Seçim sonuçları çeşitli açılardan tartışılıyor. Seçimin iki galibi DSP ve MHP'nin başarısının ardındaki nedenler irdeleniyor. MHP'nin Anadolu'da Fazilet'ten de oy aldığı, buna karşılık büyük kentlerde DSP'nin öne çıktığı dikkati çekiyor.
Biz Türkiye'nin bütün önemli sorunlarının ana kaynağı olarak gördüğümüz gelir dağılımının bozukluğu ve hızlı göçün, seçim sonuçları üzerinde de etkili olduğunu düşünüyoruz. Geliri azalanlarla büyük kentlere göç edip de kentin duvarlarına çarpan dinamik kesim, çözümü radikal sağda aramaya başladı.İş bulunmasına ve gelir düzeylerinin artırılmasına merkez sağ yeterli yanıtı veremeyince radikal sağa yöneldiler. 1995'de Refah, 1999'da MHP'nin yükselmesi bundan.
3 Solun ekonomisi yok- Geliri azalan veya iş arayanların çoğunluğu sol partilere yönelmiyorlar. Nedeni de gayet açık. Sol partiler topluma "ekonomiyi yönetebilecekleri" konusunda yeterli imajı veremediler. İngiltere'nin Blair'i veya Almanya'nın Schroeder'i gibi bir alternatif sunamadılar. Şimdiki sol partiler, geçmişteki "Geldi İsmet, kesildi kısmet" anlayışını yıkacak, iş dünyasının ve halkın gözünde ekonomiyi yönetecek partiler durumuna gelemediler.
3 Ekonominin gerçekleri- Yeni hükümetin önünde emeklilik yaşını yükseltip IMF ile anlaşmaya gitmek, dış kredi akışını başlatmak, son 8 yılın en düşük düzeyine inmiş olan enflasyonu sıçratmadan daha da aşağılara çekilmesi gereği ve fırsatı var.
Bu gereğe kulak tıkayarak, ekonomiyi yeni politikaların deneme tahtası haline getirmek veya popülist politikaları sürdürmek, Türkiye'ye ancak zaman kaybettirir. Enflasyonda yakalanan düşüş fırsatı kullanılamaz ve sonbaharın gelmesiyle de yeniden artış eğilimine girer. Bağlı olarak yüksek reel faizler varlığını sürdürür. Gelir dağılımını bozmaya devam eder. Bu tablodan iş ve aş çıkmaz.
3 Siyasi tablo yine değişir - Bu durumda gelecek seçimlerde birinci gelen partinin yine değiştiğini görebiliriz. Çünkü Türkiye hızlı nüfus artışı sonucu genç bir nüfusa sahip. Ondan çok daha hızlı bir kentleşme ve kentler arasında göç var. Bu eğilim de, işsizliği artırıyor. Bu nedenle ekonomiyi büyütemeyen, dolayısıyla da istihdam yaratamayan sağ ve sol partilere Türkiye seçmeni şans tanımıyor.
3 Solun yeni fırsatı- Son seçimlerde meclis dışında kalan ve Baykal'ın istifasıyla yeniden yapılanma sürecine giren CHP, kendini ekonomik sorunlara çözüm bulacak biçimde şekillendirirse, bir sonraki seçimde iyi bir oy oranı ile Meclis'te yer bulabilir.
Bir de, iktidar olacağı beklenen DSP'nin ekonomi bürokrasisine güvenerek müdahaleden kaçınması, tıpkı seçim öncesinde olduğu gibi, yeni dönemde de, en azından kendine eksi puan yazdırmayabilir.
Bizce bu seçimin en somut sonucu, sola ekonomide alternatif olma zorunluluğu yüklemesi, gelir dağılımındaki adaletsizliği çözemeyen merkez sağın yıkılması ve buna karşı çıkacağını açıklayan MHP'yle radikal sağın patlamasıdır. Türkiye ekonomisi büyütülemez ve gelir dağılımındaki adaletsizlik düzeltilemezse, Türkiye'nin önümüzdeki yıllarına yeni patlamalar damgasını vurabilir.
