PERÞEMBE 15 NÝSAN 1999
Yasama dönemini tamamlamakta olan Meclis'te cerayan etmiþ en anlamlý olaylardan biri, Çiller ile Yýlmaz'ýn yekdiðeri aleyhindeki meclis soruþturmasý dosyalarýný birlikte tasfiye etmeleri ve bu davranýþýn Ecevit tarafýndan meþrulaþtýrýlmasýdýr. Çiller, Yýlmaz ve Ecevit, rejimin ahlaki planda tam çöküþünü simgeleyen bu davranýþlarýný izah edebilmek için hayli garip gerekçeler ileri sürüyorlar. Bu liderlere göre, meclis soruþturmasý açýlmasý ve Yüce Divan'a sevk kararlarý Meclis'te parti çizgileri yönünde alýnmaktadýr. Anayasa'da bu oylamalar için partilerin baðlayýcý karar almalarýnýn yasaklanmýþ olmasýna raðmen partili milletvekilleri liderlerini aklamak veya diðer liderleri suçlamak için körü körüne oy veriyorlar. Bu sebepten ötürü bu üç lider, bakanlarýn görev suçlarý sözkonusu oldukça soruþturmanýn Yargýtay Baþsavcýsý tarafýndan yapýlmasýný ve o sevk kararý alýrsa yargýlamanýn þimdi olduðu gibi Yüce Divan sýfatýyla Anayasa Mahkemesi'nce yürütülmesini istiyorlar. Bunun için Anayasa deðiþikliði gerekir. Ýþte bu inanýlmaz bahaneye sýðýnarak bu üç lider mevcut dosyalarý tasfiye etmiþlerdir!
Bu düþünce tarzý baþtan aþaðýya tutarsýzdýr. Meclis soruþturmasýnýn yürütülmesi ve Yüce Divan'a sevk konularýnda Meclis'te tam bir kör partizanlýðýn hakim olduðu ve bu yetkilerin bu gerekçeyle Meclis'ten alýnmasý gerektiði doðrudur. Fakat, soruþturma açma, yürütme ve Yüce Divan'a sevk yetkisinin Yargýtay Baþsavcýsý'na verilmesi yanlýþtýr. Çoðu demokrasilerde Bakanlarýn görev suçlarýnýn soruþturulmasý ve sevk yetkisi, ya bir siyasi heyete ya da parlamenterlerin hakimlerle birlikte bulunduðu bir kurula býrakýlmýþtýr. Bu çözümün gerekçesi, bakanlara atfedilen görev suçlarýnýn soruþturulmasýnda bakanlarýn içinde bulunduklarý karar alma mekanizmasýnýn iþleyiþini yeterince bilen kiþilerin belirli bir rolü olmasýnýn âdil kararlar alýnabilmesi için lüzumlu sayýlýþýdýr. Aksi takdirde bakanlar aleyhinde âdil olmayan sonuçlara ulaþýlmasýnýn ötesinde, karar alma mekanizmasýnýn siyasi seviyede felce uðramasý tehlikesi doðabilir. Bundan baþka, Yargýtay Baþsavcýsý, bu suretle hazýrlanan Yüce Divan'a sevk kararýný inceleyecek ve itham edilen bakanýn cezalandýrýlmasý gibi aklanmasýný da kendi vicdani kanaatine göre isteyebilecektir. Oysa Yüce Divan'a sevk yetkisi Yargýtay Baþsavcýsý'na býrakýlýrsa, onun Yüce Divan huzurunda ikinci seçeneði kullanmasý hayli zorlaþtýrýlmýþ olur ve bu durum, ilgili bakanýn aleyhinedir.
Doðrusu, soruþturma ve Yüce Divan'a sevk yetkilerinin Meclis'ten alýnmasý ve bu yetkilerin, partililerden kurulmamýþ olan, ancak siyasetin gereklerini bilen bir deneyliler meclisine býrakýlmasýdýr. Meclis soruþturmasý süreci belirli sayýda milletvekilinin baþvurusuyla baþlatýlabilmelidir. Ayrýca, savcýlýklar, sorgu hakimlikleri, mahkemeler ve hatta idari denetleme kurullarýnýn suç duyurusunda bulunmalarý sonucunda Danýþtay'ýn muvafakatiyle Yargýtay Baþsavcýsý'nýn baþvurusu üzerine de soruþturma baþlatýlabilmelidir. Her iki halde de soruþturma komisyonunda, bu deneyliler meclisinin seçeceði kendi üyelerinin yanýsýra Yargýtayca seçilen hakimler de yer almalýdýr. Bu suretle, bakanlarýn görev suçlarý soruþturmadan kaçýrýlamayacaðý gibi, soruþturmanýn partizan olmayan çeþitli kademelerden geçmesi sayesinde itham edilen bakan için yeterli teminat da getirilmiþ olacaktýr. (1)
Oysa Çiller, Yýlmaz ve Ecevit'in bu teklifleri her bakýmdan teminatsýz olup dosyalarý örtbas etmek için bulunmuþ bir bahaneden ibarettir. Bu üç lider, bu pek yetersiz teklifi yaparken savcý ve hâkimlere güvendiklerini söylüyorlar. Madem ki Türk hâkimine güveniyorsunuz, bugünkü aksak sistemin iþletilmesi sonucunda da hâkim huzuruna çýkabileceðinize göre niçin korkuyorsunuz?! Þimdi aklý baþýnda herkes, DYP ve ANAP liderlerinin gerçek gayesinin hâkimden kaçmak olduðunu ister istemez düþünüyor ve DSP liderinin de Hükžmeti kurabilmek için sizlere bedel ödemek zorunluluðu içinde dosyalarýnýzýn tasfiyesi oyununu üstelik "dürsütlük" adýna kutsamasýný kýnýyor. Gerçekten, iþbaþýndaki Hükžmetin kuruluþu böylesine vahim bir ahlâk ihlaline dayanmaktadýr. Bundan böyle bu leke bu üç partinin yüzünden seçimden sonra bile silinemeyecektir.
(1) Bak: A. Coþkun Kýrca, Devlet'te Yozlaþmayý Yenmek - Türk Siyasi Sisteminin Bozukluklarý ve Çareleri hakkýnda Bir Deneme, Cilt 2, Kasým 1993.