kapat

PAZARTESİ 20 TEMMUZ 1998

Temizlik ondan soruluyor

Cihat Kora, 50 yıldır deterjan firmalarının ana hammaddesini üretiyor. Firması Alkim, dünyanın en büyük beşinci sodyum sülfat üreticisi. Kendisi vergi rekortmeni. 2.500 çocuğu burslu okutuyor. "Sigortasız bir işçi çalıştırdığımı ispat edene fabrikamı teslim ederim" diyecek kadar işçi dostu olmakla övünüyor

O sodyum sülfat üretiminin dünya beşincisi Alkim Kimya'nın patronu. Hani şu en hızlı rekabetin yaşandığı deterjan sektörünün ana maddesinin. Yani Alkim olmadan daha beyaz yıkamak mümkün değil.

Çamaşır temizliği, hijyen, o olmazsa olmaz. Evet, temizlik Cihat Kora'dan sorulur demek çok yanlış bir tanımlama olmaz. Ama Kora için en önemli temizlik vicdan temizliği. `Torunlarım' diye bahsettiği 2 bin 500 çocuğa ilkokuldan, üniversiteye kadar burs vermesi, giyimlerinden karınlarını doyurmaya kadar ilgilenmesi, fabrikasında tek bir sigortasız ve sendikasız işçi bulunmaması hep bundan. "İşin beyni" diye nitelendirdiği ve daha sonra bir uçak kazasında kaybettiği abisi Vedat Kora ile temellerini attıkları ilk tesiste çalışan iki işçiye birer çizme bile alamadıklarını söylüyor. Ama şimdi vicdanı o kadar rahat ki; "Tek sigortasız işçi bulsunlar. Fabrikamı bir hayır kurumuna hibe edeyim" diyor. Ama bir tek sigortasız işçisi olmadığından emin olmak için, bu 70 yaşındaki temiz yüze bakmak yetiyor. İzmir'in vergi sıralamasında Duthiller'in ardından ikinci sırada yer alan Kora, Türk sanayinin sayılı isimlerinden. Sahibi olduğu şirket 1998'de 3 trilyon kâr hedefliyor. 30 ülkeye ihracat yapıyor.

Alkim'in ana üretim konusu nedir?

Sodyum sülfat. Sodyum sülfat birçok sektörde hammadde olarak kullanılıyor. Ariel'in, Omo'nun, Persil'in ve hemen hemen tüm toz deterjanların içinde yüzde 16 ile 40 oranında yer alıyor. Cam sanayinde, tekstilde, boyamada sodyum sülfat kullanılıyor. Fakat son kullanım maddesi olmadığı için bizim şirket çok tanınmıyor. Ancak bilen biliyor. Ailenin parada pulda servette gözü yok. Biz parasız yatılı okuduğumuz için devlete karşı kendimizi hep borçlu hissediyoruz. Devlet baba en zor zamanda bize yardımcı oldu. Onun için bizim ona borcumuz bitmez. 38 yıldır Şişecam'la çalışıyoruz. Bir Procter and Gamble, bir Henkel, bir Lever, `kalite' demektir. Çoğuna 25 yıldan beri mal veriyoruz. Bir kere bile bir karton malımız geri gelmedi.

Alanınızda tekel misiniz?

Hayır. Türkiye'de ve dünyada sodyum sülfat üreticisi pekçok şirket var. Ama Alkim'in havuzlarının yıllık toplam 1 milyon ton üretim kapasitesi var. Sodyum sülfat üretiminde dünya beşincisiyiz. Dünya beşincisi demek, hakiki bir dünya şirketiyiz demektir. Rekabet ederek beşinci olmak demektir. Biz Türkiye'de sırtımızı devlete ya da politikaya dayamış bir şirket olduğumuz için bu güce ulaşmadık. Gerçek anlamda rekabet edebilecek bir donanımız var. 50 yıl boyunca bu şirket tüm kazancını yatırıma harcadı. Bu yüzden de kilometrekarelerce üretim tesisleri yapılabildi.

Peki bu günlere ulaşmak bu kadar kolay mı oldu?

50 yıl önce ilk aldığımız işçilerin ayağına birer çizme bile veremedik. Bunu mutlulukla ifade etmek isterim. Kolay olmuyor. Teker teker çıkılıyor. Her bir yatırım itici güç oldu. Başarılar zincirleme geldi.

O günlerde Türkiye'de kimya sanayi var mıydı?

Vardı. Ama ölçülüydü. Satın alan da yoktu. Şişecam 1960'da `Yılda 1200 kilo sodyum sülfat alacağım' deyince çok şaşırmıştık. Şimdi tek başına yılda 40 bin ton sodyum sülfat alan firmalar var Türkiye'de...

Şu anda grup içinde ne kadar işletme var?

Bugün için iki kimya kompleksi, 4 maden işletmemiz var. Ama çok kapsamlı işletmeler... 1 milyon metrekare alanlı, çok büyük işletme havuzlarımız var. Alt taban genişliği 24 metre kalınlığında. İki kamyon karşılıklı geçebiliyor. Adı havuz duvarı. Hem Acıgöl hem de Cihanbeyli'de yerlerimiz var. Cihanbeyli'deki gölleri devlet baba özellikle bize verdi. Çünkü, diğer madenlerde çok başarılı olmuştuk. Çayırhan'da daha önce Etibank'ın işlettiği madenleri de devlet bize verdi. Çok büyük bir yer. Çayırhan madenlerinin rezervi 190 milyon tonun üzerinde. Şimdi galeriler inşaa edip sondaj çalışmaları yapıyoruz.

Sigortasız tek işçi çalıştırmıyorsunuz. Sol görüşlü bir patron musunuz?

Sosyal adaletçiyiz. Sosyal adalet olmazsa olmaz ki! Memurların, işçilerin aldıkları paraya bakıyorum da ayıp ya! Politikacıların, patronların vicdanları hiç mi sızlamıyor? Hep birlikte kazanıp, hep birlikte paylaşacağız. Biz çok zor bu günlere geldik ve geldiğimiz günleri unutmadık.

En büyük hedefiniz nedir?

Felsefemiz kazancımızı yatırıma dönüştürmek. Biz aynı felsefeyi devam ettirip bu şekilde ilerlemeye devam edeceğiz. Türkiye'nin beyaz yazı baskı ve kuşe kağıdındaki en büyük ve en modern tesislerini kurmak amacıyla 1996 yılı sonunda başlayan yatırımımız 1998'in Mart ayında tamamlandı. Yıllık 55 bin ton kapasiteli Alkim Kemalpaşa Kağıt Tesisleri Avrupa'daki en yeni tesislerle boy ölçüşebilecek teknolojik mükemmellikte. İkinci bir kağıt tesisi yeri de boş bırakıldı. Ayrıca şimdi ülkemizin tüm ihtiyacını ithalat ile sağladığı potasyum sülfat gübresinin üretimi için büyük bir yatırımın eşiğindeyiz. Bu dev gübre kompleksi yatırımının son aşamasına geldik. 5 milyon dolarlık bir harcama ile pilot bir tesis kurduk. Deneme üretimine başladık. Yıllık 150 bin ton kapasiteli 40 milyon dolara mal olacak bu yatırımla Türkiye'nin ve tüm komşu ülkelerin potasyum sülfat ihtiyacını karşılayacağız. İsrail ile ortak kurmayı düşünüyoruz. Ancak, görüşmelerimiz hâlâ sürüyor.


© COPYRIGHT 1998 MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. (Her hakkı saklıdır)
Yorum ve önerileriniz için: editor@sabah.com.tr