Sadece 'aşinalar' döndü
Seçim öncesi TL'den dövize geçen para geri döndü. Bu "tanıdık" dövizle Merkez Bankası'nın pozisyon fazlası 6.3 milyar dolara kadar çıktı. Ancak gerisi gelmedi
Seçim sonrası yaşanan hızlı döviz girişi frenlendi. Merkez Bankası'nın bilanço verilerine bakıldığında dört gün gibi kısa sürede 1.3 milyar dolara yakın paranın dövizden TL'ye geçtiğini, ancak bu hızlı hareketin geçen hafta sonu itibariyle durduğunu görüyoruz.
Piyasadan da takip edildiği üzere Merkez Bankası geçen hafta yoğun döviz alım müdahaleleri yaptı. Seçimin hemen öncesinde 5 milyar 94 milyon dolara gerileyen pozisyon fazlasını 22 Nisan'da 6 milyar 375 milyon dolara yükseltti. 1.3 milyar dolarlık artış, seçim tedirginliği başladığında Merkez Bankası'nın sattığı miktarın yaklaşık 300 milyon dolar fazlasına denk geliyor. Piyasanın beklentisi Hazine'nin hafta başında yaptığı 140 günlük kısa vadeli bono ihalesine yabancıların yoğun ilgi göstereceği ve döviz satışlarının devam edeceği yönündeydi.
İhaleye yabancı talebi geldi. Ancak ilave döviz girişi olmadı. Daha önce repoda duran yabancı parasının kısa vadeli bonoya kaymış olabileceği düşünülüyor. En son alınan 26 Nisan tarihli veriye göre de Merkez Bankası'nın döviz pozisyonu günlük 39 milyon dolar düşüşle, 6 milyar 335 milyon dolara indi.
Daha önceki "tanıdık" dövizin haricinde, yeni yurtdışı kaynak girişinin şimdilik frenlendiği, siyasi belirsizliğin çözümlenmesini beklediği de ortaya çıkıyor.
Döviz alımların karşılığında Merkez Bankası'nın sisteme verdiği para, bankaların haftalık repo ihalelerine "düşkünlüğünü" de azalttı. Seçim öncesinde 3.4 milyar doların üzerine çıkan nakit ihtiyacı, 26 Nisan itibariyle 2.3 milyar dolara indi. Ancak gecelik faizleri yüzde 80 civarında tutan likidite sıkışıklığı hala geçerliliğini koruyor.
Faiz de bekmelede
Bileşik bazda yüzde 115'in üzerine denk gelen TL fonlama maliyetine karşılık, bono faizleri iyimser beklentilerle yüzde 90'a doğru inmiş durumda. Hareketin devam edeceği umuluyor. Ancak taze döviz girişinin frenlenmesinin, faiz düşüşünün önünü de tıkadığı gözleniyor.
Durum şu ki, para piyasası beklemede. Hükümetin kurulma çalışmaları sırasında hayacan yine başlayacak. Beklentilere uygun bir oluşum halinde de faizin likidite sıkışıklığını fazla umursamadan düşüşe geçibileceği seziliyor. Enflasyon, canlanma sinyalleri, vergi tahsilatındaki ciddi azalma gibi faktörlere bakmaya sıra ise daha sonra gelecek..
Rezev 21 mİlyar dolara takIldI
Merkez Bankası'nın döviz rezervleri, 16-22 Nisan tarihleri arasındaki bir haftalık dönemde 873 milyon dolar arttı. Seçim öncesinde çıkan paranın aynen dönmesiyle kayıp geri alındı. Döviz rezervi yeniden 21 milyar doların üzerine çıkarak, 21 milyar 321 milyon dolara yükseldi.
Türkiye, Nisan ayının 28 gününde 827.9 milyon dolar dış borç ödedi. Yılbaşından itibaren yapılan ödeme miktarı da 2 milyar 796 milyon dolar oldu.
NADİN TAŞCIOĞLU
TCMB analİtİk bİlançosu (Milyar TL)
| 26 Nisan | 16 Nisan | 26 Mart | 31 Aralık |
| 1999 | 1999 | 1999 | 1998 |
Aktifler | 8.850.825 | 8.545.191 | 8.571.846 | 6.867.924 |
Dış Varlıklar | 9.474.754 | 9.053.686 | 9.096.463 | 7.204.082 |
İç Varlıklar | -623.929 | -508.495 | -524.617 | -336.158 |
Nakit İşlemler | -302.335 | -217.214 | -301.119 | 80.643 |
Kamuya Nakit Kredi | 525.664 | 570.165 | 601.539 | 771.915 |
Bankalara Nakit Kredi | 7.680 | 7.427 | 7.680 | 7.544 |
Diğer Kalemler | -835.679 | -794.806 | -910.338 | -698.816 |
Değerleme Hesabı | -321.594 | -291.281 | -223.498 | -416.801 |
Pasifler | 8.850.825 | 8.545.191 | 8.571.847 | 6.867.924 |
Toplam Döviz Yüküm | 7.032.469 | 7.124.167 | 6.915.941 | 6.340.632 |
Dış Yükümlülükler | 4.799.902 | 4.836.988 | 4.750.074 | 4.297.078 |
İç Yükümlülükler | 2.232.567 | 2.287.179 | 2.165.867 | 2.043.554 |
Döviz Ol Takip Ol Mev | 506.411 | 581.370 | 550.616 | 668.292 |
Bankalar Döviz Mev | 1.726.156 | 1.705.809 | 1.615.251 | 1.375.262 |
Merkez Bankası Parası | 1.818.356 | 1.421.024 | 1.655.906 | 527.292 |
Rezerv Para | 2.439.347 | 2.634.336 | 2.849.165 | 2.145.718 |
Dolaşıma Çıkan Bank | 1.458.495 | 1.672.016 | 1.926.966 | 1.328.542 |
Bankalar Mevduatı | 959.085 | 936.608 | 900.093 | 782.555 |
Bankalar Zorunlu Karş | 840.359 | 828.542 | 820.594 | 694.261 |
Bankalar Serbest İmk | 118.726 | 108.066 | 79.499 | 88.294 |
Fon Hesapları | 10.367 | 13.185 | 9.883 | 16.737 |
Banka Dışı Kesim Mev | 11.400 | 12.527 | 12.223 | 17.884 |
Diğer MB Parası | -620.991 | -1.213.312 | -1.193.259 | -1.618.426 |
API Borçları | -886.410 | -1.305.616 | -1.289.152 | -1.830.589 |
Kamu Mevduatı | 265.419 | 92.304 | 95.893 | 212.163 |
Dolar kuru | 385.494 | 378.747 | 366.461 | 313.475 |
Net İç Varlıklar | -531.116 | 97.735 | 95.920 | 579.355 |
|