Bölgeler arası dengesizlikleri gidermek, sermayeyi tabana yaymak, istihdam yaratmak, katma değeri yüksek ileri ve uygun teknolojileri kullanmak ve uluslararası rekabet gücünü sağlamak gibi nedenlerle yatırımlara, devletçe sağlanabilen bazı destek unsurları var. Bunlar;
Gümrük vergisi istisnası,
Yatırım indirimi,
KDV istisnası,
Vergi resim ve harç istisnası,
Enerji desteği,
Arsa tahsisi,
Fondan kredi tahsisi, olarak sıralanabilir.
Destek unsurlarından yararlanabilmek için, Hazine Müsteşarlığı Teşvik ve Uygulama Genel Müdürlüğü'nden "yatırım teşvik belgesi"nin alınması gerekiyor.
Asgari yatırım tutarı
25 Nisan 1999 günü yayımlanan bir kararname ile "Yatırımlarda Devlet Yardımları ve Yatırımları Teşvik Fonu Esasları Hakkında Karar"da bazı değişiklikler yapıldı.
Bu değişikliklerden biri, "asgari yatırım tutarı" ile ilgili. Son düzenlemeye göre, yatırımın teşvik bölgesine bağlanabilmesi için aranılacak olan asgari sabit yatırım tutarının "Kalkınmada Öncelikli Yörelerde" 50 milyar lira "Diğer Yörelerde" ise 100 milyar lira olması gerekiyor.
Teşvik belgesine ilişkin başvuruda, T.C. Merkez Bankası'ndaki Fon'a irat kaydedilmek üzere;
- Kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlarda 80 milyon lira,
- Gelişmiş ve normal yörelerde 160 milyon lira yatırılması zorunlu. Ancak bu tutar; 8 trilyon liranın üzerindeki yatırımlarda 500 milyon lira, 8,5 trilyon liranın üzerindeki yatırımlarda 1 milyar lira olarak uygulanacak.
Diğer avantajlardan bazıları
* Vergi yasalarında 4369 sayılı yasa ile yapılan son değişiklik gereğince, yatırım teşvik belgesi bulunan yatırımcılara, 1 Ağustos 1998 tarihinden belge kapsamında yapılacak makine ve teçhizat ithal ve teslimleri "Katma Değer Vergisi"nden istisnadır.
* Serbest bölgelerde yapılacak yatırımlarda ise, teşvik belgesi düzenlemeyecekler.
* Daha önce de belirttiğimiz gibi, Nisan ayının sonuna kadar teşvik belgesi alan yatırımcılar, 1999 yılında yapmayı öngördükleri yatırım harcamasına ilişkin yatırım indirimini, 1998 yılı kurum kazancından indirebilecekler.
* Teşvik belgesi kapsamında ithal edilen makine ve teçhizatın, fiili ithal tarihinden itibaren 5 yıl, yurt içinden sağlanan makine ve teçhizatın ise 2 yılını doldurması halinde; devir, temlik ve yurt içi satışı serbest olacak.
* Finansal kiralama şirketleri aracılığıyla yapılan yatırımlara, teşvik kapsamında bazı kolaylıklar ve avantajlar getiriliyor.
* Yatırımların devrinde, yeni teşvik belgesi düzenlenmesi koşulu kaldırılıyor.
Yatırımların canlanması ve ekonomide bir hareketlenmenin başlaması için, bazı ilave teşviklerin getirilmesi yerinde bir uygulama olmuştur.