurumlar vergisi mükellefleri, 1994 yılı kazançları için yüzde 7 yerine yüzde 10 oranı üzerinden fon payı ödediler.

Bu arada, bazı mükellefler 'ihtirazi kayıtla' beyanname vererek, 1 Şubat 1995 tarihinde yayımlanan kararname ile '1994 yılına dönük olarak ilave fon payı alınamayacağını' öne sürdüler. Ardından da dava açma yoluna gittiler.

Bu ülkede iyi ki Danıştay var
Yıllar süren bu davalar, 1999 yılı başından itibaren yavaş yavaş sonuçlanmaya başladı. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu'nun, tam metni Yaklaşım Dergisi'nin 78. sayısında yayımlanan, Esas No: 1998/316, Karar No: 1999/169 sayılı kararı ile, fon payını yüzde 7'den, yüzde 10'a yükselten kararın, 1994 yılı gelirlerine ilişkin vergiler hakkında da uygulanacağını belirten maddesi 'hukuka aykırı bulunarak' iptal edildi.

Bu aşamada iki milyona yakın gelir ve kurumlar vergisi mükellefi, 1994 yılı gelirleri üzerinden yüzde 7 yerine yüzde 10 üzerinden ödedikleri için, fon payını 'iade' olarak geri alabilme hakkına kavuştular.

Bunun için, Danıştay'ın yukarıda belirtilen kararından da sözedilerek, İdari Yargılama Usulü Hakkında Kanun'un 11. ve Vergi Usul Kanunu'nun 117/2 ve 110/4. maddeleri uyarınca düzeltme talep etmeleri gerekiyor.

1994 yılının zamanaşımı süresi 31 Aralık 1999'da sona erdiği için mükelleflerin önünde, düzeltme başvurusu için yaklaşık 6 ay süre kaldı. Vergi Dairesinin düzeltme başvurusunu yerine getirmemesi halinde 'şikayet yolu ile Maliye Bakanlığı'na' başvurulması, Maliye Bakanlığı'nın da bu başvuruyu reddetmesi halinde İdare Mahkemesinde 'dava açma' yoluna gidilmesi mümkün.

Bu arada, İdare'nin fon payı iadesindeki kusuruna bağlı olarak 'gecikme faizi' istenmesi de mümkündür. (İYUK Md. 28/6)

Danıştay'ın kararı, 'Yasaların geriye yürümezliği ilkesi'nin doğal bir sonucudur. Benzeri uygulamalar için de emsal olma niteliğindedir.

Bazı stopaj oranlarının belirleneceği şu günlerde, Bakanlar Kurulu'nca yine 'geriye dönük' (yani 1 Ocak 1999 itibariyle) stopaj oranı belirleme yoluna gidilmesi halinde, yargının bu kararnameyi de iptal edeceği kuşkusuzdur.

İyi ki, bu ülkede Danıştay var.